سنجش وزن ستارگان درحالی با تازگی با ابداع روشی جدید توسط دانشمندان قابل پیش بینی است که پژوهشگران آمریکایی، با کمک فضاپیماهای تس و گایا ، روش جدیدی برای محاسبه جرم ستارگان منزوی ابداع کردهاند. در ادامه با میهن پست همراه شوید.
سنجش وزن ستارگان در حالی توسط اختر شناسان انجام می شود که آن ها بیش از 90 سیاره را در زمانی که از برابر ستاره مادر عبور میکردند کشف نموده اند. با اندازه گیری آن مقدار از نور ستاره که توسط سیاره مسدود شده، می توانیم محاسبه کنیم که این سیاره نسبت به ستاره مادر چقدر بزرگ است. اما اخترشناسان نمی توانند بطور دقیق بدانند که آن سیاره چقدر بزرگ است، مگر اینکه اندازه دقیق ستاره را بدانند. مدل های کمپیوتری تخمین های بسیار دقیقی را بدست میدهند، اما در علم اندازه گیری های واقعی بهتر است.
اما به تازگی ستاره شناسان موفق به یافتن راه جدید و بهتری برای سنجش وزن ستارگان یا همان اندازهگیری جرم میلیونها ستاره منفرد به خصوص ستارگانی که سامانه سیارهای دارند، شده اند.
به دست آوردن اندازههای دقیق از وزن ستارگان، نه تنها در فهم چگونگی تولد، تکامل و مرگ ستارگان، بلکه در دستیابی به طبیعت واقعی هزاران سیاره فراخورشیدی که اکنون مشخص شده که به دور دیگر ستارگان میچرخند، نقش مهمی دارد.
این روش به ماموریت گایا Gaia آژانس فضایی اروپا ESA که برای سنجش وزن ستارگان اختصاص یافته است یک فرآیند نقشه برداری سه بعدی از کهکشان راه شیری است و ماهواره تحقیقاتی فراخورشیدی تس TESS ساخت ناسا که برای پرتاب در سال بعد برنامهریزی شده و 200,000 ستاره از درخشانترین ستارههای آسمان را برای یافتن سیارات ناشناخته بررسی میکند، اختصاص دارد.
کیوان استاسون Keivan Stassun ، استاد فیزیک و ستارهشناسی دانشگاه استیونسون Stevenson آمریکا گفت: ما روش جدیدی برای وزن کردن ستارگان منفرد ابداع کردهایم. ابتدا، از نور کامل ستاره و اختلاف منظر آن برای حدس زدن قطرش استفاده میکنیم. در مرحله بعد، مسیری که در آن، نور از ستاره میتابد، تحلیل میکنیم که به ما اندازه جاذبه سطح آن را ارائه میدهد. سپس دو روش را برای به دست آوردن جرم کلی ستاره، ترکیب میکنیم.
استاسون و همکارانش انریکو کورسارو از موسسه ملی فیزیک نجومی INAF در ایتالیا، جاشوآ پپر از دانشگاه Lehigh آمریکا و اسکات گودی از دانشگاه ایالت اوهایو، با استفاده از 675 ستاره با جرم ناشناخته در مقالهای با عنوان “جرم دقیق تجربی و شعاع ستارگان تنها با تس و گایا” که برای انتشار در مجله نجوم Astronomical پذیرفته شده، این روش را توصیف و دقت آن را اثبات کردند.
دقیق ترین روش برای سنجش وزن ستارگان یا همان تعیین جرم ستارگانی که از ما دور هستند، اندازهگیری مدار منظومه های دو ستارهای است که دوتایی نامیده می شوند. قوانین حرکت نیوتن به ستارهشناسان این امکان را میدهند که جرم منظومه های دوستارهای را با اندازهگیری بسیار دقیق مدارهای آنها محاسبه کنند.