پس از تسلط گروه موسوم به دولت اسلامی عراق و شام بر شهر دو میلیون
نفری موصل و به دست آوردن امکانات نظامی و پهنه سرزمینی بزرگ در دو کشور عراق و
سوریه، اکنون این سوال مطرح شده است که این گروه تا چه حد در ادعای خود برای ایجاد
یک امارت دلخواه در سوریه و عراق پیش رفته است
به گزارش «تابناک»، بعضی از متخصصان تروریسم و از جمله چارلز لیستر
از موسسه بروکینگز و پیتر نیومن مدعی هستند که دولت عراق و شام موسوم به داعش
واقعا به تشکیل یک «دولت اسلامی» نزدیک شده است.
داعش که یک سال پیش و به عنوان سازمانی وابسته به القاعده شاخه عراق تشکیل
شد، اکنون بر یک پهنه سرزمینی به اندازه یک کشور مسلط شده است که از سمت شرق شهر
حلب در سوریه تا فلوجه در غرب عراق را شامل می‌شود و از روز گذشته به شهر موصل در
بخش شمالی عراق نیز کشیده شده و احتمالا بزرگتر هم خواهد شد.
تخمین‌ها حاکی از این است که داعش اکنون بین هفت تا ده هزار نیروی
مسلح در اختیار دارد و بر خلاف دیگر گروه‌های مستقر در سوریه، بیش از این که بر
ساقط کردن حکومت اسد متمرکز باشد، بر اجرایی کردن قوانین و ضوابط مورد نظر خود و
نیز تشکیل یک دولت کامل متمرکز شده است و گزارش‌ها حاکی از این است که در محدوده
تحت کنترل خود، نسبت به دولت‌های عراق و سوریه قدرت سیاسی غالب هم هست.
اکنون این سوال مطرح است که آیا داعش را باید عملا یک دولت بدون نظام‌مندی
کامل دانست یا خیر و این که آیا داعش نیز سرنوشتی مانند گروه ازاواد، گروه شورشی
در مالی داشت که پس از ناتوانی ارتش کشور مالی در این کشور اعلام استقلال کرد و
سرانجام سال بعد با دخالت نظامی فرانسه از بین رفت.
جاشوا کیتینگ تحلیلگر تروریسم معتقد است که گزینه دوم برای سرنوشت
داعش محتمل‌تر است. خشونت بی‌پایان داعش که سر بریدن و قطع اعضای بدن در مناطق تحت
کنترل و به نام اجرای قوانین شریعت نمود عینی آن است مانند مالی باعث مخالفت مردم
خواهد شد. مشکل این است که کسی تمایل چندانی به زندگی در قلمرو تحت حاکمیت یک «دولت
اسلامی» با مشخصات داعش ندارد.
از سوی دیگر، گسترده شدن داعش در یک قلمرو گسترده، باعث کاهش تمرکز
آن بر سوریه و نیز از دست رفتن بعضی قلمروهای آن شده است. داعش اکنون در سه جبهه
با دولت‌های عراق و سوریه و نیز دیگر گروه‌های شورشی در سوریه در حال جنگ است. حتی
مقامات ایران، آمریکا و نیز رهبری القاعده نیز اکنون در دشمنی با داعش اشتراک نظر
دارند و احتمالا از این پس توجه بین‌المللی به این گروه نیز افزایش خواهد یافت.
از سوی دیگر باید در نظر داشت که پس از تسلط بر موصل مسیر تقویت داعش
نیز تا حدی هموار شده است. تسلط بر بانک‌ها در موصل، به دست آوردن بخش زیادی از
تجهیزات ارتش عراق در موصل و نیز آزاد شدن 2500 زندانی در موصل و پیوستن انها به
صفوف داعش، باعث تقویت این گروه شده است.
در همین حال وبسایت اسرائیلی دبکا مدعی شده است که منطقه‌ای که اکنون
در اختیار داعش است، وسعتی برابر با 38هزار کیلومتر مربع معادل وسعت کشور پرتغال و
نیز سه و نیم میلیون نفر جمعیت را در بر می‌گیرد. داعش علاوه بر تسلط گذرگاه مرزی
یعروبیه با سوریه، در حمله به موصل به 260 دستگاه ادوات زرهی دست یافته است که با
آن می‌توان یک لشکر زرهی تشکیل داد.
