میهن پست – سرماخوردگی و آنفولانزا بیماری ویروسی است که بیشتر افراد جامعه حداقل یکبار در سال با آن دست و پنجه نرم می کنند.به عبارتی دیگر آنفلوآنزا یا گریپ (Grippe) بیماری واگیردار است که توسط نوعی ویروس آرانای از خانواده Orthomyxoviridae ایجاد که این نوع ویروسها فقط در انساها ، پرندگان و پستانداران اثر گذار است.
لازم است بدانید که این بیماری باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی میشود که با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بیحالی شدید نمایان میشود. این بیماری در موارد حاد به خصوص در خردسالان ممکن است باعث سینهپهلو شود. سه گونه ویروس آنفلوآنزا به نامهای A B C وجود دارد. در حالت معمولی دورهٔ بیماری ۳ تا ۴ روز است.
در تعریف دیگر این بیماری باید گفت که آنفلوانزا بیماری است که از یک عفونت تنفسی مسری و شایع که در اثر ویروس ایجاد میشود. مدت زمان شروع علایم از زمان وارد شدن ویروس به بدن ۴۸-۲۴ ساعت بوده که براثر سه نوع اصلی ویروس (A,B,C) به وجود می آید، ویروسهایی که توانایی جهش به انواع گوناگونی دیگری را نیز دارند.
تصویر ویروس آنفلونزا با بزگنمایی ۱۰۰ هزار برابر
تاریخچه بیماری: زمان شناخت این ویروس به قرن بیستم بر می گردد که ویروس آنفلوآنزا در سال ۱۹۱۸ شیوع و تا امروز آمار مرگ و میر یک سیر نزولی را طی کردهاست. به این صورت که در آغاز فعالیت این ویروس مرگهای دسته جمعی حتی ۴۰ میلیون نفر در یکسال گزارش شدهاست اما به مرور کاهش یافت. امروزه گونههای جدیدتر این ویروس مانند آنفلوآنزای پرندگان یا آنفلوآنزای خوکی نیز ظهور کردهاند.
افرادی که در معرض آنفلوآنزا هستند: بیمارانی همچون بیمار قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم، بارداری و کهنسالی امکان مبتلا شدن افراد به آنفلوآنزا را افزایش میدهند . همچنین کودکان به علت سیستم دفاعی ضعیف بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند. چون این بیماری واگیر دار است در مکانهای عمومی امکان انتقال این بیماری زیاد میباشد.
علائم شایع بیماری آنفولانزا: تب و لرز، سردرد، دردهای عضلانی از جمله کمردرد، خستگی، سرفه (که ممکن است با خلط همراه باشد.)، گلودرد، خشونت صدا، آبریزش از بینی از علایم شایع بیماری هستند. آنفلوانزا در تمام سنین به غیر از دوران شیرخوارگی دیده میشود. شیوع ناگهانی انواع مختلف آنفلوانزا تقریباً هر زمستان رخ میدهد و شدت آنها متفاوت است.
عوارض بیماری آنفولانزا: هرچند دورهٔ معمولی بیماری ۳ تا ۴ روز است اما چون در جریان آنفلوآنزا میکروبهای دیگری به بدن حمله میکنند ازاینرو سبب پیدایش عفونتهای ثانوی به خصوص در دستگاه تنفس هم میگردند و این بدان معنا است که آنفلوآنزا مقاومت بدن را کم کرده و آن را برای دچار شدن به بیماریهای دیگر آماده میسازد. به کار بردن ماسک، گندزدایی هوای اتاق بیماران و جدا کردن سریع مبتلایان از افراد سالم تا حدی مانع شیوع آنفلوآنزا میشود.
پیشگیری از بیماری آنفولانزا: بجز رعایت اصول بهداشتی یکی از مهمترین توصیه های پزشکان در مورد پیشگیری از ابتلا به این ویروس تزریق واکسن است. بسیاری از واکسن ها تاثیر دوره ای دارند اما بتازگی دو گروه از پژوهشگران آمریکایی در تحقیقاتی جداگانه موفق شده اند واکسنی را بسازند که به بخشی از ویروس آنفلوآنزا که در تمام گونه ها یکسان است، حمله می کند.
