به گزارش خبرنگار مهر، سال گذشته قبل از نیمه شعبان و حضور میلیونی زائران مسجد مقدس جمکران در شهر قم بود که فاز نخست بلوار پیامبر اعظم(ص) با حضور رئیس‌جمهور وقت پس از ۱۸ سال انتظار افتتاح شد. بلواری که با عناوینی مانند بزرگ‌ترین بلوار معنوی جهان اسلام، بین‌الحرمین قم، بزرگ‌ترین پروژه عمرانی یک قرن اخیر شهر قم، بلوار ولایت و … نام برده می‌شود.
بلوار پیامبر اعظم(ص) در زمینی به مساحت ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار متر مربع از حرم حضرت فاطمه معصومه(س) آغاز و تا مسجد مقدس جمکران ادامه می‌یابد.
طراحی بلوار بر اساس یک مسیر کاملاً مستقیم به طول ۷ کیلومتر و عرض ۳۰۰ متر، دربرگیرنده خیابان‌های منشعب به بلوار پیامبر اعظم (ع) به صورت تقاطعات غیر همسطح است.
این بلوار در چشم‌انداز خود مسیری مدرن دارای گذرهای عابر پیاده شکیل، خطوط تراموا، مسیر عبور کندرو و تندروی خودرو و دوچرخه است که اطراف آن را ساختمان‌هایی مدرن و در عین حال هماهنگ با اصول معماری اسلامی و با کاربری‌های فرهنگی، آموزشی، درمانی، تفریحی، تجاری و … پوشانده است.
طراحی مسیرهای پیاده‌رو با عرض ۱۸ متر در هر دو طرف بلوار با استفاده از آخرین استانداردهای شهرسازی، اجرای نیمی از پروژه به عنوان فضای سبز، ایجاد کاربری‌های فرهنگی، اقامتی و گردشگری و از همه مهم‌تر در امتداد دو مرکز بزرگ اعتقادی تشیع یعنی حرم حضرت معصومه و مسجد مقدس جمکران بودن، این بلوار را از هر مسیر دیگری در شهر قم متمایز کرده است.
در بلوار پیامبر اعظم (ص)، بالغ بر ۱۷۰ هزار متر مربع کاربری اقامتی و همچنین ۱۸۰ هزار متر مربع کاربری پارکینگ مکانیزه طبقاتی و سطحی و بیش از ۲۰۰ هزار متر مربع به کاربری فرهنگی و آموزشی اختصاص خواهد یافت.
ابتدا قرار بود این طرح را شهرداری تهران اجرایی کند اما شورای شهر آن زمان تصمیم گرفت اجرای آن را خود به عهده بگیرد که نتیجه این تصمیم البته ۱۸ سال انتظار بود. عملیات اجرایی این پروژه در سال ۷۴ آغاز شد و در سال ۸۶ با تشکیل سازمان توسعه و عمران کلیه عملیات اجرایی این طرح به این سازمان واگذار شد.
به منظور تأمین اعتبار این پروژه فراملی، در سال ۸۶ پیشنهاد فروش اوراق مشارکت این طرح با موافقت رئیس جمهور اجرایی شد. در نهایت در سال ۸۸، مبلغ ۴ هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت این طرح با نرخ سود ۱۶ درصد عرضه شد و در عرض کمتر از یک هفته تمامی اوراق به فروش رفت که در نهایت در نیمه شعبان سال گذشته بازگشایی و در اختیار زائران و مجاوران قرار گرفت.
هر چند اجرای طرحی که نیاز به ۷ کیلومتر تملک با ۳۰۰ متر عرض دارد که بیش از نیمی از آن در بافت قدیمی و متراکم شهر است، در هر صورت با دردسرهای اجرایی و حقوقی بسیاری همراه است اما شدت گرفتن اجرای این طرح در زمان مدیریت محمد دلبری، شهردار قم نشان از نیاز به تحرک بدنه شهرداری در زمینه مدیریت مسائل مالی دارد.
جدا از اما و اگرهایی که در زمینه تخریب‌های این بلوار در بافت تاریخی وجود دارد، شکل گرفتن آن با ساخته شدن مجتمع‌های بزرگ اقامتی و فرهنگی و باز شدن مسیرهای امن و روان برای دسترسی از حرم مطهر به مسجد مقدس جمکران در بهبود فضای هسته مرکزی شهر و ارتقای رفاه زائران تأثیر خوبی خواهد داشت. همچنین این بلوار ظرفیتی به وجود آورده تا سرمایه‌گذاران بخش خصوصی توجه بیشتری به قم نشان داده و تحرکی در عرصه عمران و آبادی این شهر به وجود بیاید.
بلواری که باید معنوی بماند
یکی از نگرانی‌هایی که در مورد شکل‌گیری بدنه بلوار پیامبر اعظم وجود دارد، نحوه تخصیص کاربری‌های آن است. کارشناسان می‌گویند کاربری‌های پیش بینی شده برای این بلوار متناسب جایگاه معنوی آن و ویژگی‌های شهر قم است اما هیچ بعید نیست که گرفتاری‌های مالی شهرداری در زمینه اوراق مشارکت و بدهی‌هایی که بابت این طرح وجود دارد، پای سرمایه‌گذارانی را به این بلوار باز کند که دغدغه حفظ جایگاه معنوی آن را نداشته باشند.
مشکل دیگری که همواره تمام طرح‌های خوب در سطح استان قم را تهدید می‌کند، دخالت دادن توصیه‌ها و توقعات افراد ذی‌نفوذ در تخصیص کاربری‌های این بلوار است که موجب از هم پاشیدگی طرح کلی آن و از بین رفتن خصوصیات اعتقادی و اجتماعی این بلوار می‌شود.
