آیا هوش مصنوعی تهدیدی برای غلبه بر مشاغل خلاقانه است ؟

بله، هوش مصنوعی (AI) هم فرصت‌ها و هم چالش‌هایی را برای مشاغل خلاقانه به همراه دارد. بحث در مورد اینکه آیا هوش مصنوعی تهدیدی برای غلبه بر این مشاغل است، پیچیده بوده و دیدگاه‌های مختلفی در مورد آن وجود دارد:

جنبه‌های تهدیدآمیز:

• اتوماسیون کارهای تکراری و سطح پایین: هوش مصنوعی مولد (Generative AI) به طور فزاینده‌ای قادر به انجام کارهایی مانند تولید ایده‌های اولیه، ترکیب‌بندی، پالت‌های رنگی، پیش‌نویس‌های اولیه متن، یا حتی تولید موسیقی و هنر بصری است. این امر می‌تواند منجر به کاهش نیاز به نیروی انسانی برای این وظایف شود.
• جایگزینی در برخی نقش‌ها: در برخی موارد، هوش مصنوعی می‌تواند به طور کامل برخی از مشاغل خلاقانه را جایگزین کند، به خصوص آن‌هایی که بیشتر بر تولید محتوای تکراری یا بر اساس الگوهای موجود تمرکز دارند.
• ابهامات اخلاقی و حق چاپ: استفاده از هوش مصنوعی در تولید محتوا مسائل مربوط به مالکیت فکری و حق چاپ را مطرح می‌کند. اگر هوش مصنوعی بر اساس داده‌های موجود آموزش دیده باشد، آثار تولید شده توسط آن تا چه حد اوریجینال هستند و مالکیت آن‌ها به چه کسی تعلق دارد؟
• کاهش ارزش خلاقیت انسانی: برخی نگران هستند که با برون‌سپاری بخش زیادی از کارهای خلاقانه به الگوریتم‌ها، ارزش خلاقیت و بیان انسانی در جامعه کاهش یابد.

فرصت‌ها و کمک‌های هوش مصنوعی:

• ابزاری برای افزایش بهره‌وری و خلاقیت: بسیاری از متخصصان خلاق، هوش مصنوعی را نه یک جایگزین، بلکه یک ابزار قدرتمند می‌دانند که می‌تواند به آن‌ها در انجام کارهای تکراری، تولید سریع ایده‌ها، یا بهبود کیفیت کار نهایی کمک کند. به عنوان مثال:
  • هنرمندان: از AI برای طوفان فکری، ایجاد طرح‌های اولیه، یا آزمایش سبک‌های مختلف استفاده می‌کنند.
  • نویسندگان: برای تولید پیش‌نویس، بهبود نگارش، یا ارائه پیشنهادات متنی از AI کمک می‌گیرند.
  • موسیقیدانان: برای آهنگسازی، تنظیمات، یا تولید صداهای جدید از AI بهره می‌برند.
• ایجاد نقش‌های شغلی جدید: با ظهور هوش مصنوعی، مشاغل جدیدی مانند “مهندس پرامپت (Prompt Engineer)”، “متخصص ویرایش محتوای AI” یا “مدیر هنری AI” در حال شکل‌گیری هستند. این نقش‌ها نیازمند افرادی هستند که بتوانند به طور موثر با هوش مصنوعی تعامل داشته باشند و خروجی‌های آن را هدایت و پالایش کنند.
• دموکراتیک کردن خلاقیت: ابزارهای هوش مصنوعی می‌توانند به افراد فاقد مهارت‌های فنی خاص کمک کنند تا ایده‌های خلاقانه خود را به واقعیت تبدیل کنند.
• افزایش سرعت و کارایی: هوش مصنوعی می‌تواند زمان لازم برای تکمیل پروژه‌های خلاقانه را کاهش دهد و به متخصصان این امکان را می‌دهد تا بر جنبه‌های پیچیده‌تر و استراتژیک‌تر کار خود تمرکز کنند.
• درک عمیق‌تر از داده‌ها: هوش مصنوعی می‌تواند ترندها و سلیقه‌های مخاطبان را تحلیل کند و به خلاقان کمک کند تا کارهای مرتبط‌تر و جذاب‌تری تولید کنند.

اجماع عمومی این است که هوش مصنوعی به احتمال زیاد جایگزین کامل خلاقیت انسانی نخواهد شد، بلکه نقش آن را تغییر و بازتعریف خواهد کرد. مشاغلی که صرفاً بر روی کارهای تکراری یا تولید محتوای بدون نیاز به عمق عاطفی و زمینه فرهنگی متمرکز هستند، بیشتر در معرض خطر اتوماسیون قرار دارند. اما مشاغل خلاقانه‌ای که نیاز به تفکر انتقادی، هوش هیجانی، درک عمیق فرهنگی، و توانایی روایت‌گری منحصر به فرد انسانی دارند، همچنان بسیار ارزشمند خواهند بود.

