به گزارش خبرگزاری مهر، هشتمین جلسه از درسگفتارهای اندیشه سیاسی امام علی(ع) در نهج البلاغه با تدریس دکتر فرزاد جهان بین استاد دانشگاه بین المللی امام خیمنی(ره) برگزار شد.
در این جلسه به ادامه موضوع «مردم و حکومت اسلامی» در نهج البلاغه پرداخته شد. در ابتدا دکتر جهان بین با یادآوری مباحث جلسه گذشته در خصوص نقشهای سه گانه مردم در حکومت، بیان داشت که لازمه ایفای واقعی این نقشها توجه به دو مقوله آزادی و امنیت و تلاش برای تحقق آن دو است.
وی در ادامه بحث آزادی که در جلسه پیشین مطرح شد، امنیت را لازمه دیگر تحقق مشارکت فعالانه مردم در نظام سیاسی و ایفاء نقشهای آنها دانست.
جهان بین ضمن تقسیم بندی امنیت به دو بخش ذهنی و عینی و نیز داخلی و خارجی، با توجه به نهج البلاغه، امنیت داخلی را به ۴ حوزه امنیت جانی و حیثیتی، مالی و اقتصادی، امنیت قضایی و مصونیت از تجسس را قابل تقسیم بندی دانست.
جهان بین در ادامه در خصوص امنیت جانی و حیثیتی با توجه خطبه ۱۶۷ بیان داشت که حرمت مسلمان بر سایر حرمتها برتری دارد و مسلمان کسی است که مسلمانان از دست و زبان او در امان باشند و قید آن الا بالحق است. امنیت برای غیر مسلمان نیز می باید تامین شود چنانچه حضرتش در نامه ۲۷ از تعرض سپاه معاویه به یک زن غیر مسلمان در شهر انبار و در جریان غارات، اظهار تأسف شدید می کنند تا جایی که مرگ را در این تأسف حق می دانند.
وی افزود: در خصوص امنیت مالی و اقتصادی، حضرت عدم تعرض به اموال و دارائیهای مردم را گوشزد می کنند و تاکید می نمایند که برخورد با مردم باید به گونه ای باشد که در آنها احساس امنیت ایجاد نماید.جهان بین در ادامه با اشاره به امنیت قضایی به بیان ویژگیهای قاضی در نامه ۵۳ پرداخت و اشاره داشت که علی(ع) خود با اشراف به واقعیات بیان می دارند که “این افراد بسیار اندکند، لذا لازم است تلاش گردد تا افراد با این ویژگیها در مسند قضا قرار گیرند.
جهان بین با اشاره به این جمله علی(ع) در نامه ۵۳ می فرماید: دورترین افراد رعیت از تو و دشمنترین آنان در نزد تو ، کسى باشد که بیش از دیگران عیبجوى مردم است، زیرا در مردم عیبهایى است و والى از هر کس دیگر به پوشیدن آنها سزاوارتر است. از عیبهاى مردم آنچه از نظرت پنهان است، مخواه که آشکار شود، زیرا آنچه بر عهده توست، پاکیزه ساختن چیزهایى است که بر تو آشکار است” بیان داشت که در نظام اسلامی نه تنها نباید به دنبال آشکارسازی عیوب مخفی پرداخت بلکه باید تلاش کرد تا آنچه ظاهر شده است را تطهیر نمود.
جهان بین با اشاره به وجود نهادهای اطلاعاتی در نظام اسلامی بیان داشت که علی(ع) جاسوسان و به تعبیر نهج البلاغه عیون را بر عملکرد کارگزاران می گماردند. در نهج البلاغه موارد متعددی است که علی(ع) از واژه “بلغنی” استفاده کرده اند و به کارگزاران گفته اند که این چنین به من در مورد عملکرد شما گزارش شده است.علی(ع) خود وجود این ناظران مخفی را موجبی برای استمرار اماانتداری کارگزاران و مهربانی و مدارا با مردم بر می شمرند.
در ادامه دکتر جهان بین این سؤال را در حوزه مشارکت سیاسی مطرح کرد که احزاب در نظام اسلامی چه جایگاهی دارند؟ وی در پاسخ به این سوال با توجه به مباحث جلسات گذشته ۴ عامل مهم را ذکر کرد که مورد توجه ویژه علی(ع) بوده است.این عوامل عبارتند از:تربیت فکری سیاسی مردم، نظارت، مطالبه و مشاورت و تصمیم سازی. حال اگر احزاب بتوانند در تحقق نهادمند و نظام مند این مولفه در نظام اسلامی موثر باشند، وجود احزاب موثر خواهد بود.
وی تصریح کرد: به عنوان نمونه علی(ع) در نامه ۵۳ می فرمایند که مجلسی بیارای تا در آن گوینده و سخنگوی یگ گروه بتواند سخنان خود را بی پرده بگوید.”به عبارتی اگر احزاب و اصناف بتوانند به عنوان سخنگوی جریانها هم در نظارت و هم در مطالبه و هم در مشورت و هم در تربیت فکری و سیاسی آحاد جامعه موثر باشند می توانند موجبات تعالی نظام سیاسی را فراهم نمایند.
در ادامه این بحث، جهان بین با اشاره به این جمله نهج البلاغه که باید که محبوبترین کارها در نزد تو، کارهایى باشد که با میانه روى سازگارتر بود و با عدالت دمسازتر و خشنودى رعیت را در پى داشته باشد زیرا خشم توده هاى مردم، خشنودى نزدیکان را زیر پاى بسپرد و حال آنکه، خشم نزدیکان اگر توده هاى مردم از تو خشنود باشند ناچیز گردد.
بیان داشت که اگر وجود احزاب نه نافع به حال اکثریت مردم و جلب منافع آنها بلکه در خدمت خواص و جلب منافع آنها قرار گیرد، وجود احزاب با سیاست کلان نظام اسلامی در این بخش تعارض دارد.
این جلسات، هر چهارشنبه در محل همایشهای کانون اندیشه جوان برگزار می شود. علاقه مندان برای حضور در این جلسات می توانند با شماره ی ۸۸۹۷۰۸۴۰ و۴۱ داخلی ۱۰۷ واحد آموزش تماس برقرار کنند.