غلظت خون با آن چه تصور می شود،متفاوت است ؟

غلظت خون به معنی غلیظ شدن خون اصولا درست نیست و غلظت خون در حوزه پزشکی تعریف و دلیل علمی خود را دارد. بنابراین به لحاظ پزشکی، غلظت خون یعنی بخش گلبول‌‌های قرمز، چند درصد از خون کامل را اشغال کرده است. نحوه کار نیز به این شکل است که از فردی ۲ سی‌سی خون گرفته می‌‌شود. سپس این خون در دستگاه سانتریفیوژ با دور زیادی به چرخش درمی‌آید و بر اثر این چرخش، بخش‌‌های مختلف خون از هم جدا می‌شوند. در ادامه با میهن پست همراه شوید.

غلظت خون زمانی مشخص می شود که با انجام عمل بالا یک ستون که به گلبول‌‌های قرمز اختصاص داده شده است، از سایر بخش‌‌های خون جدا می‌‌شود و درصد را اعلام می‌‌کند. اما چه زمانی هموگلوبین خون در حد طبیعی است؟ در زنان، اگر میزان هموگلوبین بین ۱۶-۱۲ (۴۸- ۳۶ درصد) و در مردان بین ۱۸- ۱۴ (۵۶-۴۲ درصد) باشد، طبیعی است. اصطلاح غلظت خون را ما زمانی به کار می‌‌بریم که میزان گلبول‌‌های قرمز خون، از عدد ۵۲% در زنان و از عدد ۵۶% در مردان تجاوز کند. در این‌صورت بیمار دچار پرفشاری و غلظت خون شده است.

غلظت خون با آن چه در میان مردم رایج است که می‌گویند: رنگ خونم خیلی تیره شده، فکر می‌‌کنم غلیظ خون دارم؟! با آن چه را که علم پزشکی اثبات می کند متفاوت بوده و هنگامی که افراد برای آزمایشی ساده روی صندلی آزمایشگاه نشسته‌اند و خون‌شان را درون لوله‌آزمایش می‌بینند که زنگش تیره است سریع این تصور به ذهنش خطور می‌کند که این تیرگی خون نشان از غلظت خونشان است! موضوعی که اصولا درست نیست و تنها آزمایش های پزشکی است که پاسخگوی غلطت خون در افراد خواهد بود.

بنابراین اگر شما هم با چنین علائمی روبه‌رو شده‌اید، پیش از آنکه خوددرمانی را آغاز کنید یا برای خارج کردن خون تیره از بدن‌تان سراغ حجامت ، فصد خون و یا بانک خون بروید، باید بدانید که میان خون تیره و خون غلیظ چه تفاوت‌‌هایی وجود دارد. پس در این خصوص نباید خودسرانه تصمیم گیری کنیم و این را بدانیم که تنها راهی ‌که نشان می‌‌دهد فردی غلظت خون دارد یا نه، دادن آزمایش خون و اندازه‌گیری (اچ.تی.سی) هماتوکریت است.

غلظت خون عموما بیماری سالمندان است؟ این بیماری بسته به اینکه بر اثر علت اولیه یا ثانویه در فرد ایجاد شده باشد، ممکن است در هر سنی بروز پیدا کند. اما افرادی هستند که در سن نوجوانی و به دلیل ارثی مشکل غلظت خون را دارند. بچه‌‌هایی هستند که دیواره پایین قلب‌شان باز است یا مشکل ریوی دارند که آنها از جمله کسانی هستند که درگیر غلظت خون می‌‌شوند. ولی در کل غلطت خود در افراد سن بالا و یا بهتر بگوییم افراد پیر و سالمند است.

نشانه های رایج غلظت خون:

۱ – لب‌ها بنفش می‌شود .

۲ – سرتان گیج می‌‌رود .

۳ – در کمترین تحرک نفس‌نفس می‌‌زنید .

دلایل بروز غلظت خون :

علت اول بروز غلظت خون : مغز استخوان بدون هیچ محرکی از بیرون، خود به خود رفتار آنارشیستی نشان داده و شروع به تولید گلبول قرمز می‌‌کند که به آن پلیستمی می‌‌گویند و افزایش غلظت اولیه نامیده می‌‌شود بدون وجود علت ثانویه. درصد کمی از غلظت خون شامل علت اولیه می‌‌شود.

