گرد و خاک؛ دومین پدیده نادر آب و هوایی تهران در سال ۹۳ درحالی شب گذشته تجربه شد که اتفاقا استان های غربی درگیر گرد و خاک عربی نبودند. این یعنی هر اتفاقی که در تهران و کرج و شهرهای دیگر در این محدوده افتاده، منشا داخلی دارد.
دراین باره احد وظیفه، مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی دراین باره به خبرآنلاین می گوید: منشا گرد و غبار دیشب در استان مرکزی، استان البرز، جنوب تهران و بخشی از قم به دلیل کمبود بارش های موثر است. چه اینکه سرعت باد دیشب در حالت معمول نباید به گرد و خاک منجر شود.
به گفته او شدیدترین سرعت باد دیشب ۱۰ تا ۱۲ متر برثانیه بوده که البته در شهریار ثبت شده و نه در سطح شهر تهران: در تهران سرعت باد نهایتا ۸ متر بر ثانیه شد که سرعت بالایی برای ایجاد چنین گرد و خاکی نیست. البته گرد و خاک دیشب نتیجه همگرایی جریان های هوایی در سطح زمین بود؛ همگرایی جریان شمال غربی با جریان جنوب به سمت غرب (جریان شرقی) و با مساعد بودن شرایط سطحی، موجب شد گرد و خاک بوجود بیاید.
مستعد بودن شرایط سطحی به زبان ساده یعنی بیابانی شدن مناطقی که قبلا منشا گرد و خاک نبوده اند. یعنی بیابان زایی. دراین باره سعید متصدی، معاون محیط انسانی سازمان محیط زیست به ایرنا گفته است: کرد: کانون هایی که امروز موجب بروز پدیده گرد و غبار در تهران شده است بیشتر از سمت کانون های موجود در غرب پایتخت است. در چند سال گذشته اقدامات زیادی برای کنترل و از بین بردن کانون های داخلی ریزگردها انجام نشد و مسوولان وقت اعلام می کردند، پدیده گرد و غبار قابل کنترل نیست در حالی که این شانه خالی کردن از بار مسوولیت است.
او گفت: اگر روی کانون های داخلی ریزگردها کار می شد حداقل بسیاری از پدیده هایی که امروز در زمینه گرد و غبار با آن مواجه هستیم کاهش می یافت.
گرد و خاک مشهد از ترکمنستان آمد
شب گذشته و امروز در مشهد هم گرد و خاک بود. دلیل این گرد و خاک البته خارجی بود و نه داخلی. مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی دراین باره می گوید: گرد و خاک مشهد از ترکمنستان آمده بود؛ وزش باد شدیدی در صحرای قره قروم ترکمنستان گرد و خاکی را بلند کرد و جریان های غربی موجب شد این گرد و خاک به خراسان شمالی و بخش هایی از خراسان رضوی برسد.
به گفته احد وظیفه، گرد و خاکی که در شمال شرقی ایران اتفاق افتاد در راستای طوفان های موسمی در شرق ایران است که به دلیل برخورد جریان های پرفشار شمالی و کم فشار جنوبی از دریای عمان بوجود می آید.
گرد و خاک دوباره تکرار می شود؟
انتظار برای تکرار گرد و خاک بیهوده نیست. به گفته معاون محیط انسانی سازمان محیط زیست احتمال گرد و خاک در اواخر بهار، تابستان و اوایل زمستان زیاد است.
البته نقشه های پیش یابی سازمان هواشناسی هم احتمال گرد و خاک را حداقل رد نمی کتد. به گفته وظیفه با شرایطی که در سطحی بوجود آمده ممکن است با وزش باد شدید دوباره گرد و خاک ایجاد شود.
اما او درباره آب و هوای دو روز آینده گفت: پیش بینی می شود که پایان هفته سواحل دریای خزر و برخی مناطق کشور همراه با رگبار باران گاهی رعد و برق و وزش باد باشد.
مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی گفت: براساس نقشه هاي هواشناسی، امروز در سواحل دریاي خزر و استان اردبیل بارش باران گاهی رعد و برق و وزش باد رخ می دهد و دریاي خزر هم مواج است. روزهای چهارشنبه،پنجشنبه و جمعه در شمال غرب، سواحل دریاي خزر، ارتفاعات جنوبی البرز و برخی مناطق غرب کشور رگبار، باران گاهی هم رعد و برق و وزش باد پیش بینی می شود. شدت بارش ها روز پنجشنبه و جمعه براي استان هاي آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، گیلان و مازندران بیشتر است.
وظیفه با بیان اینکه در سه روز آینده در بعضی ساعات، وزش باد شدید در شرق کشور بویژه منطقه زابل باعث ایجاد گردوخاك و کاهش دید افقی می شود ادامه داد: از اینرو کیفیت هوا در استان هاي شرقی ناسالم است و در این مدت، در جنوب سیستان و بلوچستان و شرق هرمزگان در ساعات بعد ازظهر افزایش ابر و بارش پراکنده یا رعد وبرق پیش بینی می شود.