جیمز وب قبلا نوشته های زیادی در خصوص تلسکوپ فضایی جیمز وب برای شما علاقه مندان به نجوم در میهن پست منتشر کرده ایم اما حالا این الماس شناور و چشم انسان در کیهان تصاویری را از کهکشان های دور دست برای ما ارسال می کند که اگر اقراق نباشد ، در نوع خودش کلیه ی یافته های علمی در حوزه نجوم را باطل می کند.تلسکوپ فضایی جیمز وب هدیه ای انسان به خود انسان بود تا به کمک آن بتواند تا حدودی به دوردست های آن سوی منظومه شمسی و البته کهکسان راه شیری نگاهی دقیق تر و البته علمی تر بیاندازد.
در این میان تلسکوپ فضایی جیمز وب James Webb Space Telescope که به اختصار آن را JWST می نامند، یک تلسکوپ فضایی است که عمدتاً برای مطالعه اخترشناسی فروسرخ طراحی شده و تا به امروز قدرتمندترین تلسکوپی که تا به حال توسط بشر به فضا پرتاب شده است و تلسکوپ فضایی جیمز وب که ساخت آن از سال ۱۹۹۶ آغاز شده ، پیشرفته‌ترین تلسکوپی خواهد بود که تاکنون توسط بشر ساخته شده تا این تلسکوپ بتواند به ترسیم نقشه‌ای سه‌بعدی از جهان بپردازد و با آینه‌های بزرگ با روکش طلای خود نخستین سال‌های پس از مه‌بانگ را رصد کند. به گفته‌ی متخصصان، تلسکوپ فضایی جیمز وب قادر به کاوش اتمسفر بیش از ۳۰۰ سیاره فراخورشیدی است.
بد نیست بدانید که عنصر تلسکوپ نوری جیمز وب یک بازتابنده از جنس بریلیم با ابعاد ۶٫۵ متری با مساحت کل 25 متر مربع است. این ابعاد برای تجهیزات پرتابی موجود بسیار بزرگ است، بنابراین آینه از 18 قسمت شش ضلعی تشکیل شده است که پس از پرتاب تلسکوپ راه‌اندازی می‌شوند.
البته تلسکوپ فضایی جیمز وب در دسامبر 2021 بر روی یک موشک آریان 5 از کورو (کمون)، گویان فرانسه پرتاب شد و از مه 2022 در حال آزمایش و تراز کردن است. پس از عملیاتی شدن، همانطور که انتظار می‌رفت ، تلسکوپ فضایی جیمز وب با موفقیت به عنوان مأموریت شاخص ناسا در اختر فیزیک جانشین هابل شد.
و حالا نگاهی خواهیم انداخت به ماموریت های تلسکوپ فضایی جیمز وب در سال 2023 ؟
1- یافتن کهکشان مشابه کهکشان راه شیری در جهان اولیه در سال 2023
تئوری‌های تکامل کهکشان‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که کهکشان‌های اولیه در جهان ما بسیار جوان بودند و نمی‌توانستند ویژگی‌های قابل توجهی مانند بازوهای مارپیچی، میله‌ها یا حلقه‌ها را به نمایش بگذارند.
ستاره‌شناسان فکر می‌کنند این ساختارهای پیچیده‌تر حدود شش میلیارد سال پس از بیگ بنگ ظاهر شدند. اما امسال، جیمز وب دریافت که کهکشان‌هایی با چنین شکل‌های ظریفی می‌توانستند تا 3.7 میلیارد سال پس از بیگ بنگ وجود داشته باشند.
“کریستوفر کنسلیس” یکی از نویسندگان این مطالعه، استاد نجوم در دانشگاه منچستر در بریتانیا می‌گوید: «بر اساس نتایج ما، ستاره‌شناسان باید درک ما از شکل‌گیری اولین کهکشان‌ها و چگونگی تکامل کهکشان‌ها در 10 میلیارد سال اخیر را بازنگری کنند.»
2 – کشف کهکشان شبح‌آلود باستانی توسط جیمز وب در سال 2023
رصد یک کهکشان غبارآلود که در اعماق یک ابر غبار قرار دارد، به تازگی مورد توجه ستاره شناسان بوده است، تا حدی به این دلیل که به نظر می‌رسد این کهکشان درست ۹۰۰ میلیون سال پس از بیگ بنگ و زمانی که اولین ستاره‌ها ظاهر می‌شدند، تشکیل شده است.
“جد مک‌کینی” ستاره‌شناس دانشگاه تگزاس در آستین، می‌گوید: «به طور بالقوه به ما می‌گویند که جمعیت کاملی از کهکشان‌ها وجود دارند که از ما پنهان شده‌اند.»
