یکی از بهترین دلسوزی‌ها برای هر مسئول، دولت و یا نهادی جلوگیری از
به فساد آلوده شدن از طریق نظارت است که رسانه‌ها به عنوان نمایندگان افکار عمومی
در این میان نقش مهمی دارند. ولی اگر روزی رابطه مسئولان و رسانه‌ها به شرایط مبهم
وارد شد چه باید کرد؟
به گزارش «تابناک» و بنا بر خبرهای موجود در روزهای اخیر در مراسم
تقدیر مسئولان وزارت نفت از خبرنگارانی که اخبار نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز،
پالایش و پتروشیمی را پوشش داده بودند، تقریبا صد خبرنگار حوزه نفت از رسانه‌های
گوناگون در مرکز همایش‌های قیطریه، وابسته به وزارت نفت گرد هم آمده‌اند تا هدیه‌ای
به ارزش بیش از یک میلیون تومان تقدیمشان شود.
بر این اساس در انتهای تقدیر و تشکر شفاهی مدیر روابط عمومی وزارت
نفت، به مدعوین یک دستگاه لوح هوشمند «گلکسی نوت 8» به ارزش تقریبی یک میلیون و سیصد
هزار تومان هدیه داده شده است.
جالب است یادآوری شود که وقتی رئیس جمهور روحانی لایحه بودجه سال
جاری را در پاییز گذشته به مجلس شورای اسلامی ارائه کرد بار دیگر عدم شفافیت بودجه
وزارت نفت مساله‌ساز شد.فاصله عظیم بودجه وزارت نفت و شرکت ملی نفت بار دیگر
خبرسار شد و روشن شد که کل بودجه وزارت نفت در سال 93 به روایت بسته پیشنهادی آقای
رئیس جمهور به مجلس 99 میلیون ریال است. که اگر تقسیم بر 12 ماه شود برابر است با
حقوق یک آبدارچی در این وزارتخانه!
آن گاه این سوال مطرح شد که «وزارت
نفت با داشتن یک وزیر، چند معاون و دهها کارشناس حقوقی فنی و کارمندان ستادی فقط
در ساختمان خیابان طالقانی سرانگشتی دهها میلیارد تومان بودجه مصرف می‌کند که یک
هزارم آن در سرفصل هزینه عظیم‌ترین وزارتخانه کشور با بالاترین گردش مالی منعکس نیست.
حقوق، دستمزد و پاداش یک لشکر ستادی در وزارت نفت از کجا تامین می‌شود؟ آنچه پیش بینی
شده است حقوق یک آبدارچی در سال است. سایر آبدارچی‌ها و انبوه متخصصین نفت، وزیر و
معاونین از کجا حقوق می‌گیرند؟ چقدر می‌گیرند و چرا مردم، نمایندگان مجلس و شورای
نگهبان برای دانستن آن نامحرم دانسته شده‌اند؟وقتی رئیس دولت خلاصه بودجه دستگاه‌های
اصلی را و وزیر مجموعه در سال 93 در جدول شماره 7 در صفحه 133 به مجلس می‌دهد چرا
در مورد بزرگترین و مهم‌ترین وزارتخانه کشور که متصدی بزرگترین بنگاه اقتصادی
دولت یعنی شرکت ملی نفت است شفاف‌سازی نمی‌کند؟»
حال روابط عمومی همان وزارت‌خانه‌ای که در لایحه پیشنهادی بودجه کمتر
از ده میلیون تومان بودجه داشته است، تنها در یک شب و تنها برای تشکر از خدماتی که
نمایشگاهی چهار روزه را پوشش خبری داده‌اند فقط چند صد میلیون تومان تبلت هدیه
داده است.
صرف نظر از این که منبع چنین هدیه‌ای چه زمانی روشن خواهد شد و دیوان
محاسبات و مجلس راهی برای نظارت بر هدیه‌های این چنینی دارد یا نه، نگاه به این
مساله از این زاویه نیز مهم است که مرز هدیه دادن روابط عمومی‌ها با رشوه کجاست؟
در حالی که در قوانین ایران و در ذهنیت عمومی رشوه مال یا امتیازی
است که به کارکنان دولت داده می‌شود، سوال این است که راه پرداختن به هدیه یا رشوه‌هایی
که دولت به دیگران می‌دهد چیست؟
در حالی که در قوانین ایران کمتر به این مساله پرداخته شده است، در
بسیاری از کشورها مرزی بین فعالیت و هدیه دادن روابط عمومی‌ها با رشوه کشیده شده
است. یک راه ساده برای این کار متناسب بودن هدیه است و هدیه نامتناسب یا غیرمتعارف
رشوه دانسته می‌شود، آیا هدیه یک میلیون و سیصدهزار تومانی برای پوشش چهار روز
نمایشگاه پذیرفتنی است؟