سلامت نیوز: شوید یک منبع بسیار خوب از کلسیم است. کلسیم برای جلوگیری از کاهش تراکم استخوانی که بعد از یائسگی یا در برخی شرایط خاص مانند آرتریت روماتوئید اتفاق میافتد، بسیار سودمند است.
به گزارش سلامت نیوز، مریم مرادیان نیری، کارشناس علوم تغذیه در روزنامه شهروند نوشت: شوید(Dill) گیاهی است یک ساله به ارتفاع ٣٠ سانتیمتر تا یک متر(گاهی بیشتر) و دارای ریشه راست، مخروطی شکل و به رنگ سفید است. طول ریشه متغیر و بین ١٠ تا ٣٠ سانتی متر است. ساقه آن منشعب استوانهای بی کُرک، دارای خطوط طولی و در محل گرهها کمی فرو رفته است.
برگهای تازه و خشک شده این گیاه مانند زیره سیاه، معطر هستند و برای طعم دهی در خیلی از غذاها به کار برده میشوند.
زمان و نحوه کاشت شوید به چگونگی استفاده از اجزای گیاه(بذر یا پیکر رویشی) بستگی دارد.
شوید در درمان سوءهاضمه، نفخ(به ویژه نفخ کودکان) و اسپاسم استفاده میشود. همچنین تسکین دهنده، ملین، مقوی معده، ضد استفراغ، محرک ترشح شیر، مدر و کاهش دهنده چربی خون است. همچنین بهعنوان طعم دهنده و معطرکننده در صنایع غذایی و فرآوردههای آرایشی ـ بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد. در استعمال خارجی، اثر نرمکننده و التیام دهنده دارد، ولی بیشتر در مصارف داخلی مورد استفاده قرار میگیرد.
موارد استعمال در طب قدیم
شوید از نظر طبیعت، گرم و خشك است. به همین دلیل گرم مزاجان باید آن را با آبلیمو و سكنجبین و آبغوره و ترشیها بخورند و سرد مزاجان باید آن را با قرنفل و دارچین و عسل بخورند.
بهطور سنتی از آن برای افزایش ترشح شیر و درمان قولنج نوزادان، سرفه، درد معده، بواسیر، بیخوابی، یرقان، اسکوربوت و زخمها و بهعنوان بادشکن استفاده میکردهاند.
حفاظت در برابر رادیکالهای آزاد و دیگر مواد سرطانزا
مشخص شده است که اجزای مونوترپنی موجود در شوید موجب فعال شدن آنزیم گلوتاتیون ترانسفراز میشود. این آنزیم موجب پیوستن مولکول آنتیاکسیدان گلوتاتیون به مولکولهای اکسید شده میشود و بدین ترتیب بدن را از آسیب رادیکالهای آزاد حفظ میکند.
فعالیت روغنهای فرار موجود در شوید مانند جعفری، انواع خاصی از مواد سرطان زا مانند بنزوپیرن را که در دود سیگار، دود زغال چوب و دود ناشی از سوختن آشغالها وجود دارد، خنثی میکند.
شوید؛ ادویهای ضدباکتری
اسانس(روغنهای فرار) میوه شوید دارای اثرات ضدباکتریایی است. شوید از این لحاظ مانند «سیر» عمل میکند.
شوید؛ برای پیشگیری از پوکی استخوان
شوید یک منبع بسیار خوب از کلسیم است. کلسیم برای جلوگیری از کاهش تراکم استخوانی که بعد از یائسگی یا در برخی شرایط خاص مانند آرتریت روماتوئید اتفاق میافتد، بسیار سودمند است.
علاوه بر کلسیم، شوید منبع خوبی از فیبر و املاحی چون منیزیم، آهن و منگنز است.
دیگر فواید
یکی از موارد استفاده شوید، تزیین غذا مانند سالادها، سوپها، غذاهای دریایی و… است.
عصاره اتانولی میوههای شوید درست مانند اسانس آن دارای اثرات ضدالتهابی، آرامبخشی و دیورتیکی است. اسانس روغنی شوید برای کشتن کرم قلابدار (Hook-worm) مفید است.
مصرف زیاد شوید
زیادهروی در خوردن شوید، نیروی جنسی را ضعیف و اسپرم را خشک و بینایی چشم را کم میکند. گزارش شده که مصرف زیاد برگهای شوید، باعث بروز لکههای سیاه روی پوست میشود که به علت ترکیبات فورانوکومارینی پیچیده آن است.
تخم شوید
تخم شوید بهطور سنتی برای تسکین و آرامبخشی معده بعد از وعدههای غذایی استفاده میشد.
جانشین برگ شوید، تخم شوید و روغن شوید است. برای این كار عصاره برگ تازه شوید را با روغن زیتون به نسبت مساوی مخلوط كرده و با شعله ملایم میجوشانند تا آب آن تمام شود، ولی باید مراقب بود تا نسوزد؛ یا برگ تازه آن را در روغن زیتون، پرورده و مكرر تجدید كنند كه خوب پرورده شود. این روغن برای درد مفاصل و اعصاب و نرمكردن سفتیها بسیار موثر است.
تخم شوید بهعنوان ادویه و چاشنی در غذاها به کار برده میشود. تخم شوید از برگ آن گرمتر و خشكتر است. در غذاها و ترشیها برای معده مفید است. خوردن ترشی آن بعد از طعام قیآور و مضر گرم مزاجان است.
تخم سوخته آن از تخم خام آن هم گرمتر و خشكتر است.
گرد آن زخمهایتر و چركی را خشك میكند.
دم كرده تخم شوید برای تسكین درد معده، رفع دلپیچه اطفال و برای ازدیاد شیر مادران و بی خوابی اثرات مفید دارد. دمكرده آن ٤ تا ١٨ گرم تخم آن درهزار گرم آب است كه ٢ تا ٣ فنجان در روز بعد از هر غذا باید مصرف شود. جوشانده ٥٠ تا ١٠٠ گرم برگ و سرشاخه شوید درهزار گرم آب، برای استعمال خارجی به کار میرود.
از شوید برای آرامش اعصاب و برای كاهش ورم و درد و متوقف كردن سكسكهها استفاده میشود.