موضوعی که تولیت مسجد مقدس جمکران هم صبح امروز در مراسم افتتاح مسیر دوچرخه این بلوار و کلنگ‌زنی فاز سوم آن مطرح کرد.
حجت‌الاسلام محمد حسن رحیمیان با بیان اینکه باید از ظرفیت فرهنگی بلوار پیامبر اعظم(ص) در راستای تبلیغ اسلام ناب استفاده کرد عنوان داشت: نباید وضعیت به گونه‌ای باشد که به خاطر بدهی‌ها، گرفتار سرمایه‌گذاری‌های صرف تجاری نشویم.
وی ادامه داد: برخی افراد به دنبال اهداف ضد فرهنگی و ضد امنیتی خود در چنین جایگاه‌هایی هستند به همین دلیل امیدواریم با همراهی و همدلی مسئولان نظام و دولت، مشکل بدهی‌های پروژه بلوار پیامبر اعظم(ص) حل شود و علاوه بر این مسیر مذکور، به مکانی برای عرضه فرهنگ اهل بیت(ع) و مهدویت تبدیل شود.
محمد دلبری، شهردار قم نیز در این مراسم با اشاره به اینکه فاز نخست این بلوار شامل مسیر تندرو در آستانه نیمه شعبان سال گذشته مورد بهره‌برداری قرار گرفت اظهار داشت: با توجه به اتمام قرارداد بلوار پیامبر اعظم(ص) و نیز افزایش قیمت‌ها در ماه‌های اخیر، مجوزهای لازم از شورای اسلامی شهر قم به منظور اجرای فاز دوم اخذ شد و پروژه‌ای که قرار بود طی ۱۱ماه به اتمام برسد با تلاش مدیریت شهری طی دو ماه به انجام رسید.
وی همچنین وعده داد فاز سوم این بلوار که شامل اجرای تقاطع‌های غیر همسطح با خیابان‌های آیت‌الله حکیم و شهید کریمی و نیز سنگفرش پیاده‌رو می‌شود تا ۱۸ ماه دیگر به پایان برسد.
احداث دو تقاطع غیر همسطح تا ۱۸ ماه دیگر
محمد تقی نادعلی، مدیرعامل سازمان توسعه و عمران شهرداری قم هم در این مراسم بلوار پیامبر اعظم به تحقق آرمان‌های شهر قم کمک می‌کند گفت: به منظور تسهیل عبور و مرور بلاانقطاع بین این دو مکان مقدس و با توجه به آینده‌نگری سازمان توسعه و عمران شهر قم، برنامه‌ریزی‌های لازم به منظور احداث سازه‌های غیر همسطح در تقاطع‌های معابر شهری با این بلوار انجام شده است.
وی با اشاره به اینکه کلنگ احداث دو تقاطع مهم در این مسیر با خیابان‌های شهید کریمی و شهید حکیم امروز و در آستانه میلاد امام عصر(عج) زده می‌شود اضافه کرد: طول مسیر اصلی بلوار کریمی ۸۲۰ متر است که هزار و ۹۰۰ متر طول رمپ‌ها، ۱۱ هزار و ۴۰۰ مترمربع سطح زیرگذر و روگذر و دو هزار متر طول کلی دیواره‌های آن خواهد بود و در مورد تقاطع شهید کریمی هم هزار و ۵۰۰ متر طول رمپ، ۹ هزار و ۶۰۰ متر مربع سطح زیرگذر و روگذر و هزار و ۸۰۰ متر طول کلی دیواره‌‌ها خواهد بود.
وی بیان داشت: فاز دوم بلوار پیامبر اعظم(ص) حدود ۱۲ میلیارد تومان هزینه داشت که شامل لاین دوچرخه‌سواری به طول ۱۲ کیلومتر رفت و برگشت و عرض ۲٫۵ متر، جدول‌گذاری و فضای سبز پنج و یک متری در دو طرف بلوار است.
نادعلی با بیان اینکه زمان‌بندی برای اجرای تقاطع‌های غیر همسطح ۱۸ ماه است تصریح کرد: برآوردهای اولیه برای اجرای این پروژه‌ها ۸۰ میلیارد تومان بوده که با توجه به تعدیل‌های صورت گرفته حدود ۱۰۰ میلیارد تومان برای آنها هزینه می‌شود.
وی به اجرای پروژه تقاطع‌های غیر همسطح بلوار پیامبر اعظم(ص) و زمان‌بندی ۱۸ ماهه آن خاطرنشان کرد: امیدواریم با همت شهرداری و پیمانکار مربوطه، شاهد اجرای زودتر این طرح‌ها باشیم.
کارهای عمرانی در سطح شهر قم آسان نیست
رئیس شورای اسلامی شهر قم نیز دیگر سخنران این مراسم بود که از دغدغه‌های خود درباره شکل گیری بدنه این بلوار گفت.
حجت‌الاسلام سید محمد آتش‌زر با اشاره به شروع ساخت دو تقاطع غیر همسطح در بلوار پیامبر اعظم، از شهرداری خواست چنین طرح‌هایی را در میدان شاه محمد قاسم(ع) نیز اجرا کند و ادامه داد: با توجه به اینکه کارهای عمرانی در سطح شهر قم و با توجه به حجم ترافیک چندان آسان نیستند امیدواریم با تدابیری که مجموعه مدیریت شهری قم می‌اندیشد این مشکلات حل شوند.
رئیس شورای اسلامی شهر قم عنوان داشت: بزرگ‌ترین دغدغه ما در بلوار پیامبر اعظم(ص) استفاده از مسیر اصلی و پیاده‌روهاست و استفاده از بدنه آن در اولویت بعدی قرار دارد.