۲- کشف سیاره فراخورشیدی نزدیک دارای مولکول‌های حامی حیات در سال 2023
در ماه سپتامبر، جیمز وب متان و دی اکسید کربن را در اتمسفر یک سیاره فراخورشیدی تقریبا نزدیک به نام K2-18 b کشف کرد که دور یک ستاره خنک در فاصله 120 سال نوری از زمین قرار دارد و از سیاره ما بزرگتر است اما از سیارات غول پیکر منظومه خورشیدی ما کوچک‌تر است.
مشاهدات قبلی با تلسکوپ فضایی هابل نشان داده بود که K2-18 b ممکن است یک “دنیای هایسینی” باشد که میزبان جو غلیظ و غنی از هیدروژن با اقیانوس‌هایی از آب مایع در زیر سطح خود است. مشاهدات اخیر با جیمز وب این فرضیه را تایید می‌کند، زیرا داده‌های جدید شواهدی را برای وجود متان و دی اکسید کربن فراوان اما آمونیاک کم نشان داده‌اند.
“ساواس کنستانتینو” اخترشناس دانشگاه کمبریج و یکی از نویسندگان این مطالعه، در بیانیه‌ای گفت: «این نتایج حاصل تنها دو رصد K2-18 b است که تعداد بیشتری از آنها در راه است. این بدان معناست که کار ما در اینجا فقط نمایش اولیه از آنچه وب می‌تواند در سیارات فراخورشیدی مناطق قابل سکونت مشاهده کند، است.»
3- کشف سه ستاره تاریک معروف توسط جیمز وب در سال 2023
در ماه ژوئیه، اخترشناسان گزارش دادند که جیمز وب سه جرم درخشان را پیدا کرده است که احتمالاً می‌توانند «ستاره‌های تاریک» باشند. این «ستاره‌ها» در ابتدا توسط جیمز وب در سال ۲۰۲۲ به عنوان کهکشان برچسب‌گذاری شده بودند.
“کاترین فریز” استاد فیزیک در دانشگاه تگزاس در آستین، در بیانیه‌ای گفت: «وقتی به داده‌های جیمز وب نگاه می‌کنیم، دو احتمال برای این اجرام وجود دارد. یکی این است که آنها کهکشان‌هایی هستند که میلیون‌ها ستاره معمولی را در خود جای داده‌اند. دیگری اینکه آنها ستاره‌های تاریک هستند. باور کنید یا خیر، یک ستاره تاریک نور کافی برای رقابت با یک کهکشان کامل از ستاره‌ها را دارد.»
ستاره‌شناسان فکر می‌کنند این نوع ستارگان از ماده تاریک نیرو می‌گیرند. ماده‌ای گریزان که 85 درصد از ماده جهان ما را تشکیل می‌دهد اما برای تلسکوپ‌ها نامرئی است. به گفته محققان، اگر ستارگان تاریک واقعا وجود داشته باشند، حضور آنها به حل مشاهدات گیج کننده در مورد چگونگی رشد یک جهان بسیار جوان برای میزبانی بسیاری از کهکشان‌های بزرگ که توسط جیمز وب رصد شده کمک می‌کند.
4- تصاویر جیمز وب نگاهی از منظومه خورشیدی در سال 2023
اگرچه هدف جیمز وب رصد برخی از اولین ستارگان و کهکشان‌های جهان است، اما نگاه تازه آن به منظومه شمسی خودمان نیز خیره کننده بوده است. این تصویر که در ماه اکتبر، جریان خروج پرتو پرسرعتی را در مشتری نشان داد که با وجود بیش از 4800 کیلومتر عرض و حرکت آن با سرعت 515 کیلومتر در ساعت قبلا دیده نشده بود.
در ماه ژوئن، جیمز وب برای اولین بار دی اکسید کربن را در اقیانوس‌های مایع نمکی قمر یخی مشتری اروپا شناسایی کرد. رصدخانه فضایی همچنین در این تصویر نگاه جدیدی به زحل ارائه کرده است که سیستم حلقه‌ای ظریف غول گازی و سه قمر از 146 قمر شناخته شده آن را به تصویر می‌کشد. به گفته ناسا، این غول گازی وقتی از طریق چشم‌های فروسرخ جیمزوب دیده می‌شود، بسیار تاریک است، زیرا در این طول موج، گاز متان تقریبا تمام نور خورشیدی را که به جو می‌تابد جذب می‌کند.
این رصدخانه قدرتمند همچنین این تصویر خیره کننده از اورانوس، درخشان ترین قمرهای آن و 11 حلقه از 13 حلقه غبارآلود شناخته شده آن را ثبت کرده است.
5- کشف ستارهای درخشان تر از خورشید توسط جیمز وب در سال 2023
ما می‌دانیم که جهان با سرعت فزاینده‌ای در حال انبساط است، اما دقیقا نمی‌دانیم این سرعت چقدر است. این موضوع به بحثی تبدیل شده که محور اصلی آن حل مقدار صحیح ثابت هابل است، عدد مهمی برای تخمین نرخ انبساط جهان. در حال حاضر، برآوردها برای ثابت هابل با مقادیر مبتنی بر مشاهدات این تلسکوپ مطابقت ندارد.
