درباره شهید بزرگوار آیت الله دکتر بهشتی هر چه بگوییم کم گفته‌ایم.”یك ملت بود برای این ملت ما ” این جمله معروف امام خمینی(ره)، بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در وصف سید شهیدان انقلاب، آیت الله بهشتی است که تمام وجود خویش را وقف اسلام کرد و در این راه نیز به شهادت رسید. از این رو در تاريخ هركشور و ملتی، چهره‌های برجسته‌ای وجود دارد كه شناخت اين چهره‌ها برای فهم و درك هويت تاريخی و فرهنگی هر جامعه بدون آنها ممكن نيست. شهيد مظلوم دكتر بهشتی از چهره‌های درخشان فكری و سياسی اين مرز و بوم بودكه انقلاب اسلامی ايران به تاريخ اسلام هديه كرده است.
* بهشتی مظلوم زيست و مظلوم مُرد و …
موسی کاظم زاده با ذکر این مقدمه در مطلب ارسالی برای «نگاه شما» می نویسد: نام آيت‌الله شهيدبهشتی برای مردم ايران آشناست. مجاهدت‌های این شهید بزرگوار طی ساليان متمادی برای به ثمررساندن نهضت اسلامی و تلاش‌های بی‌وقفه در جهت تحكيم نظام جمهوری اسلامی در ايران مشهود و مشهور است.
به بیان دیگر شهید بهشتی از همان اوایل انقلاب و سال های غربت، امام راحل و یارانش را تنها نگذاشتند و در راه پیروزی انقلاب و اعتلای این مرز و بوم از هیچ تلاش و کوششی دریغ نکردند و در این راه هم جان خویش را نثارکردند. به یقیین این شهید راه اسلام، گوهری گرانقدری بودکه دشمنان چشم دیدن آن را نداشتند و با وحشیانه ترین راه این شهید را از ما گرفتند.
* بهشتی از تبار ابوذر و عمار بود
دكتر بهشتی استراتژيست انقلاب بود و سيره و انديشه اين شهيد مظلوم ناشی از ايدئولوژی اسلام بود، او از تبار ابوذر و عمار بود كه در راه اسلام شهيد شد كه امروز همه ملت ايران و ياران از وی به عنوان سيدالشهدای انقلاب اسلامی ياد می‌كنند.
در حقيقت ملت ایران و همه مردم آزاده و دل آگاه جهان اين شهيد را با عناوينی همچون شهيد مظلوم، يك ملت، پاره تن امام، سيدالشهدای انقلاب اسلامی، داشتن انديشه پويای اسلامی، مجتهد متفكر، شخصيت كمنظير، يك سرمايه، مبتكر، شخصيت جهانی و انقلابی، مظهر ابتكار، شجاع، فرد مجتهد، متدين، علاقه مند به ملت، اسلام و بدرد بخور برای جامعه، سياستمداری لايق و… می شناسند.
** سیمای سید شهیدان انقلاب از منظر یاران
* بهشتی خاری بود در چشم دشمنان اسلام
از اين روی، بعد ازحادثه هفتم تيرماه ۱۳۶۰و شهادت آيت‌الله بهشتی و همراهان او، امام خمينی(ره) در صبح روز هشتم تيرماه در ديدار اقشار مختلف مردم درخصوص شخصيت آيت‌الله بهشتی و ارزش وجودی همه شهدای فاجعه هفتم تيرماه مطالبی بيان فرمودند كه در صحيفه امام، جلد ۱۴ صفحات ۵۱۸ و ۵۱۹ بر اهميت اين مسئله تأكيد شده است. امام راحل در اين سخنرانی تصريح كردند« البته اين پيشامد برای همه ملت ما ناگوار بود و يك اشخاصی كه برای خدمت، خودشان را حاضر كرده بودند و خدمتگذار اين كشور بودند، اشخاصی بودند كه آن قدری كه من از آنها می‌شناسم از ابرار بوده‌اند، از اشخاص متعهد بوده‌اند كه در رأس آنها مرحوم شهيد بهشتی است. ايشان را من بيست سال بيشتر می‌شناختم، مراتب فضل ايشان و مراتب تفكر ايشان و مراتب تعهد ايشان بر من معلوم بود و آنچه كه من راجع به ايشان متأثر هستم، مظلوميت ايشان در اين كشور بود. من او را يك فرد متعهد، مجتهد، متدين، علاقه‌مند به ملت، علاقه‌مند به اسلام و به دردبخور برای جامعه خودمان می‌دانستم ».
