در حالی که دور جدید مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 از روز گذشته در وین آغاز شده، بار دیگر گمانه‌زنی درباره محتوای دقیق مذاکرات این دور در محافل گوناگون شدت یافته است. در این میان، مذاکره کننده ارشد هسته ای روسیه در پایان گفت‌و‌گوهای شب گذشته، مواردی را مطرح کرده که می‌تواند بیانگر مهمترین موضوع مطرح در این دور باشد.به گزارش «تابناک»، شب گذشته، سرگئی ریابکف، نماینده روسیه در گروه 1+5 و مذاکره کننده ارشد هسته‌ای این کشور، سخنانی گفت که بیانگر نکات مهمی درباره فضا و محتوای دور جدید مذاکرات در وین است.
بنا بر گفته‌های وی، هم‌اکنون موضوع شمار سانتریفیوژهای ایران، مهمترین موضوع مطرح است و از سوی دیگر، موضع آمریکا در قبال این مسأله نسبت به گذشته تغییر نداشته است.
لورا روزن، خبرنگار سایت «المانیتور» در صفحه توئیتر خود به نقل از ریابکف نوشته، در این دور، هیچ تغییری در موضع آمریکا در قبال حجم غنیسازی اورانیوم در ایران پدید نیامده است.
ریابکف افزوده که به نظر وی، ایران باید برای پیشرفت در مذاکرات، تصمیم جدیدی در این زمینه بگیرد.
در عین حال و در شرایطی که بنا به تأکید طرف ایرانی، دو طرف از این دور مذاکرات، قطعاً نگارش پیش نویس متن توافقنامه نهایی هسته‌ای را آغاز می‌کنند، ریابکف گفته، در روند نگارش پیش‌نویس، بحث ظرفیت غنی سازی ایران احتمالاً در آخرین مرحله مطرح خواهد شد، زیرا این موضوع از همه دشوارتر بوده و اختلافات نیز درباره آن بیشتر است.
از سوی دیگر، از آنجا که بحث حجم غنیسازی مستقیم به موضوع میزان سانتریفیوژها ارتباط می‌یابد، ریابکف اظهار داشته ایران احتمالاً باید تا جایی که می‌شود، در این زمینه تغییری ایجاد کند تا بتوان به توافق برسد. به هر روی، نماینده روسیه بر سخت بودن موضع آمریکا در مذاکرات تأکید کرده و گفته، با توجه به ماهیت موضع آمریکایی‌ها، ایران باید تصمیم بگیرد.
این سخنان در حالی بیان می‌شود که دیپلمات‌های عضو تیم مذاکره کننده ایران، پیش از آغاز این دور از گفت‌و‌گوها بر قطعی بودن آغاز روند تدوین پیش نویس توافقنامه جامع هسته‌ای تأکید کرده بودند.
از سوی دیگر، برخی مقامات آمریکایی و چینی گفته‌اند، روند نگارش متن، در حقیقت پیش از این آغاز شده و در دور جاری مذاکرات در وین ادامه پیدا می‌کند.
گفتنی است، در هفته‌های اخیر و پس از پایان دور قبلی مذاکرات وین (وین 4)، این موضوع بارها از سوی منابع غربی مطرح شده بود که مهمترین و دشوارترین موضوع مطرح در مذاکرات، اکنون بحث بر سر شمار سانتریفیوژهایی است که ایران بر پایه توافقنامه نهایی می‌تواند از آن برخوردار باشد. این منابع مدعی بودند، اختلاف نظر غرب با ایران، اختلاف بر سر وجود چند صد سانتریفیوژ یا چند هزار سانتریفیوژ است.
اندکی پیش، لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه نیز همین موضوع را گفته بود که ایران باید برای رسیدن به توافق نهایی در زمینه تعداد سانتریفیوژهای خود کوتاه بیاید. وی نیز مهمترین موضوع مورد اختلاف ایران و غرب در مذاکرات را موضوع حجم غنیسازی و تعداد سانتریفیوژها دانسته بود.
اما این تحولات در حالی رخ می‌دهد که تا چند ماه پیش، گفته می‌شد، موضوع رآکتور آب سنگین اراک، مهمترین موضوع مطرح در دستور کار مذاکرات است، ولی به نظر می‌رسد پس از اظهارنظرهای مقامات ایرانی درباره ایجاد تغییراتی در این رآکتور که با حفظ ماهیت آب سنگین بودن، میزان تولید پلوتونیوم آن کاهش یابد، اختلافات طرفین در این زمینه کاهش یافته است.
در زمینه تعداد سانتریفیوژها نیز ایران تأکید کرده که تعداد سانتریفیوژها ارتباط مستقیمی با نیازهای عملی ایران دارد و این نیازها نیز باید از سوی خود ایران تعریف شود.
طرف ایرانی تأکید دارد، پس از دستیابی به توافق نهایی، ایران باید از شرایطی مشابه بقیه کشورهای عضو آژانس برخودار باشد و بتواند بنا بر نیازهای داخلی، حجم برنامه غنیسازی خود را تعریف کند که شامل تعداد سانتریفیوژها و کیفیت آن‌ها خواهد بود.
با وجود این، غربی‌ها با بهانه‌جویی و مطرح کردن موضوع «توانایی آستانه ای» ایران، مدعی هستند باید با محدود کردن حجم برنامه غنی سازی ایران، مدت زمان بالقوه لازم برای دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را کاهش داد. البته وزیر خارجه ایران به تازگی با انتشار مقاله ای در مطبوعات خارجی، نادرست بودن ادعاهای غرب در این زمینه را ثابت کرد.
به هر حال، باید منتظر ماند و دید در روزهای اخیر و همچنین طی دوره یا دوره‌های بعدی مذاکرات، دو طرف خواهند توانست به توافقی قابل قبول در این موضوع و دیگر موضوعات مطرح در برنامه هسته‌ای ایران دست پیدا کنند یا خیر!