با شروع سال نو تحصیلی، طبق وعده مسئولین جشن بزرگ نمایشگاه کتاب استانی در اردبیل دائر خواهد شد. در حالی که کتابخوانی و توزیع کتاب باید یک امر روزمره در جامعه باشد و مسائل آن با جشن و نمایشگاه کتاب که حتی می‌بایست بیش از یک بار در سال باشد، تمام شدنی نیست.
اردبیل کتابفروش‌های زیادی به خود دیده است. میدان بازار امروزی شهر زمانی مرکز کتابفروشی‌ها بود و اکنون آنها بیشتر در محل عبور و مرور مردم و دانشجویان پراکنده شده‌اند. پیداکردن ناشران نیز به دلیل پنهان شدن‌شان در کوچه‌ها، سخت است. چرا که حضور داشتن در برابر مردم هزینه بالایی روی دست صاحبان بنگاه‌ها می‌گذارد و کتاب این هزینه‌ها را درنمی‌آرود. بسیاری از کتابفروش‌ها هم دست به دامن کتاب‌های کمک درسی و قلم و دفتراند تا “کتاب” در برابر مردم حضور یابد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، «بلورساز» معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) در اردبیل، با اشاره به نمایشگاه کتاب گفت: به منظور افزایش روحیه کتابخوانی و آشنایی و انس مردم با کتاب، نمایشگاه کتاب استانی در 16 مهر و زمان نیاز دانشجویان و دانش آموزان به کتاب برگزار خواهد شد.
وی گفت: متاسفانه روال کتاب به سمتی رفته است که به جای حمایت ناشران از کتب تألیفی، هزینه‌های چاپ هم بر عهده مؤلفین افتاده و این نشان دهنده مشکلات عدیده در خصوص کتاب است.
بلورساز، با اشاره به مسائل نشر کتاب در استان افزود: ناشرین استان اردبیل یک سری مشکلات صنفی دارند و اتحادیه آنها به صورتی که باید فعال نیست و علاوه بر این در حوزه توزیع کتاب‌های منتشره نیز مشکلات عمده وجود دارد.
وی اظهار امیدواری کرد، با راه‌اندازی بازارچه کتاب در اردبیل، مانند بسیاری از شهرهای کشور، خدمات نشر و عرضه کتاب و محصولات فرهنگی در یک مرکز جمع گردد تا بخشی از خدمات مربوط به کتاب ساماندهی شود.
در ادامه، یاوریان، مدیر یک انتشارات، به روند رو به رشد خدمات چاپ دراستان اشاره کرد و گفت: در حال حاضر انتشار کتاب در اردبیل مشکل خاصی ندارد و نهادهای مزبور از طریق سامانه‌های ارتباطی همکاری‌های لازم را با ناشران دارند، به خصوص این که چاپخانه‌های خوبی نیز در استان فعال‌اند و بیش از حجم کنونی امکان چاپ کتاب دارند.
وی با اشاره به مشکلات توزیع ملی کتاب در استان، گفت: متأسفانه یک کتاب دوبار هزینه حمل می‌خورد که یک بار موقع انتقال کاغذ به استان و مجدداً به هنگام بازگرداندن کتاب‌ها به تهران برای توزیع است.
هم‌چنین مصری، مدیر کتابخانه عمومی دانشگاه محقق اردبیلی با اشاره به فرصت کتابخوانی دانشجویان، به ایسنا گفت: در حال حاضر ما در دو حوزه سعی می‌کنیم نیازهای دانشجویان را تهیه کنیم و از طریق امانت کتاب‌های چاپی و دیجیتالی به آنان خدمات ارائه دهیم و بخش سوم که شامل کتاب‌های صوتی است، به دنبال راه‌اندازی‌اش خواهیم بود.
وی ادامه داد: سعی داریم 800 هزار نسخه کتاب دیجیتال را به مجموعه قبلی اضافه کرده و از طریق سامانه‌های ارتباطی آن را در اختیار دانشجویان قرار دهیم.
مصری گفت: بخش‌هایی از پایان‌نامه‌های دانشگاه نیز از طریق سایت دانشگاه در اختیار عموم قرار داده خواهد شد تا بتوانند مرجع مطالعات بعدی قرار گیرند.
عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی افزود: اساتید، مرجع تصمیم‌گیری درباره تولید کتاب‌اند و دانشگاه از طریق مقررات شورای پژوهش از تولیدات اساتید حمایت می‌کند.
مصری اظهار کرد: کتاب‌های تولیدی اساتید در فضای کتابخانه عمومی دانشگاه در معرض نمایش دانشجویان گذاشته می‌شود ولی فقط از طریق ناشران، کتاب‌ها امکان شرکت در نمایشگاه کتاب را دارند.