علت دوم بروز غلظت خون : بین ۹۵-۹۰درصد از کسانی‌که با غلظت خون به متخصص مراجعه می‌‌کنند، افرادی هستند که غلظت خون ثانویه دارند و این موضوع زمانی اتفاق می‌‌افتد که اکسیژن کافی به بافت‌‌های بدن نرسد. با کمبود اکسیژن در بدن، هورمونی به‌نام اریتروپویتین از کلیه ترشح می‌‌شود که این هورمون، مغز استخوان را برای ساخت بیشتر گلبول قرمز تحریک می‌‌کند تا بتواند کمبود اکسیژن‌رسانی به بافت‌‌های بدن را با افزایش تولید گلبول قرمز جبران کند. نمونه کسانی‌که با این مشکل مواجه می‌‌شوند، افرادی هستند که در ارتفاعات بلند و کوهستانی زندگی می‌‌کنند و چون با کمبود اکسیژن روبه‌رو هستند، دچار بیماری غلظت خون می‌‌شوند.

گاهی اوقات اکسیژن محیط مناسب است، اما به دلیل مشکلات ریوی، فرد دچار غلظت خون می‌‌شود یا ممکن است اکسیژن از ریه وارد خون شود، اما به‌دلیل مشکلات خونی، بین خون شریانی و وریدی، مشکلی وجود داشته باشد و خونی که در ریه پر از اکسیژن شده، بلافاصله با خون کم اکسیژن مخلوط شده و همین مساله سبب بروز غلظت خون شود.

علت سوم بروز غلظت خون : علت بعدی، هموگلوبین مادرزادی است که در آن افراد فامیل پرخون هستند و به علل مختلفی، مغز استخوان به گلبول‌سازی تحریک شود. یکی دیگر از علل مهم غلظت خون، کشیدن سیگار و مسمومیت با مونوکسیدکربن است که در نتیجه آنها اکسیژن‌رسانی به خون کم شده و غلظت خون ثانویه ایجاد می‌‌شود.

علت چهارم بروز غلظت خون : مصرف بیش از حد دخانیات یکی از دلایل جدی درکنار بیماری و اختلالات قلبی در افراد است که هم باعث بروز سرطان شده و هم شرایط بروز غلیظ شدن خون فرد در افراد را مهیا می‌سازد.

راهکارهای درمان غلظت خون: وقتی پزشک متخصص باتوجه به جواب آزمایش متوجه شد که علت بروز غلظت خون در فرد، اولیه است یا ثانویه، درمان را آغاز می‌‌کند. اگر علت ثانویه بود، درمان علت زمینه‌ای – قلبی یا ریوی – را در صورتی‌که امکان‌پذیر باشد، آغاز می‌‌کند و در کنار آن هرگاه غلظت خون از ۵۶درصد در مردان و ۵۲درصد در زنان بالاتر برود، بخشی از خون کشیده و دور ریخته می‌‌شود.

این کار نیز به شکل استاندارد انجام می‌‌شود تا غلظت خون کاهش پیدا کند. این‌عمل تا زمانی ادامه دارد که یکی از مهم‌ترین مواد خونساز بدن بر اثر خروج از بدن کم شود. در واقع به بیمار فقر آهن می‌‌دهیم تا دچار غلظت خون نشود. حال اگر علت پرخونی براثر علت اولیه یعنی ناشی از مغز استخوان باشد، در این‌ حالت باید به درمان علت بیماری خونی بپردازیم و با خروج خون از یکی از رگ‌‌ها، میزان گلبول‌‌های قرمز خون تنظیم شوند.

اگر چه اصولا در خصوص علت غلظت خون در افراد باید پزشک نظر نهایی خود را اعلام کند اما قبل از هر چیز این موضوع را فراموش نکنیم که ورزش و فعالیت های بدنی به همراه مصرف ۸ لیوان آب در روز علت غلظت خون را در افراد کاهش و فرد را از ابتلا به چنین عارضه ای دور خواهد کرد.