ویروس آنفلوآنزا را می توان مثل یک آب نبات چوبی در نظر گرفت که یک سر و یک پایه دارد که در سر ویروس پروتئینی به نام هِم آگلوتینین قرار دارد.محققان اینبار برخلاف گذشته به جای سر، به پایه مولکول حمله کرده اند، جایی که در تمام گونه های ویروس آنفلونزا ثابت است و بسیار کمتر هم دچار جهش می شود. نتایج تحقیق این دو گروه پژوهشی که منتشر شده نشان از موفقیت این واکسن جدید دارد.
اگر بالای ۶۵ سال سن دارید یا مبتلا به بیماری مزمن قلبی یا ریوی هستید، سالانه واکسن آنفلوانزا دریافت کنید. این واکسن تنها در برابر ۲ یا ۳ زیر نوع به خصوص از آنفلوانزای نوع A حفاظت ایجاد میکند.
از تماس غیرضروری با افرادی که دچار عفونتهای دستگاه تنفسیفوقانی به هنگام فصل آنفلوانزا (زمستان) هستند خودداری و استفاده از داروی آمانتادیس برای افراد پرخطر (که واکسن تزریق نکرده باشند) یا افرادی که نیازمند اقدامات کنترلی اضافهتری هستند توصیه می شود.
تزریق واکسن: مرکز پیشگیری و درمان بیماری ها، توصیه می کند همه افراد – کودکان و بزرگسالان – از شش ماهگی هر سال واکسن آنفولانزا تزریق کنند. تزریق واکسن برای کودکانی که بیماری های جدی تر همچون دیابت، سیستم دفاعی ضعیف، کم خونی شدید یا بیماری های قلب، ریه و کلیه دارند، بسیار مهم تر و ضروری تر است.
متاسفانه واکسن های آنفولانزا عاری از خطا نیستند. تاثیر این واکسن به سلامت بدن کودک شما و چگونگی تطابق واکسن با ویروس، بستگی دارد. هر چه کودک بدن سالم تری داشته باشد، این واکسن تاثیر بیشتری خواهد داشت. در بعضی از سال ها، بدن افراد تطابق زیادی با واکسن دارد اما ممکن است در سال های دیگر اینگونه نباشد.
اگر پس از واکسیناسیون کودکان، همچنان به آنفولانزا مبتلا شدند باید امیدوار باشیم که بیماری او سخت نیست. همچنین باید بدانید، واکسن آنفولانزا بدن کودک را در مقابل بیماری های مشابه آنفولانزا محافظت نمی کند.
نکاتی در مورد مصرف آنتی بیوتیک ها : آنتی بیوتیک ها برای درمان باکتری ها، عفونت های قارچی، و تک یاخته های انگلی مؤثر هستند و هیچ گونه تأثیری بر روی ویروس ها ندارند. از این رو هرگز نباید برای درمان سرماخوردگی یا آنفولانزای ویروسی مصرف شوند.
مصرف بی رویه و خودسرانه آنتی بیوتیک باعث پدیده “مقاوت آنتی بیوتیکی” می شود، به این معنا که باکتری ها در اثر تماس زیاد با آنتی بیوتیک ها راه بی اثرکردن آن ها را یاد می گیرند و گویی آنتی بیوتیک در از بین بردن باکتری ناکارآمد می شود. که در این میان و بنابر عدم آگاهی مردم و طبق آمار رسمی، مصرف آنتی بیوتیک در ایران ۱۶ برابر استاندارد جهانی است.
یکی دیگر از باورهای نادرست در مورد سرماخوردگی و آنفولانزا این است که قرار گرفتن در معرض هوای سرد باعث بروز این بیماری ها می شود. در حالی که عامل این بیماری ها ویروس است و ربطی به هوای سرد ندارد. به عبارتی در تابستان هم احتمال ابتلا به این ۲ بیماری وجود دارد. که البته سرما نیز در فعال شدن این ویروس ها تا حدودی موثر است.