امسال، جیمز وب دسته‌ای از ستارگان را مشاهده کرد که به عنوان متغیرهای دلتا قیفاووسی(Cepheid) شناخته می‌شوند، که معمولا ستارگان بزرگی هستند که حدود 100 هزار برابر درخشان‌تر از خورشید هستند و قابل اطمینان‌ترین منبع برای اندازه‌گیری فواصل کیهانی و در نتیجه حل مشکل سرعت انبساط کیهان به حساب می‌آیند. اما به جای حل این بحث، داده‌های جیمز وب فقط بحث‌های جاری در مورد ثابت هابل را عمیق‌تر کرد.
“آدام ریس” ستاره‌شناس دانشگاه جان هاپکینز و برنده جایزه نوبل، می‌گوید: برای من اهمیتی ندارد که مقدار ثابت هابل چقدر است. من می‌خواهم بفهمم که چرا بهترین ابزارهای ما با یکدیگر همخوانی ندارند.
6- شناسایی مولکول‌های آلی پیچیده در یک کهکشان اولیه توسط جیمز وب در سال 2023
در ماه ژوئن، اخترشناسان فاش کردند که جیمز وب مولکول‌های جالبی بر پایه کربن، مشابه مولکول‌های موجود در ذخایر نفت و زغال سنگ روی زمین، از بیش از 12 میلیارد سال پیش، زمانی که جهان تنها 10 درصد از سن کنونی خود را داشته، شناسایی کرده است.
در فضا، این مولکول‌ها به دانه‌های ریز گرد و غبار متصل می‌شوند. تشخیص آنها به دلیل محدودیت‌های تلسکوپ‌های ما چالش برانگیز بود. “جاستین اسپیلکر” ستاره شناس دانشگاه A&M تگزاس، می‌گوید: «وب واقعا جستجوی مولکول‌های آلی را بسیار آسان می‌کند.»
7- کشف دورترین سیاهچاله در کیهان توسط جیمز وب در سال 2023
در ماه ژوئیه، اخترشناسان اعلام کردند که جیمز وب دورترین سیاهچاله پرجرم فعالی که تاکنون رصد شده را شناسایی کرده است. کهکشان میزبان آن تنها 570 میلیون سال پس از بیگ بنگ شکل گرفته است.
با این حال، جرم این سیاهچاله باستانی به طرز شگفت انگیزی کم است و فقط 9 میلیون برابر خورشید اندازه دارد. برای مقایسه، وزن بیشتر این گونه سیارات بیش از یک میلیارد برابر خورشید است. محققان می‌گویند: «تشریح نحوه شکل‌گیری آن با سرعت و پس از آغاز جهان هنوز دشوار است.»
8- کشف کهکشان‌های عظیم و اسرارآمیز را در جهان اولیه توسط جیمز وب
در ماه فوریه، دانشمندان کشف کهکشان‌هایی به بزرگی کهکشان راه شیری را که تنها 500 تا 700 میلیون سال پس از بیگ بنگ در تصاویر جیمز وب از کیهان پخش شد، اعلام کردند. با توجه به آنچه که تئوری‌ها و مدل‌های موجود به ما می‌گویند، کهکشان‌هایی که جیمز وب یافت بسیار بزرگ و ستاره‌های قرمز بالغ در آنها بسیار قدیمی‌تر هستند و نویسندگان مطالعات می‌گویند که این یافته‌ها «مشکلاتی برای علم ایجاد می‌کنند.»
“جوئل لجا” یکی از نویسندگان این مطالعه، ستاره‌شناس در ایالت پنسیلوانیا، در بیانیه‌ای گفت: «این کل تصویر شکل‌گیری کهکشان‌های اولیه را زیر سؤال میبرد.»
9- رصد کهکشان میسی توسط جیمز وب که هرگز دیده نشده بود
این لکه نارنجی تار که توسط جیمزوب در تابستان سال 2022 به تصویر کشیده شد، به عنوان کهکشان میسی Maisie شناخته می‌شود و در ماه اوت سال 2023 ، ستاره‌شناسان اعلام کردند که این کهکشان یکی از اولین کهکشان‌های کشف شده در جهان است. به نظر می‌رسد این کهکشان زمانی وجود داشته است که کیهان تنها 390 میلیون سال سن داشته که آن را به یکی از چهار کهکشان قدیمی تبدیل کرده است.
“استیون فینکلشتاین” اخترشناس دانشگاه تگزاس در آستین و نویسنده این مطالعه، می‌گوید: «این مرز کشف‌نشده‌ای بود و ما واقعا نمی‌دانستیم کهکشان‌ها چگونه تشکیل شده‌اند یا چه شکلی هستند تا زمانی که با جیمز وب به دنبال آنها گشتیم.»