همچنين امام راحل در پيامی‌ديگر كه در تاريخ ۹ تيرماه 60 يعنی دو روز بعد از فاجعه صادر كردند، آيت‌الله بهشتی را شهيد مظلومی ناميدند كه خاری بود در چشم دشمنان اسلام كه امام راحل در اين پيام تأكيد نمودند.«ملتي که براي اقامه عدل اسلامي و اجراي احکام قرآن مجيد و کوتاه کردن دست جنايتکاران ابرقدرت و زيستن با استقلال و آزادي قيام نموده است، خود را براي شهادت و شهيد دادن آماده نموده است و به خود باکي راه نمي‌دهد که دست جنايت ابرقدرت ها از آستين مشتي جنايتکار حرفه‌اي بيرون آيد و بهترين فرزندان راستين او را به شهادت رساند…. بگذار اين ددمنشان که جز به من و ماهاي خود نمي‌انديشند، عاشقان راه حق را از بند طبيعت رهانده و به فضاي آزاد جوار معشوق برسانند……..عيب بزرگ شما و هوادارانتان آن است که نه از اسلام و قدرت معنوي آن و نه از ملت مسلمان و انگيزه فداکاري اطلاعي نداريد. شما ملتي را که براي سقوط رژيم پليد پهلوي و رها شدن از اسارت شيطان بزرگ ده ها جوان عزيز خود را فدا کرد و با شجاعت بي مانند ايستاد و خم به ابرو نياورد، نشناخته‌ايد….شما تا توانستيد به فرزندان اسلام چون شهيد بهشتي و شهداي عزيز مجلس و کابينه با حربه ناسزا و تهمت‌هاي ناجوانمردانه حمله کرديد که آن ها را از ملت جدا کنيد و اکنون که آن حربه از کار افتاده و کوس رسوايي همه‌تان بر سر بازارها زده شده در سوراخ ها خزيده و دست به جناياتي ابلهانه زده‌ايد که به خيال خام خود ملت شهيد پرور و فداکار را با اين اعمال وحشيانه بترسانيد و نمي‌دانيد که در قاموس شهادت واژه وحشت نيست……. ملت ايران در اين فاجعه بزرگ 72 تن بيگناه به عدد شهداي کربلا از دست داد……. ملت عزيز، اين کوردلان مدعي مجاهدت براي خلق، گروهي را از خلق گرفتند که از خدمتگزاران فعال و صديق خلق بودند، گيرم که شما با شهيد بهشتي که مظلوم زيست و مظلوم مرد و خار در چشم دشمنان اسلام و به خصوص شما بود دشمني سرسختانه داشتيد، با بيش از 70 نفر بيگناه که بسياري‌شان از بهترين خدمتگزاران خلق و مخالف سرسخت با دشمنان کشور و ملت بودند چه دشمني داشتيد؟ جز آن که شما با اسم خلق از دشمنان خلق و راه صاف کنان چپاولگران شرق و غرب مي‌باشيد. ما گرچه دوستان و عزيزان وفاداري را از دست داديم که هر يک براي ملت ستمديده استوانه بسيار قوي و پشتوانه ارزشمند بودند. ما گرچه برادران بسيار متعهدي را از دست داديم که بودند و براي ملت مظلوم و نهادهاي انقلابي سدي استوار و شجره‌اي ثمر بخش به شمار مي‌رفتند، ليکن سيل خروشان خلق و امواج شکننده ملت با اتحاد و اتکال به خداي بزرگ هر کمبودي را جبران خواهد کرد……. رحمت خدا و درود بي‌پايان ملت بر شهداي انقلاب از پانزده خرداد 42 تا 7 تير ماه 60 و سلام و تحيت بر مظلومان جهان و مظلومان ايران در طول تاريخ.»
