به گزارش خبرنگار مهر، سرزمین خراسان در معرض خطر بیابانی شدن قرار دارد و بر این اساس کارشناسان اعلام می‌کنند؛ بیش از یک میلیون اراضی این استان تحت تاثیر فرسایش بادی بوده و این امر روز به روز به توسعه بیابان منجر شده امادر مقابل متولیان منابع طبیعی معتقدند جدایی از بادها، ساخت‌وساز در زمین‌های کشاورزی نیز موجبات گسترش فرش بیابان را در این استان فراهم کرده است.
ثروت‌های سبز خراسان در سایه گسترش بیابان به تاراج می‌رود و بدون شک در صورت عدم چاره اندیشی، رفته‌رفته بیابان‌های سرزمین خراسان، تمام وسعت این استان را در برمی‌گیرد و داغی بزرگ بر پیکره این سرزمین طلایی نقش می‌زند.
70 درصد سرزمین خراسان را بیابان تشکیل داده است
یک کارشناس منابع طبیعی در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: مطابق آمارهای رسمی 70 درصد؛ یعنی معادل دوسوم وسعت این استان را بیابان تشکیل داده بنابراین این موضوع زنگ خطری برای سرزمین خراسان و اهالی آن محسوب می شود.
محب احمدی با اعلام اینکه باید با ساخت و سازهای غیرمجاز مقابله کرد، ادامه داد: برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی وساخت‌وساز گسترده در زمین‌های کشاورزی از مهمترین عوامل گسترش فرش بیابان است.
خراسان رضوی دارای اکوسیستم بسیاری شکننده‌ای است
وی بیان کرد: این استان دارای اکوسیستم بسیاری شکننده‌ای است و باید در نظر داشت که گسترش بیابان آثار مخرب و زيانبار گسترده اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي را به دنبال داردو از سویی دیگر منابع طبیعی خراسان رضوي دارای محيطي غير قابل ارتجاع است و اگر گونه‌اي درخت از محيط بياباني استان قطع شود غیرقابل جبراناست.
این کارشناس منابع طبیعی، وجود كانون‌هاي بحراني فرسايش بادي را يكي از ضعف‌هاي عرصه‌هاي طبيعي این استان عنوان کرد و گفت: در حال حاضر به دلیل ساخت بی‌رویه سدها بدون ارزیابی زیست محیطی، زمین‌های کشاورزی را به بیابان تبدیل کرده ایم و این بزرگترین اشتباه و خطای صورت گرفته است.
بیان و کویر حذف شدنی نیست
وی تصریح کرد: بیان و کویر حذف شدنی نیست اما باید جلوی پیشروی بیش از حد آن را گرفت زیرا همان طور که اشاره شده 70 درصد وسعت خراسان رضوی بیابانی است و تنها کاری که می‌توان انجام داد این است که مانع گسترش فرش بیابان در این سرزمین شد.
احمدی با اعلام اینکه در شرایط فعلی باید شاهد وداع با پهنه سبز خراسان بود، اظهار کرد: امروز جدایی از اجرای طرح‌هایی برای مقابله با بیابان‌زایی باید به فکر احیا جنگل های و ثروت سبز این استان بود زیرا سالهاست که درختان و جنگل‌های این استان نیز وضعیت روبه راهی ندارند و هر روز خبر قطع درختان و تخریب جنگل‌ها را از گوشه و کنار می‌شنویم.
پرهیز از تخریب فضاهای سبز برای ساخت ویلا
این کارشناس منابع طبیعی با بیان اینکه باید از تخریب فضاهای سبز برای ساخت ویلا پرهیز کرد، گفت: در حال حاضر باید این فرهنگسازی را در میان مردم انجام داد که هرگز درختان را قطع نکنند و یا اینکه با تخریب فضاهای سبز به ساخت خانه و ویلا نپردازند زیرا این عوامل در از بین رفتن ثروت سبز خراسان نقش فراوانی دارد.
مديركل اداره منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان رضوي در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه يک ميليون و 651 هزار و 511 هكتار از اراضي واقع در مناطق بياباني خراسان رضوی تحت تاثير فرسايش بادي است، اظهار کرد: این میزان معادل 29.7 درصد از مساحت كل بيابان‌هاي استان و هشت درصد از مساحت كل اراضي تحت تاثير فرسايش بادي كشور را دربر گرفته است.
حسن تقوایی عنوان کرد: حفاظت و مراقبت از منابع طبیعی و جلوگيري از گسترش فرسايش بادي از اهداف و اولویت‌های جدیاین اداره كل است.
طوفان‌هایکی از مهمترین دلایل گسترش بیابان ها
وی طوفان‌ها را یکی از مهمترین دلایل گسترش بیابان‌ها دانست و افزود: این اداره کل برای مقابله با عوامل تشدیدکننده رشد بیابان، اقدامات و برنامه های متعددی داشته اما همواره مقابله با عوامل طبیعی و تاثیرگذار در این بخش کار مشکلی بودهو متاسفانه تاکنون امکان برخورد با این عوامل وجود نداشته است.
وی با بیان اینکه متوسط ميزان فرسايش خاك 15تن در هكتار است، گفت:بيابان زايي يكي از چالش هاي پيشروي كشور ها است و اگر با مشکل بيابان زايي مقابله نشود اين استان با چالش بياباني شدن مواجه می شود.
وجود 15كانون فرسايش
مديرکل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان رضوي تصریح کرد: در حال حاضر 15كانون فرسايش در استان وجود دارد که حدود يك ميليون هكتار از اراضي خراسان رضوي تحت تاثير اين كانون هاست.
تقوایی یادآور شد: اکنون 500 پروژه آبي خاكي در زمینه تعذيه سفره‌هاي زيرزميني در استان اجرایی شده و با این اقدام می‌توان از فرسايش خاك و شوري سفره‌هاي زير زميني جلوگيري كرد و در این راستا با مديريت آب‌هاي سطحي و جلوگيري از فرسايش خاک مشکل شوري و کمبود آب رفعمی شود.
به گفته وی كاشت 395 هزار هكتار جنگل دست كاشت از سوي مديرکل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان برای مقابله با بيابان‌زايي در اين استان انجام شده است.
وي بیان کرد: يك ميليون هكتار از مساحت خراسان رضوي تحت پوشش جنگل بوده و بيش از 6 ميليون و 600 هکتار نيزپوشش مراتع است.
معاون سازمان جهاد کشاورزي خراسان رضوي نیز به مهر گفت: در حال حاضر رشد بيابان‌ها در این استان شدت پيدا کرده و این امر وضعیت استان را نگران کننده ساخته بنابراین باید برای مقابله با این امر راهکاری ارائه کرد.
غلامحسین ساربان با انتقاد از برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی، ادامه داد: این امر در گسترش فرش بیابان تاثیرگذار بوده‌است و اکنون در کنار وسعت بیابان ها باید به مشکل آب نیز اشاره کرد زیرادر خراسان رضوي به صورت سالانه بيش از 4.7 ميليارد متر مکعب آب برداشت مي شود.
وی ادامه داد: در سال جاري هزارميليارد تومان براي جلو گيري از هدر رفتن آب اختصاص يافته است که از این میزان سهم استان 120 ميليارد تومان است.
سرزمین خراسان همچنان داغدار ثروت های سبزی است که در سایه بی توجهی‌ها از بین می‌رود و حال باید چشم انتظار بود و دید چه اقدامی قرار است از سوی دست اندرکاران برای مقابله با گسترش فرش بیابان صورت گیرد.
…………………………..
گزارش: مرضیه صاحبی