بهترین رویکرد برای افراد در مشاغل خلاقانه این است که هوش مصنوعی را به عنوان یک ابزار قدرتمند بپذیرند، مهارت‌های خود را در کار با آن توسعه دهند، و بر جنبه‌هایی از خلاقیت انسانی که هوش مصنوعی هنوز قادر به تقلید کامل آن نیست، تمرکز کنند. آینده خلاقیت احتمالاً یک همزیستی بین انسان و هوش مصنوعی خواهد بود.

در نشست سران در پاریس که در تاریخ ۱۰ و ۱۱ فوریه برگزار شد، مدیران فناوری برای بیان بزرگ‌ترین و پرطمطراق‌ترین ادعاها درباره هوش مصنوعی رقابت کردند. «هوش مصنوعی بزرگ‌ترین تغییر در دوران زندگی ما خواهد بود» این جمله‌ای است که ساندار پیچای، مدیرعامل آلفابت، بیان کرد. داریو آمودئی، مدیرعامل آنتروپیک، گفت که هوش مصنوعی منجر به «بزرگ‌ترین تغییر در بازار کار جهانی در تاریخ بشر خواهد شد». در یک پست وبلاگی، سم آلتمان از OpenAI نوشت که «شاید در ده سال آینده، هر فردی در کره زمین قادر باشد بیش از تأثیرگذارترین فرد امروز عمل کند.»

ظهور پیش‌بینی‌های امیدوارکننده درباره هوش مصنوعی

پیش‌بینی آلتمان به یک مکتب فکری شناخته‌شده اشاره دارد. زمانی که مدل‌های زبانی بزرگ در اوایل دهه ۲۰۲۰ محبوبیت یافتند، اقتصاددانان و مدیران امیدوار بودند که این مدل‌ها و دیگر ابزارهای هوش مصنوعی، زمین بازی را هموار کنند و کارگران با مهارت پایین‌تر بیشتر بهره‌مند شوند. نرم‌افزارهایی که قادر به انجام کارهایی مانند تا کردن پروتئین و نوشتن شعر بودند، حتماً فرصت‌ها را دموکراتیزه می‌کردند. جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، طراح تراشه‌ها، آینده‌ای را تصور می‌کرد که در آن «همه کارگران قرار است مدیرعامل‌های عوامل هوش مصنوعی شوند.»

چالش‌های نوظهور: آیا هوش مصنوعی واقعاً برابرکننده است؟

اما یافته‌های اخیر این دیدگاه را زیر سوال برده‌اند. این یافته‌ها در عوض آینده‌ای را نشان می‌دهند که در آن افراد برجسته همچنان به موفقیت‌های بیشتری دست می‌یابند و بقیه به عقب می‌افتند. در کارهای پیچیده‌ای مانند تحقیق و مدیریت، شواهد جدید نشان می‌دهند که افراد با عملکرد بالا بهترین موقعیت را برای همکاری با هوش مصنوعی دارند (جدول را ببینید). ارزیابی خروجی مدل‌ها نیاز به تخصص و قضاوت خوب دارد. به جای کاهش نابرابری‌ها، هوش مصنوعی احتمالاً اختلافات نیروی کار را گسترش خواهد داد، مشابه انقلاب‌های فناوری گذشته.

شواهد جدید: هوش مصنوعی و تأثیر آن بر نابرابری‌ها

استدلال‌هایی که هوش مصنوعی را به عنوان عاملی برابرکننده مطرح می‌کردند، از تحقیقاتی پشتیبانی می‌کردند که نشان می‌داد این فناوری بیشترین تأثیر را بر تولید خروجی برای کارگران کم‌تجربه دارد. یک مطالعه در سال ۲۰۲۳ توسط اریک برینیولفسون از دانشگاه استنفورد و دانیل لی و لیندسی ری‌مون از موسسه فناوری ماساچوست (MIT) نشان داد که ابزارهای هوش مصنوعی مولد، تولید را ۳۴ درصد برای کارگران پشتیبانی مشتری مبتدی افزایش داده و به آنها کمک کرده‌اند که سریع‌تر و مؤثرتر به سوالات پاسخ دهند. در مقابل، کارگران با تجربه از این فناوری بهره‌ای نبرده‌اند، زیرا هوش مصنوعی رویکردهایی که آنها قبلاً استفاده می‌کردند را تقویت کرده است. این نشان می‌دهد که این فناوری می‌تواند با انتقال بهترین شیوه‌ها از کارکنان با استعداد به کارکنان کمتر با استعداد، شکاف‌ها را کاهش دهد.