* بهشتی، شخصيتی كم نظير و يك سرمايه بود
بر اين اساس، همچنين حضرت آيت‌الله خامنهای، رهبر معظم انقلاب درخصوص شخصيت آيت‌الله بهشتی و ارزش وجودی اين شهيد فرمودند،«شهيد بهشتی مجموعه‌ای از خصلت‌های پسنديده و نيك بودند و من شخصاً تا به‌حال فردی مثل آقای بهشتی در گذشته و در حال نديده‌ام. شهادت آقای بهشتی واقعاً مكمل شخصيت ايشان بود و مرگ طبيعی مسلماً برای ايشان ناچيز بود. وقتی آقای بهشتی زنده بودند، از همه توان و ظرفيت خودشان برای اعتلای اسلام استفاده كردند و شهادتشان هم همين‌گونه و برای اعتلای اسلام مؤثر بود.
در حقيقت لطافتی در وجود ايشان بود كه همه را جذب می‌كرد. خشونت، بدی و بدخواهی در وجودشان نبود.كسی را نمی‌رنجاندند و بسيار مهربان بودند. واقعاً آقای بهشتی يك شخصيت كمنظير و يك سرمايه بودند.
به‌طور كلی آقای بهشتی فردی اعجاب‌انگيز بودند و توانايی‌های وافری داشتند. مرحوم بهشتی همچنين بسيار محاسبهگر بودند، يعنی جريانات را به تصادفات و اتفاقات واگذار نمی‌كردند. يكی ديگر از خصوصيات ايشان اتكا به نفس بود و يكی ديگر از خصوصيات مديريت جمعی ابتكار است و شهيدبهشتی به اعتراف دوستان و دشمنان آدمی بسيار مبتكر بودند.
در حقيقت ايشان مظهر ابتكار بودند و هميشه حرف و پيشنهاد نو داشتند و خيلی اوقات حرف و پيشنهاد ايشان محور بحث و فعاليت جمع می‌شد. از خصوصيات بارز آقای بهشتی كه می‌توان جزو خصوصيات ذاتی ايشان به‌حساب آورد، شجاعت ايشان بود. ايشان از برخورد واهمه نداشت و با عوامل نادرستی كه در روحانيت آن‌زمان وجود داشت و جزو سنت نيز شده بود، برخورد می‌كرد. من بعد از شهادت آقای شهيدبهشتی بارها اين را به دوستان نزديكمان گفته‌ام كه ايشان از جمله شخصيت‌های جهانی و انقلابی بودند.»
بدیسنان، ازگزيده بيانات و سخنرانی‌های امام خمينی(ره) و مقام معظم رهبری می‌توان چنين برداشت نمودكه شهيد مظلوم يكی از معماران بزرگ تجديد بنای تفكر انقلابی و تشكيلاتی انقلاب اسلامی ايران بود كه در زير لوای رهبری امام امت به هدايت انقلاب در جهت اسلام پرداخت و در همين راه سرانجام خون پاكش در راه تداوم بخشيدن به انقلاب و رسواكردن چهره اهريمنان و منافقان بر خاك ريخته شد.
* به بركت خون اين شهدا …
در نهایت، به بيان روشن تر، از آنچه گذشت روشن می شود که روز هفتم تیر ماه 1360 روزی است كه ملت ایران، شهید بهشتی را كه خود «یك ملت بود برای این ملت ما » و نیز 72 تن از یاران انقلاب را در بمب گذاری دفتر مركزی حزب جمهوری از دست داد. آنچه در اين خصوص مهم به‌نظر می‌رسد اينكه، اگر امروزه ملت ايران به‌جای رسيده و در دنيا از اين كشور به افتخار ياد می كنند به خاطر بركت خون اين شهدا از جمله شهيد بهشتی بوده و ما بايد ادامه دهنده راه و آرمان‌های آنها باشيم و نبايد ياد، نام و راه شهدا فراموش شود.