گوناگون

فلسفه  به تعامل و تفاهم حکم می کند نه تقابل انسان با عالم کبیر

به گزارش خبرنگار مهر، هجدهمین بزرگداشت حکیم ملاصدرا با عنوان «فلسفه و صلح جهانی» صبح امروز پنجشنبه اول خرداد در مجتمع آدینه آغاز شد.

آیت‌الله سیدمحمد خامنه ای، رئیس بنیاد حکمت اسلامی صدرا طی سخنانی به ارائه مقاله خود با عنوان «فلسفه و صلح» پرداخت و گفت: نه هر جنگی مذموم است و نه هر صلحی ممدوح. درباره جنگ و صلح باید تامل صورت گیرد که در چه شرایطی و در چه ساحتی رخ می دهد.

وی افزود: انسان در دنیا مکلف است و این یکی از مسائلی است که فلسفه هم بدان پرداخته است. اساس فلسفه این است که انسان جزء موجودات است که در فلسفه و عرفان به این عالم، انسان کبیر گفته می شود. بین این انسان و این عالم روابط قهری و فیزیکی است و یک تعامل ارادی بین انسان با این عامل باید وجود داشته باشد. که کلمه آبادسازی در قرآن هم ناظر به همین مساله است.

آیت‌الله خامنه ای با بیان اینکه حکمت و قرآن موازی با هم هستند و یک چیز را به بشر عرضه می کنند، تاکید کرد: تقابل بین انسان و عالم نداریم چون انسان جزئی از عالم است و مکلف است که با آن هماهنگ باشد و اساس علم هم در سعادت دنیوی و اخروی و سلامت و امنیت است. یعنی خواسته عالم از بشر، صلح است. بنابراین فلسفه حکم می کند به لحاظ تعامل و تفاهم، و نه تقابل انسان با عالم کبیر. به جهت اینکه انسان و عالم صغیر و کبیر متحد هستند. حکم فلسفه این است که نباید بین عالم و انسان تقابل باشد و انسان مکلف است که صلح را برقرار کند.

رئیس بنیاد حکمت اسلامی صدرا یادآور شد: اهداف عالم، اهدافی است که لابد باید به نتیجه برسد و عالم نتیجه اش در همه زمینه ها، حرکت تکاملی است، حتی در وقتی که عالم منهدم می شود، روی کمال را می بیند. بنابراین دنیا هدف دارد و در این هدف انسان مکلف است و صلح یکی از زمینه های انسان به کمال است.

وی افزود: باید توجه داشت که وقتی ما می گوییم صلح، همیشه صلح یک مقوله خارجی نیست، حتی صلح را باید در درون خود ایجاد کنیم. با توجه به غرایز متضادی که در انسان است، ما صلحی در درون انسان داریم و انسان حکیم این تضادهای درونی را با هم اشتی می دهد یعنی غرایز حیوانی در جای خود و در مقابل غرایز انسانی که کمال‌جویی، خداجویی و هماهنگی با عالم است را در پیش می گیرد و در این تعادل و صلحی که در خود بوجود آورده است، به رشد می رسد و جامعه را نیز به آن سو می کشد و وقتی جوامع بتوانند بر این اصل تزها و آنتی تزها آشتی دهند و به یک سنتز برسند و به لزوم آرامش و صلح در جامعه برسند می توانند آن را در جهان سرایت دهند.

آیت‌الله خامنه ای تاکید کرد: فلسفه در این بین ساکت نیست و فیلسوف نه تنها در برابر خود و دیگران بلکه در برابر جامعه بشری مسئول است. صلحی که در سطح آفاقی و جهانی بخواهد محقق گردد، از افق انفسی آغاز می شود. یعنی انسان ها نخست در تعادل و توافق اضداد درونی خود یک تعادلی ایجاد می کنند که ابتدا در سطح اخلاق خواهد بود و سپس در سطح آفاقی و جهانی این صلح به بار خواهد نشست.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا