به گزارش خيرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران ؛
برای
آشنایی با مفهوم تهاتر، در ابتدا مروری برتاریخچه روند معاملات داشته و
تهاتر سنتی که از ابتدای تاریخ بشر وجود داشته است را تعریف می کنیم. لازم
به ذکر است که به تناسب زمان تهاتر سنتی تکامل یافته است وتهاتر مدرن
امروزی بوجود آمده ا
تاریخچه روند مبادلات :
در
گذشته دیرین برای تداوم حیات ، نیاز هر فرد با تلاش فردی (شکار- تولید و
…) تامین می شد ، ولی با گذشت زمان ، انسانها هرگز به تولید شخصی قانع
نبوده و ناگزیر از راه معاوضه مستقیم کالا با کالا ، (تهاتر سنتی) نیازهای
عادی زندگی را فراهم می کردند.
در داد و ستدهای اولیه (قرن ها پیش
از میلاد) معاوضه دو کالا با هم بدون تعیین ارزش و معیاری برای سنجش انجام
می پذیرفت، تا آن که راه (مبادله غیرمستقیم کالا با کالا) را در پیش گرفت و
همین انتخاب موجب پیدایش “پول” شد و پس از آن تهاتر مدرن ایجاد گردید.
تهاتر سنتی:
در
جوامع نخستین، بدست آوردن انواع کالاهای تولید شده جهت مصرف صرفا از طریق
تعویض و مبادله دو کالا امکان پذیر بود و این مبادله مشکلات بسیاری به
همراه داشت از جمله: امکان تعیین ارزش کالا براساس قبول واحد معینی که مورد
تایید طرفین معامله باشد نبود ، همچنین یافتن طرفین مبادله دو کالا (مثال:
گوسفند و گندم) که هر دو نیاز به کالاهای عرضه شده طرف دیگر داشته و آماده
مبادله باشند چندان آسان نبود.
بشر در ابتدا برای حل چنین مشکلاتی
اشیا و یا کالاهایی را به عنوان واسطه مبادلات به جهت سهولت داد و ستد که
بسته به نوع و فراوانی آن شیء یا کالای واسطه در آن محدوده یا شهر،(مثل صدف
در سواحل دریا و گوسفند و گاو در نواحی کوهستانی و معتدل) انتخاب می کرد.
در
همان زمان هم برای حفظ مقدار عددی مبادلات یا نتیجه معاملات از ریسمان های
گره دار یا چوب خط بهره می جستند. گرچه با انتخاب کالاهای واسطه دو اشکال
اساسی فوق ظاهرا حل شده بود، اما گاهی کالای واسطه نیز به علت غیرقابل
تقسیم بودن مانع انجام معاملات کوچک می شد و یا به علت حجم زیاد و ارزش کم
نقش اساسی را که ذخیره کالای واسطه تا زمان احتیاج به معامله باشد غیرممکن
می ساخت و در بعضی مواقع نگهداری کالای واسطه به علت فسادپذیری امکان
نداشت.
تنوع تولید و لزوم رفع نیاز بشر از تولیدات مختلف در سیر
گسترش اقتصاد کشورها موجب پیدایش دو کالای اقتصادی ( طلا و نقره ) با ثبات
ارزش نسبی که مورد قبول عامه باشد، شد .
پس از آن که فلزات قیمتی
(طلا و نقره) کشف شد و مزایا و وجوه تمایز آنها نسبت به کالاهای دیگر به
ویژه فلزاتی مثل آهن و مس و مفرغ شناخته شد، جایگزین وسایل مبادلاتی قبلی
که فاقد خصوصیات فیزیکی طلا و نقره (وفور تولید بودند) شدند و به عنوان
«پول» مورد استفاده قرار گرفتند. با گذشت زمان مسئولان امور در جوامع مختلف
برای رونق دادوستد و توسعه تجارت نسبت به ضرب سکه های طلا و نقره اقدام
کردند.
برای انجام این کار، شمش های طلا و نقره را به سکه های کوچک
و متنوع تبدیل و سپس آنها را به مهر خود ممهور و در قلمرو جغرافیایی خویش
رایج ساختند. اولین سکه ای که در ایران رواج یافت، در زمان داریوش اول( ۵۱۶
ق.م) ضرب شد و نام آن دریک بود.
هرودوت در مورد ضرب سکه دریک می
گوید: «او شاهی بود که از خود یادبودی گذارد که هرگز هیچ شاهی از خود باقی
نگذاشته بود» و سکه دیگری که رواج داشت «شکل» بود که همزمان با نقشی که پول
فلزی در بازارهای مختلف مبادلات و معاملات پیدا کرد کار دادوستد و تجارت
را توسعه بخشید و موجب گسترش حرفه صرافی شد.
صاحبان این حرف واسطه
عملیات پولی بین تجار در داخل و خارج از کشور بودند که عملکردشان مقدمه
نشر پول کاغذی و تشکیل بانک های امروزی شد. نشر پول کاغذی در دوران پیشین
به صور مختلف وجود داشته که در زمان ها و مکان های گوناگون دارای نقش و
وظایف محدود و خاصی بوده است. مثلا در روم قبل از میلاد، صراف ها اسناد
کاغذی (دست نوشته هایی) در اختیار مشتریان خود می گذاردند یا به اشخاصی که
مسکوکات (فلزات قیمتی) خود را پیش آنها به امانت می گذاشتند، سندی به عنوان
“قبض رسید” می دادند.
این اسناد که به همین عنوان “قبض رسید” معروف
بودند، به اعتبار صراف صادرکننده در بازار دست به دست می گشتند و عملا
وظایف پول مسکوک و رایج آن زمان را انجام می دادند. این رویه پایه گذار
سیستم پول کاغذی به اسکناس شد که از بدو انتشار رابطه ثابتی بین ارزش
اسکناس معاملاتی با طلا و نقره برقرار ساخت و قانونمند شد و از قرن نوزدهم ،
در چارچوب مقررات و قوانین پولی و بانکی هر کشور و تحت عنوان پول قانونی،
رایج و در اقتصاد و سرمایه داری متداول و مطرح شد. شاید اختراع پول یکی از
کشفیات شگرف و بی نظیری باشد که بشر توانست مشکلات موجود در مبادله کالاها و
خدمات را به کلی برطرف سازد.
تهاتر نوین:
پس از گذشت زمان بشر تهاتر نوین و مزایایی که تهاتر نوین می تواند داشته باشد را درک کرد.
در
سالهای اخیر استفاده از سیستم تهاتر نوین در کشورهای پیشرفته به امری
کاربردی تبدیل گشته که روز به روز محبوبیت بیشتری پیدا می کند. محبوبیت
تهاتر در گروی درک کسب و کارها و مشتریان از توانایی های تهاتر است، چنانچه
در برخی کشورها این شیوه بسیار مهجور و در برخی دیگر پر رونق است.
در
آمریکا ۵۰۰,۰۰۰ کسب و کار به طور فعال از معاملات سازماندهی شده به عنوان
مکمل معاملات نقدي خود استفاده می کنند. با عضو شدن در بازارهاي تهاتري،
شرکتها می توانند خرید کالاها و خدمات مورد نیاز خود را از طریق فروش
محصولات و خدمات مازاد خود تامین مالی کنند.
انتهاي پيام /