به گزارش میهن پست – صبح امروز – 19 مرداد ماه – یک فروند هواپیمای مسافربری«ایران 140» متعلق به شرکت هواپیمایی «سپاهان ایر» که ساعت 9 و هجده دقیقه فرودگاه مهرآباد را به سمت طبس ترک کرده بود، در شمال فرودگاه سقوط کرد و حدود 38 تن از 48 سرنشین آن جان باختند.
هواپیمای ایران-۱۴۰ یا هسا ایران – 140 یک هواپیمای کوتاه برد منطقه‌یی با دو موتر توربوپراپ می‌باشد که بر پایه هواپیمای آنتونوف آن-۱۴۰ و تحت لیسانس شرکت هسا مونتاژ شده است. ایران-۱۴۰ قادر به حمل ۵۲ مسافر، فرود در فرودگاههای خاکی و همچنین ۳۰۰۰ کیلومتر پرواز بدون سوختگیری می‌باشد. این هواپیما می‌تواند برای حمل مسافر، بار و یا هر دو پیکربندی شود.
به نقل از ایسنا ،هواپیمای توربوپراپ منطقه‌یی (RegionalTurboprop Aircraff) هواپیمایی است کوچک برای حمل 35 تا 100 نفر مسافر از یک منطقه به منطقه ای دیگر که بر اساس بهترین کارایی (اقتصادی، عملکرد) طراحی می شود. این نوع هواپیما به دو گروه جت و توربو پراپ قابل تقسیم است.
ایران 140
موتور توربوپراپ یک موتور توربین گاز یا همان جت می باشد که نیروی جلو برندگی هواپیما را با چرخش پراپ (ملخ) ایجاد می کند. در صورتی که در موتور جت توربوفن، این نیرو توسط عکس العمل گاز خروجی از موتور و هوای جابجا شده توسط فن تولید می شود.
در دهه 1960 که هواپیماهای جت وارد بازار مسافربری شدند. پیش بینی می شد هواپیمای توربوپراپ به طور کامل از رده خارج شوند ولی هواپیماهای بزرگ جت برای مسیرهای کمتر از 400 مایل (740 کیلومتر) اقتصادی نبودند، لذا خطوط هوایی در دهه 80 نسل جدید توربوپراپ ها را سفارش دادند.
پرنده اوکراینی، کی سر از ایران در آورد؟
کشور ما بعد از انقلاب اسلامی با تحریم هایی در زمینه صنعت هوایی روبرو شد؛ لذا در دوران سازندگی دولت تصمیم به ساخت هواپیمای مسافربری در ایران گرفت.
برای ارتقاء قدم به قدم در مرحله اول تصمیم گرفته شد هواپیمای منطقه‌یی در داخل کشور ساخته شود و با توجه به زیر ساخت های موجود در اصفهان، این پروژه به هسا (شرکت صنایع هواپیماسازی ایران) محول شد.
پس ازبررسی های علمی و در نظر گرفتن شرایط موجود (تحریم توسط شرکت های غربی) پروژه ساخت هواپیماهای آنتونوف 140 مورد قبول همگان قرار گرفت و در سال 1374 قرارداد ساخت آن با هواپیماسازی آنتونف امضاء شد که به موجب آن شرکت هواپیماسازی هسا ایران اجازه یافت تولید این هواپیما را در ایران و در استان اصفهان تحت نام ایران-۱۴۰ فراز آغاز کند.
بعد از آموزش پرسنل، فروند اول با مشارکت کارشناسان اوکراینی مونتاژ شد و از فروند دوم کارشناسان هسا (تحت نظارت دفتر طراحی آنتونوف) به تنهایی موفق به ساخت و مونتاژ شدند.
بعضی قطعات الکترونیکی مدل ساخت ایران، گونه ارتقاءیافته‌تری نسبت به پسر عموی اکراینی آن می‌باشد. یکی از اهداف ایران از تولید این هواپیما، ایفای نقش گشتزنی دریایی بوده که تا پیش از این به عهده هواپیماهای پی-۳ اوریون بوده است.
تولید انبوه هواپیمای ایران-۱۴۰ در ایران از سال ۱۳۸۷ با تولید ۱۲ فروند در سال آغاز شد. ایران با ارتقای تواناییهای آن از مدل غیرنظامی یک مدل جهت گشتزنی دریایی ایجاد کرد.
نمونه تولید شده توسط هسا نسبت به مدل اکراینی از لحاظ موتور و تجهیزات پیشرفته‌تر است. امروزه از این هواپیما برای مقاصد نظامی و غیرنظامی در ایران و سایر کشورها استفاده می‌شود.
در حال حاضر چند شرکت هواپیمایی داخلی از این هواپیما جهت حمل مسافر استفاده می‌کنند. یعرب بدر، وزیر حمل و نقل سوریه نیز در پاییز سال ۱۳۸۸ درخواستی برای خرید این هواپیما از ایران مطرح کرد.
علاوه بر سقوط فاجعه بار بامداد امروز در 27 بهمن ماه 1387 هم یک فروند دیگر از هواپیماهای مسافربری ایران ۱۴۰ در حوالی فرودگاه شاهین شهر اصفهان سقوط کرد که تمامی پنج سرنشین هواپیما جان باختند.
سانحه سقوط هواپیمای مسافربری ایران ۱۴۰ هنگامی رخ داد که خلبانان شرکت ایران ایرتور شامل یک استاد خلبان و چهار خلبان در حال آموزش در حال گذراندن آموزش‌های تایپ (نوع) این هواپیمای دوموتوره جهت ورود به ناوگان این شرکت بوده‌اند.
سازمان صنایع هوایی ایران (هسا)، طراحی و ساخت نسل جدید این هواپیمای مسافربری با نام “ایران ۱۴۱” را در دستور کار دارد.
اولین سقوط در اولین پرواز
«منوچهر منطقی» رئیس سازمان صنایع هوایی کشور آبان 1392 درباره هواپیماهای ایران 141 به خبرگزاری مهر گفته بود: « ایران ۱۴۱» در کلاس هواپیماهای مسافربری داخل شهری طراحی شده است از این رو این هواپیما پروازهای کمتر از یک ساعت را انجام می‌دهد.» منطقی همچنین از کاربردی شدن در خطوط هواپیمایی کشور خبرداده بود و گفته بود:«این هواپیما با استقبال های خوبی مواجه شده است.»
نکته ای که البته حالا توسط یک عضو کمیسیون عمران مجلس تکذیب شده است. «مهرداد لاهوتی» عضو کمیسیون عمرانی مجلس بعد از سانحه هوایی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفته: «اولین فروند از این هواپیما در اصفهان در پرواز آزمایشی سقوط کرده بود واعضای کمیسیون در جریان بازدید مراحل ساخت این هواپیما نگرانی خود را اعلام کرده بودند. برای سازمان هواپیمایی که اجازه پرواز به این هواپیما داد متاسفیم.»
