موجودات میکروسکوپی Tardigrade در حالی می توانند در فضا زنده بمانند که مهمترین مشخصه ی آن ها ۸ اندام با رفتاری عجیب است و البته آن ها به وفور در همه جا پیدا میشوند و گونههای مختلف این جاندار نیز در هفت اقلیم ، از قله کوه های مرتفع گرفته تا ژرفای اقیانوسهای زندگی می کنند. در ادامه با میهن پست همراه شوید.
موجودات میکروسکوپی Tardigrade در حالی توانایی مقاومت در برابر شرایط موجود در فضا را داردند که برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ دانشمند به این وضوع پی بردند که این جانداران مقاومت زیادی در برابر سرما و شرایط خلأ و تشعشع دارند. از همین رو، گروهی از دانشمندان اروپایی گروهی از این جانداران را با یک موشک به فضا و مدار زمین فرستادند و در کمال شگفتی متوجه شدند که ۶۸ درصد آن ها زنده ماندهاند.
اما نکته مبهم در خصوص موجودات میکروسکوپی Tardigrade این است که چرا این موجودات، برای تاب آوردن این شرایط تکامل پیدا کردهاند، چون اصلا منطقی و علمی به نظر نمی رسد که جانداری زمینی ، چنین تطابقی را پیدا کند.
یک پاسخ دم دست و عجیب این است: اصلا آنها منشى فرازمینی دارند! اما شاید هم آنها در دورهای برای تاب آوردن شرایط کمآبی مفرط چنین دگرگون شده باشند.
بعضی از انواع موجودات میکروسکوپی Tardigrade را میتوان در خشک ترین بیابان های زمین یافت، حتی در جاهایی که ۲۵ سال تمام است، بارانی را تجربه نکردهاند.
این گروه از موجودات میکروسکوپی Tardigrade هنگامی که با شرایط کمآبی مواجه میشوند، بدن خود را خشک میکنند و فقط ۳ درصد اب خود را باقی میگذارند، همین امر باعث میشود که سوخت و ساز آنها به میزان شگفتانگیزی پایین بیاید و به یک صدم درصد شرایط عادی برسد! آنها میتوانند تحت این شرایط مدتها زندگی کنند تا زمانی که اوضاع طبیعی شود و دسترسی به آب پیدا کنند.
آزمایشها نشان دادهاند که Tardigradeها میتوانند خلأ و نیز فشاری تا پنج برابر فشار اعماق اقیانوسها و نیز دماهای بسیار بالا و نیز دماهای بسیار پایین نزدیک صفر مطلق را هم تحمل کنند!
آیا باز هم این سرسختی را میتوانیم با رفتن به فاز خشکی، توجیه کنیم؟ توجیه بیشتری در حقیقت لازم است!
در شرایط خشکی این جانداران نهتنها آب از دست میدهند، بلکه یک مولکول قندی به نام trehalose هم جانشین این آب میشود. همین مولکول و نیز خشک شدن است که آنها را در برابر دمای زیاد و نیز سرمازدگی حفظ میکند.
اما مقاومت در برابر تشعشع را که چطور میتواند توجیه کرد. فضا و لایههای بالایی جو پر از اشعههایی هستند که میتوانند به راحتی مولکولها DNA را از هم بپاشند.
مکانیسم اصلی مخرب در هنگام مواجهه با پرتوهای زیانبار، ایجاد ترکیبات فعال دارای اکسیژن است. اشعههای یونیزان اینگونه باعث آسیب به بافتهای زنده میشوند. اما موجودات میکروسکوپی Tardigrade تحت شرایط خشکی، مقدار زیادی ترکیبات آنتیاکسیدان میسازند که آنها را در برابر خطر اشعههای محافظت میکند.
اما هنوز سؤال اصلی، منطق چنین تطابق فوقالعادهای است، شاید موجودات میکروسکوپی Tardigrade با باد جابجا میشدهاند و در شرایط قرارگیری در جو مجبور میشدهاند که تکامل پیدا کنند.