میهن پست – با مطالعه دوران یخبندان زمین درمی یابید که زمین ما دوران متعدد زمین شناسی داشته که یکی از این دوران ها، دوران یخبندان کوچک است که تأثیر زیادی نیز در تاریخ جغرافیایی ایران داشته است.دوران یخبندان یا عصر یخی، دورهٔ درازمدت کاهش دمای آب و هوای زمین است، که در گسترش یخسار های قاره ای، یخسار های قطبی و یخسار های ارتفاعات، تأثیرگذار است.
از دیدگاه دانشمندان یخبندان شناس، دوران یخبندان بیشتر به دوره هایی از یخسارها در نیمکرهٔ شمالی و جنوبی، گفته میشود. آخرین دوران یخبندان حدود ۸۰۰۰ سال پیش پایان یافت، ولی عده ای عقیده دارند ما هنوز در عصر یخبندان هستیم، چرا که یخسار های گرینلند و قطب جنوب هنوز وجود دارند.
و حالا نیز در دوران ما دانشمندان هشدار میدهند که احتمالا زمین یک «عصر یخبندان کوتاه» در پیش خواهد داشت. دانشمندان با مطالعه روی چرخههای خورشیدی پیشبینی میکنند که فعالیت طبیعی خورشید تا حدود سال ۲۰۳۰ تا ۶۰ درصد کاهش خواهد یافت که این موضوع موجب بروز عصر یخبندان کوتاه میشود که برای یک دهه نیز ادامه خواهد یافت.
براساس مطالعات جدید دانشمندان که اکنون زمین بیشتر از گذشته چرخههای فعالیت خورشیدی را درک میکند و کاهش فعالیت خورشید، پدیدهای را به وجود خواهد آورد که به «کمینه ماندر» مشهور است و دفعه قبل، در بازه زمانی ۱۶۴۶ تا ۱۷۱۵ رخ داده است و ما آن را با «عصر یخبندان کوتاه» میشناسیم. دانشمندان معتقدند که این پدیده در آیندهای نزدیک حتی منجر به یخ زدن رودخانه تیمز در لندن خواهد شد.
بنابراین در مدل جدید چرخه خورشیدی پیشبینیهای دقیق بیسابقهای از بینظمیهای ۱۱ ساله در ضربان قلب خورشید به دست میدهد. این امر تاثیراتی در دو لایه خورشید میگذارد، یکی نزدیک به سطح خورشید و دیگری لایه عمیقتر و منطقه حراراتی آن. دانشمندان با بررسی این مدل حدس میزنند که فعالیت خورشید در دهه ۲۰۳۰ حدود ۶۰ درصد افت خواهد کرد و به وضعی برخواهد گشت که در سال ۱۶۴۵ در عصر یخبندان کوتاه شروع شد.
یکی از دانشمندان فعال در حوزه ی زمین شناسی بنام پروفسور ولنتینا زارکووا در نشست ملی ستارهشناسان اعلام کرده است که: « امواج مغناطیسی در داخل خورشید که میان نیمکره شمالی و جنوبی در نوسان است منجر به ایجاد وضعهای مختلف خورشیدی در یک دوره ۱۰ تا ۱۲ ساله میشود». زارکووا افزود: «ما با ترکیب امواج مغناطیسی با هم و مقایسه آنها با اطلاعات واقعی در چرخه فعلی خورشیدی متوجه شدیم که پیشبینی ارائهشده با ۹۷ درصد دقت همراه است». با این حال دانشمندان معتقدند که اگر این عصر یخبندان کوچک به وقوع بپیوندد، زمستانهای بسیار سردی خواهیم داشت.
میدانهای مغناطیسی خورشید از منطقه حرارتی بالا میروند و از میان مناطق فوتوسفر، کرومسفر و تاج خورشیدی سر بر میآورند. این جریانهای مغناطیسی منجر به شکلگیری فعالیتهای خورشیدی میشوند. این فعالیتها شامل پدیدههایی به نام لکههای خورشیدی، شعلههای بلند، زبانهها و فورانهای تاج خورشید هستند. در مرکز خورشید دما تقریبا به ۱۴میلیون سانتیگراد میرسد و به همین دلیل، بخشهایی از خورشید تیرهتر به نظر میرسند. علت درخشش کمتر گازهای سرد نسبت به گازهای گرمتر است که به صورت تیرگی بر سطح خورشید ظاهر میشوند. این بخش تیره را لکه یا کلف مینامند.
لکههای خورشیدی محلهایی بر سطح خورشید هستند که دمایشان از دمای مناطق اطرافشان کمتر است. میدان مغناطیسی در لکههای خورشیدی بسیار قوی است و مانع از جریان همرفت مواد از زیر سطح ستاره و موجب سردتر شدن لکهها میشود. دمای لکههای خورشیدی بین ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ کلوین و دمای سطح خورشید ۵۷۰۰ کلوین است به همین دلیل آنها تیرهتر از سطح ستاره به نظر میرسند. تعداد لکههای خورشیدی از شمارش گروههای لکهها و لکههای جدا از هم به دست میآید. هر گروه لکههای خورشید به طور متوسط ۱۰ لکه دارد. بنابراین تعداد کل لکههای خورشید جمع تعداد لکههای جدا از هم به اضافه تعداد گروهها ضربدر ۱۰ است.
نمودارهای ماهانهای که از شمارش لکههای خورشیدی به دست میآید نشان میدهد که تعداد لکههایی که بر سطح خورشید دیده میشوند طی دورههای ۱۱ ساله کم و زیاد میشود. به وجود آمدن لکههای خورشیدی از سالی به سال دیگر تغییر میکند. گاهی بیش از ۱۰۰ لکه و برخی از سالها تا کمتر از ۱۰ لکه ظاهر میشود. اما هر ۱۱ سال یکبار تعداد لکهها به حداکثر میرسد و خورشید به صورت جسمی پر لک در میآید، سپس لکهها به حداقل میرسد و خورشید حالت تقریبا بدون لک پیدا میکند. جزئیات بیشتر این پژوهش در Royal Astronomical Society منتشر شده است.
منبع : sciencedaily