روند مشابهی در دیگر کارهای دانش‌محور نیز مشاهده شد. تحقیقی توسط شاکد نوی و ویتنی ژانگ، هر دو از MIT، نشان داد که نویسندگان ضعیف‌ترین در کیفیت کار خود بیشترین بهبود را هنگام استفاده از چت‌جی‌پی‌تی OpenAI برای نوشتن مطالبی مانند بیانیه‌های مطبوعاتی و گزارش‌ها تجربه کردند. بسیاری فقط با استفاده از خروجی ویرایش‌نشده هوش مصنوعی کیفیت بهتری دیدند که توانایی آن در ارتقای عملکرد پایه‌ای را نشان می‌دهد. به طور مشابه، جاناتان چوی از دانشگاه کالیفرنیا جنوبی و همکارانش دریافتند که یک ابزار هوش مصنوعی عمومی کیفیت کارهای حقوقی مانند تدوین قراردادها را به ویژه برای دانشجویان حقوق کم‌استعداد بهبود می‌بخشد.

ارتقای کیفیت کارها با هوش مصنوعی در حوزه‌های مختلف

مشکل این است که این اثر تحت تأثیر یک اثر دیگر قرار دارد. یک شغل می‌تواند به عنوان مجموعه‌ای از وظایف در نظر گرفته شود که فناوری ممکن است آنها را کالا یا کمک کند. برای کنترل‌کنندگان ترافیک هوایی، فناوری به‌عنوان یک تقویت‌کننده عمل می‌کند: داده‌های پرواز را پردازش می‌کند در حالی که تصمیمات را به انسان‌ها می‌سپارد، و باعث حفظ حقوق بالا می‌شود. در مقابل، سیستم‌های خودپرداخت، نقش صندوقداران را ساده‌تر می‌کنند و کارهایی مانند محاسبه باقی‌مانده پول را خودکار می‌کنند. این باعث کاهش نیاز به مهارت می‌شود و در نتیجه حقوق متوقف می‌شود.

تأثیر فناوری بر مشاغل کم‌مهارت

بنابراین، با وجود خوش‌بینی‌های اولیه، عوامل خدمات مشتری و دیگر کارگران کم‌مهارت ممکن است با آینده‌ای مشابه صندوقداران مواجه شوند. وظایف تکراری آنها در معرض اتوماسیون است. امیت زاوری از ServiceNow، یک شرکت نرم‌افزاری کسب‌وکار، برآورد کرده است که بیش از ۸۵٪ از موارد خدمات مشتری برای برخی مشتریان دیگر نیازی به دخالت انسان ندارد. با پیشرفت هوش مصنوعی، احتمالاً این رقم افزایش خواهد یافت و تعداد کمتری از عوامل باقی خواهند ماند تا فقط موارد پیچیده‌تر را رسیدگی کنند. اگرچه هوش مصنوعی ممکن است در ابتدا بهره‌وری را افزایش دهد، اثر بلندمدت آن این خواهد بود که مهارت‌ها را به کالا تبدیل کرده و وظایف را خودکار کند.

هوش مصنوعی: تهدیدی برای مشاغل خلاقانه؟

برخلاف اتوماسیون‌های قبلی که شغل‌های روتین مانند کارهای خط مونتاژ و حسابداری را جایگزین می‌کرد، هوش مصنوعی ممکن است دامنه خود را به کارهای غیر روتین و خلاقانه گسترش دهد. این فناوری می‌تواند به صورت ضمنی یاد بگیرد، الگوها را شناسایی کند و پیش‌بینی‌هایی انجام دهد بدون اینکه دستورالعمل صریحی داده شود؛ شاید در زمان‌های آینده قادر به نوشتن فیلمنامه‌های سرگرم‌کننده و طراحی محصولات مفید باشد. در حال حاضر به نظر می‌رسد که در صنایع با دستمزد بالا، این کارمندان سطح پایین‌تر هستند که بیشتر در معرض اتوماسیون قرار دارند. در A&O Shearman، یک شرکت حقوقی، ابزارهای هوش مصنوعی اکنون بخش زیادی از کارهای روتینی را که قبلاً توسط همکاران یا دستیاران حقوقی انجام می‌شد، انجام می‌دهند. نرم‌افزار شرکت می‌تواند قراردادها را تجزیه و تحلیل کند، آنها را با معاملات گذشته مقایسه کرده و پیشنهادات اصلاحی را در کمتر از ۳۰ ثانیه ارائه دهد. طبق گفته دیوید واکلینگ، رئیس هوش مصنوعی شرکت، عملکردهای برتر بهترین استفاده را از این فناوری برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک داشته‌اند.

هوش مصنوعی و تأثیر آن بر بازار کار پیچیده

تحولات اخیر در تحقیقات اقتصادی، این مشاهدات را تأیید می‌کند. اگرچه مطالعات اولیه نشان می‌دادند که کارگران با عملکرد پایین می‌توانند تنها با کپی کردن خروجی‌های هوش مصنوعی بهره‌مند شوند، مطالعات جدید به کارهای پیچیده‌تر مانند تحقیق علمی، مدیریت کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری پول می‌پردازند. در این زمینه‌ها، افراد با عملکرد بالا بسیار بیشتر از همتایان با عملکرد پایین خود بهره می‌برند. در برخی موارد، کارگران کم‌بازده هیچ بهبودی نمی‌بینند یا حتی زمین‌گیر می‌شوند.

طراحی هوشمند