نخستین ناو هواپیمابر چین در حقیقت لیائونینگ نام دارد از جمله کشتی های نظامی شوروی بوده است. در ادامه نگاهی داریم به این ناو هواپیمابر که فراز و نشیب های بسیاری داشته است.
ناو هواپیمابر ریگا در اصل از جمله کشتی های نظامی اتحاد جماهیر شوروی است که نتوانست مراحل توسعه و تولید انبوه خود را به طور کامل طی کند و نهایتا در کی از کارخانه های کشتی سازی اوکراین به حال خود رها شد تا این که در سال 1998 توسط تاجری چینی خریداری شد! اما در ادامه این کشتی به دست نیروی دریایی چین رسید و سپس به ناو هواپیمابر لیائونینگ نخستین ناو هواپیمابر چین تغییر یافت. گفتنی است به علت شرایط سیاسی آن زمان امکان خرید مستقیم ناو توسط دولت چین وجود نداشت.
از گذشته تاکنون؛ از ریگا تا لیائونینگ
به تازگی تصاویری از اولین ناو هواپیمابر چین در صفحات مختلف فضای مجازی و شبکه اینترنت منتشر شده است. همانطور که گفته شد، این کشتی در ابتدا برای نیروی دریایی شوروی سابق ساخته شد اما نتوانست مراحل ساخت خود را کامل کند. با این حال ریگا پس از انتقال به چین، مسیر خود را به سوی ناو هواپیمابر لیائونینگ طی کرد. مقالات متفاوتی از چالش های تکنیکی پیش روی مهندسین صنایع دریایی با توجه به عدم وجود سیستم های پیشرانه در کشتی، چاپ شده است.
در اوایل دهه 1980، شوروی روند ساخت و ساز نسل جدیدی از ناوهای هواپیمابر خود را که بر نمونه های آمریکایی منطبق بود آغاز کرد. در ابتدای امر دو کشتی از کلاس ناو هواپیمابر آدمیرال کوزنتسوف سفارش داده شد که اولین فروند از آن طبق برنامه ریزی های انجام شده تکمیل شد و در اختیار نیروی دریایی شوروی قرار گرفت.
البته گفتنی است که این کشتی بعدها هم به نیروی دریایی روسیه انتقال یافت و تا به امروز نیز به خدمت رسمی خود ادامه داده است. کشتی دوم همان ریگا بود که تا زمان فروپاشی شوروی در سال 1991 تنها 68 درصد از آن کامل شد.
ریگا برای سالیان سال در یکی از کارخانه های کشتی سازی اوکراین رها شده بود تا در سال 1998 به بهانه استفاده در قالب یک رستوران شناور به دست تاجری چینی خریداری شد.
با این حال نهایتا مشخص شد که هدف از این معامله چیز دیگری بوده است و ریگا در واقع برای نیروی دریایی ارتش آزادی‌بخش خلق چین خریده شده بود. ارتش آزادی بخش خلق پس از مطالعه زوایای مختلف طراحی کشتی و وضعیت اجزای متفاوت آن، این محصول را به حالت کاربری عملیاتی باز گرداند. کشتی تغییر یافته در سال 2012 تحت عنوان جدید لیائونینگ به طور رسمی معرفی و تبدیل به نخستین ناو هواپیمابر کشور چین شد.
مقاله ای از شرکت هلدینگ چینی تنسنت که در حیطه خدمات شبکه های اجتماعی، رسانه های گروهی و پورتال های وب فعالیت می کند، مشکلاتی در ارتباط با سیستم های پیشرانه کشتی اتمام نیافته را گزارش کرده است.
طبق شواهد به دست آمده بدون در نظر گرفتن دیگ بخار اصلی این کشتی نظامی، هیچ گونه اثری از سایر اجزای مهم مانند سیستم احتراق، سیستم کنترل و لوازم جانبی ماشین آلات کمکی وجود نداشت. ریگا به گونه ای ساخته شده بود که بتواند با دیگ ها بخار سوپر شارژ کار کند اما چین تجربه قبلی قابل ملاحظه ای در این زمینه نداشت. به همین دلیل و با توجه به زنجیره ای از مشکلات دیگر، مهندسین تصمیم به طراحی یک سیستم پیشرانه جدید برای کشتی و در ادامه آزمایش آن در محیطی غیر آبی گرفتند.
تلاش های این متخصصین به ساخت کامل یک سیستم پیشرانه جدید در سال 2011 انجامید که پس از طی مراحل نصب بر کشتی و راه اندازی، مجموعه مذکور برای شرکت در آزمایش های دریایی به آب انداخته شد. لازم به ذکر است که به جز موارد فنی و تکنیکی مرتبط با ریگا، تیم تحقیق و توسعه با چالش های متعددی پیرامون طراحی ظاهری و بدنه نیز مواجه بودند.
برای مثال بخش های گسترده ای از پیکر این کشتی به صورت رنگ نشده باقی مانده بودند و رگه های زنگ زدگی هم در نقاط مختلف آن مشاهده می شد. از این رو می توان با قطعیت اعلام کرد که پروژه ریگا تا لیائونینگ در شمار یکی از برترین شاهکارهای نظامی در سراسر جهان محسوب می شود.
مشخصات ناو هواپیمابر لیائونینگ
– نام: لیائونینگ (قبل از آن ریگا نام داشت که در سال 1998 به یک شرکت چینی که تنها روی کاغذ وجود دارد و هیچ دفتر یا کارمندی ندارد فروخته شد و در سال 2002 به نیروی دریایی چین انتقال یافت)
– سازنده: شرکت کشتی‌سازی صنعتی دالیان
– تکمیل شده در سال: 2011
– راه اندازی شده در تاریخ: 25 سپتامبر سال 2012
– وضعیت: خدمت عملیاتی فعال
– کلاس: ناو هواپیمابر کوزنتسوف
– طول کلی: 304.5 متر
– پیشرانه: توربین های بخار، 8 دیگ بخار، 4 شفت با قدرت کلی 200 هزار اسب بخار
– سرعت: 59 کیلومتر بر ساعت
– برد: 7130 کیلومتر
– استقامت: 45 روز
– تسلیحات: 3 سامانه دفاع نزدیک دریایی تایپ 1130 و 3 سیستم موشکی HQ-10
باهم در میهن پست تصاویری از نخستین ناو هواپیمابر چین را تماشا خواهیم کرد.
