آیا سیارک اوموآموا فضاپیمای موجودات فضایی برای ملاقات با زمین بود؟ بله شاید این طور باشد چرا که در سالهای اخیر، آوی لوب خود را بهعنوان یکی از مدافعات برجستهی فرضیهی وجود موجودات فضایی مطرح کرده و قرار است بهزودی کتابی در همین زمینه چاپ کند.
در این میان اواخر ژانویهی ۲۰۲۱ کتابی با عنوان بحثبرانگیز «فرازمینیها؛ اولین نشانهها از حیات هوشمند فرازمینی» بهقلم آبراهام (آوی) لوب، محقق و اخترفیزیکدان دانشگاه هاروارد، منتشر خواهد شد. در این کتاب، لوب به یکی از فرضیههای بحثبرانگیزش پرداخته است. وی در این فرضیه عنوان کرده اوموآموا، جرم بینستارهای که اولینبار در سال ۲۰۱۷ دیده شد، ممکن است فضاپیمای موجودات فضایی باشد که یکی از تمدنهای فرازمینی به زمین فرستاده بود.
هاوتن مفلین هارکورت، ناشر لوب، به نشریه بوستون گلوب بیانیهای فرستاده و در آن گفته است: «لوب در کتابش نشان داده این جرم کیهانی سیارک نبوده است. چون در مداری عجیب و با سرعت زیادی حرکت میکرده و هیچ اثری از گاز یا گردوغبار پشتسرش باقی نمیگذاشته است.» از دیدگاه لوب، اینها شواهد قانعکنندهای هستند که نشان میدهد موجودات فضایی پیشرفتهای به زمین آمده بودند. این فرضیه بسیار جالب است؛ ولی درمقابل نظر اکثر محققان مؤسسه سِتی (جستوجو برای هوش فرازمینی) قرار میگیرد. چنانکه میدانید، محققان این مؤسسه بارها اعلام کردهاند که هنوز شواهد زیادی برای اثبات وجود موجودات فضایی وجود ندارد.
اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، باید با لوب همراه باشیم که تا قبل از سال ۲۰۱۷ شیئی فضایی شبیه به اوموآموا کشف نشده بود. این اولین جرم بینستارهای بهحساب میآمد که مستقیما رصد میشد و از زمانیکه ستارهشناسان رصدخانه هالیکالا در هاوایی آن را دیدند، به گمانهزنیهای گستردهای نیز دامن زد. بهگزارش اسپیس، محققان در اکتبر ۲۰۱۷ (مهر ۱۳۹۶) شیء مرموز شبیه به سیگار برگی عظیم را کشف کردند که با سرعت سرسامآور ۹۲ هزار کیلومتربرساعت از منظومه شمسی میگذشت. سرعت بسیار زیاد این جرم باعث شد که منشأ آن بلافاصله خارج از منظومهی شمسی دانسته شود.
اوموآموا هنگامیکه اولینبار دیده شد، در گروه دنبالهدارها طبقهبندی شد؛ ولی این واقعیت که در اوموآموا علائمی از انتشار گاز مشاهده نمیشد، باعث شد ستارهشناسان به فرض دیگری روی بیاورند. برخی محققان استدلال کردند اوموآموا سیارکی سنگی یا شاید حتی گروه جدیدی از اجرام بینستارهای باشد. براساس فرضیات دیگر، ممکن است اوموآموا سیارهای کوچک یا قطعهای از سیارهای بزرگتر باشد که از آن کَنده شده و براثر نیروهای گرانشی از منظومه خود خارج و وارد فضای بینستارهای شده است. حتی ممکن است دنبالهدار زامبی یا بهعبارت دقیقتر، سیارکی هیولاوار حاصل فشردهشدن دانههای گردوغبار باشد.
نکتهی دیگر اینکه اوموآموا حرکتی شتابدار با منشأ غیرگرانشی داشت؛ رفتاری که نمیتوانست تنها ناشی از کُنش گرانشی این جرم با اجرام بزرگتری مانند خورشید و سیاره مشتری بوده باشد. درواقع پیشازآن، تنها چنین نوع حرکتی در دنبالهدارها دیده شده بود. دنبالهدارها با جذب گرما و انتشار گازهای درونی خود، میتوانند با سرعت در فضای بینستارهای حرکت کنند. ولی مسئله این بود که هیچ دنباله یا اَبری از گاز پشت سر اوموآموا دیده نشده بود. بههرحال بهطورکلی، ستارهشناسان فعلا روی این موضوع اتفاقنظر دارند که اوموآموا نوعی دنبالهدار است.
درحالیکه محققان علم نجوم همچنان در کشف ماهیت این جرم کیهانی مرموز ناکام ماندهاند، لوب یکی از محققانی است که عقیده دارد اوموآموا ممکن است فضاپیمای موجودات فضایی بوده باشد. سال ۲۰۱۸، لوب بههمراه شَموئل بیالی مقالهای در «ایپیجِی (ژورنال اخترفیزیکی)» منتشر و این احتمال را اولینبار بررسی کرد.
در این مقاله، لوب و بیالی اعلام کردند امکان دارد اوموآموا بادبان خورشیدی (بادبان نوری) ازکارافتادهای باشد که موجودات فضایی بسیار پیشرفتهای آن را ساخته و حالا وارد فضای بینستارهای کردهاند یا فضاپیمایی کاملا سالم است که موجودات فضایی عمدا برای سفر به زمین بهکار انداختهاند. بادبان خورشیدی سامانهای است که با بهکارگرفتن مکانیسمی مانند قایقهای بادبانی با تابش نور خورشید بر آینههایش بهحرکت درمیآید.
سایر فیزیکدانان چندان تحتتأثیر فرضیههای لوب قرار نگرفتند. رابرت وِریک، ستارهشناس کانادایی و کاشف اوموآموا، در سال ۲۰۱۷ و همزمان با انتشار مقالهاش، به CBC گفت: «صادقانه بگویم فکر میکنم این [فرضیهی لوب و بیالی] گمانهزنی کاملا بیپشتوانه است. درواقع، تصور میکنیم که این فرضیه براساس اطلاعاتمان درست نیست.»
گروهی بینالمللی از محققان هم در سال ۲۰۱۹ پژوهشی در نشریهی نیچر اَسترونومی چاپ و در آن اعلام کردند هیچ دلیل قانعکنندهای برای اثبات فرضیهی موجودات فضایی پیدا نکردهاند و مختصات اوموآموا هم با جرم کیهانی طبیعی کاملا همخوانی دارد. این محققان استدلال کرده بودند این جرم کاملا با تعاریف پذیرفتهشده از سیارکها و دنبالهدارها مطابقت ندارد؛ ولی دلیل مسیر غیرعادی آن میتواند انتشار گازهای نامرئی از سطح آن باشد.
با وجود انتقادات، لوب همچنان بر این عقیده پافشاری میکند که اوموآموا میتواند نشانه این باشد که در جهان تنها نیستیم. اواخر سال ۲۰۲۰، وی در مقالهای منتشرشده در نشریهی ساینتفیک اَمریکن نوشته بود: «اطلاعاتی که دربارهی اوموآموا گردآوری کردیم، ناقص است. بهمنظور بهدستآوردن اطلاعات بیشتر، باید آسمان را برای پیداکردن اجرام کیهانی مشابه زیرنظر بگیریم. دانستن این موضوع که در این جهان تنها نیستیم، پیامدهای شِگرفی بر اهداف ما در زمین و بلندپروازیهای فضاییمان خواهد داشت.»
منبع: slashgear