خیلی ها هستند که با توجه به داشتن سواد دانشگاهی باز هم تفاوت روانشناس، روانپزشک و روانکاو را نمیدانند و بدتر این که آنها در گفت و گوهای خود روانشناس، روانپزشک و روانکاو را به جای هم بکار میبرند و این باعث میشود که افراد برای مراجعه به روانشناس، روانپزشک و روانکاو دست به انتخاب اشتباه می زنند.
روانکا کیست و روانکاوی چیست ؟
علم روانکاوی توسط زیگموند فروید پایهگذاری شد. وقتی از این واژه استفاده میکنیم دو موضوع به ذهن متبادر میشود. یکی مکتب فکری روانکاوی است که تأثیر زیادی بر شناخت ما از خودمان و دیگر علوم گذاشت و دیگر یک رویکرد رواندرمانی است که طی آن، روانکاوِ متخصص، با استفاده از فرضیات روانکاوی، تحلیل رؤیا و تداعی آزاد، سعی میکند مسائل نهفته در ناهشیار فرد را برای او روشن کند.
روانکاوی که قدیمیترین مکتب از سه مکتب روانشناسی است، از پیشفرضهای خاص خود برخوردار است. روانکاوان تأثیر ناخودآگاه را بر رفتار ما عمیق میدانند و معتقدند نیروی اصلی حاکم بر زندگی ما ناهشیار است. آنها معتقدند که آسیبهای روانی معمولاً به علت تثبیت در مراحل رشدی قبل از ۵ یا ۶ سالگی اتفاق میافتد که وقتی این تثبیتها از ناهشیارِ مراجع به هشیار او بیایند، به مرور فرآیند درمان آغاز میشود.
روانشناس کیست و روانشناسی چیست ؟
روانشناس را از یک منظر میتوان به عنوان متخصص تغییر رفتار نابهنجار تعریف کرد. یکی از محصولات روانشناسی، علاوه بر بالا بردن دانش ما از طبیعت بشر، روان درمانی است. روانشناس یا رواندرمانگر سعی میکند با استفاده از نظریههای موجود در علم روانشناسی ریشهی مشکلات مراجع را شناسایی کند و آنها را برطرف کند. به این ترتیب مراجع، بعد از رجوع باید تغییر محسوسی در سبک زندگی، طرز تفکر و بروز هیجاناتش مشاهده و با بهبود عملکردش در زندگی حس بهتری پیدا کند.
روانشناسان به شناسی مشکلات رفتاری و روانی می پردازند وسعی در حل مشکلات رفتاری دارند. مشکلاتی از قبیل: استرس، اضطراب، افسردگی، مسائل و مشکلات خانوادگی، اختلالات شخصیتی، وسواسهای خفیف و درمان افراد معتاد به مواد مخدر و …
متاسفانه خیلی از روانشناس ها، روانپزشک ها و روانکاوها به هنگام مراجعهی افراد به آنها بر خلاف این که آگاهی کامل دارند که فرد باید سراغ تخصص دیگری بروند ، هرگز به بیمار این موضوع را گوشزد نمی کنند و همین امر باعث سردرگمی بیشتر آن ها می شود.
روانپزشک کیست وروانپزشکی چیست ؟
اما روانپزشک از درمان کاملاً متفاوتی استفاده میکند. روانپزشک همانطور که از اسم آن پیداست، دوره پزشکی میگذارند و در دوره تخصص، وارد روانپزشکی میشود. روانپزشک مانند روانشناس با تکیه بر فنون و گفتار فرآیند درمان را پیش نمیبرد.
روانپزشک نگاهی زیستی به ماهیت اختلالهای روانی دارد. فرض او بر این است که عملکرد نامناسب مغز و دستگاه عصبی منجر به ناراحتیهای روانی ما میشود. این متخصصین بعد از شناسایی اختلالات و ناهنجاریهای روانی، متناسب با نوع و شدت آنها، با استفاده از داروها، عمل جراحی و برخی ابزار پزشکی، به درمان مراجع مبادرت میکنند.
طبق پژوهشهای اثربخشی، ترکیب درمان روانپزشکی و روانشناختی معمولاً بهترین نتیجه را میدهند. اینکه کدام یک از موارد بالا برای شما بهتر است بستگی به شرایط شما دارد. اما اگر روانشناس احساس کند که برای شروع درمان نیاز به مراجعه به روانپزشک دارید شما را به یک متخصص ارجاع میدهد (بر عکس این اتفاق هم ممکن است بیافتد و روانپزشک شما را ارجاع دهد). پس شاید بهتر باشد برای شروع به روانشناس رجوع کنید. البته تمام توضیحات بالا مشروط بر حرفهای بودن روانشناس است.
از نظر تخصصی تفاوت روانشناس و روانپزشک زیاد است اما هر دو در جهت حل مشکلات روانی تلاش میکنند و هر دو برای این کار آموزش دیده هستند. در نتیجه اگر برای شما مشکل روانی و یا مسئلهای پیش آمد که نیاز به صحبت داشتید در مرحله اول به روانشناس مربوط به مشکلتان مراجعه کنید اگر تشخیص روانشناس این بود که نیاز به کمک بیشتری دارید شما را ارجاع میدهد.