وی هم‌چنین از برگزاری نمایشگاه تخصصی کتب لاتین در محل نمایشگاه‌های دانشگاه با حمایت معاونت پژوهشی و ریاست دانشگاه خبر داد.
ناصر مظفری، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل نیز در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرد: خواندن کتاب در جامعه یک چرخه اجتماعی دارد و بخشی از آن مربوط به جریان زندگی مردم است و تا در جریان زندگی مردم کتاب منبع اطلاعات قلمداد نشود خواندن آن ضرورت نمی‌یابد.
دانشجوی دکترای پرستاری گفت: متأسفانه هیچ‌گونه نهادی برای تولید و یا تجویز کتاب در زندگی مردم وجود ندارد، و با وجود تأکیدات زیاد بزرگان درباره کتاب، عملاً این کار در جامعه ترویج نمی‌شود، ضمن آن که نمایشگاه‌های کتاب با تخفیف 40 درصدی برگزار می‌شود تا مردم تسلیم فرهنگ و ارزش‌های آن شوند.
وی اظهار کرد: ضرورت خواندن کتاب با وجود جزوات متعدد درسی در دانشگاه، همچنان وجود دارد، و لازم است این منبع به خصوص در فعالیت کاری و سایر بخش‌های زندگی نیز مرجع تصمیم گیری و فکر مردم قرار گیرد.
هم‌چنین مدیر کتابفروشی یاوریان گفت: باید کتابخوانی در سطح وسیع در جامعه ترویج شود تا درآمد کتابفروشان در شهرها، جایگزین سیگارفروشی شود.
وی با یادآوری قدردانی وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی از زحمات 54 ساله‌اش گفت: متأسفانه کسی از مسئولین شهری در این همه سال همدرد من نبوده و سراغی نگرفته است، با این حال خوشحالم که در این عمر فرهنگی کسی پیدا شد و در حد وزیر به من توجه شد.
یاوریان گفت: اتحادیه کتابفروشی‌ها فقط برای ارائه مجوز فعالیت، وجود دارد اما فعالیت خاصی برای سامان دهی کتاب نداشته است، چرا که متولیان آن خود صاحب کتابفروشی هستند و فرصت پیگیری کارهای عمومی برایشان مهیا نیست.
وی به خدمات شهرداری در مرکزی‌ترین نقطه شهر را ضعیف خواند و گفت: در حال حاضر منتظر یک بهانه‌ام تا اینجا را به ساندویچی تبدیل کنم، ولی به خاطر سابقه 54 ساله این کتابفروشی دلم نمی‌آید و به پسرم هم گفته‌ام کاری کن که تابلوی اینجا زمین نیفتد.
عبادی، مدیر کتابفروشی دانشگاه شریف، در اردبیل نیز گفت: تهیه کتاب‌های مورد نیاز با هزینه‌های زیادی صورت می‌گیرد، ولی در نهایت مدام کتاب‌ها عوض می‌شوند و کتاب‌هایی که تهیه شده است نیز به دلیل مسائلی مانند تکثیر کتاب و عدم راهنمایی مناسب دانشجویان برای تهیه کتاب، روی دست ما می‌ماند.
وی با اشاره به گرانی‌های اخیر کتاب، اظهار کرد: در سال‌های گذشته تغییر قیمت زیادی از سوی ناشرین متعدد صورت گرفته و همه این‌ها موجب بی‌اعتمادی دانشجویان به خدمات کتابفروشی می‌شود.
عبادی، در خصوص مشکلات عمده توزیع کتاب، گفت: متاسفانه در جامعه ما در مورد کتاب اطلاع‌رسانی خوبی نمی‌شود و حتی در دانشگاه‌ها هم این امر صورت نمی‌گیرد، با این حال اساتید می‌توانند دانشجویان را بیشتر با کتاب انس دهند تا آنها به تکثیر کتاب روی نیاورند.
این بانوی فرهنگی گفت: به عنوان کسی که در جهت فرهنگ و دانش شهر کار می‌کنم انتظار دارم حداقل در خصوص اطلاع رسانی‌های داوطلبانه ما همکاری شده و تابلوهای ما توسط شهرداری مدام جمع‌آوری نشود.
وی با اشاره به شرایط عرضه کتاب در استان اردبیل، گفت: متأسفانه در اینجا کتاب فروشی‌ها را هم مانند سوپرمارکت یک مغازه می‌بینند و انتظار ما این است که حداقل در خصوص اطلاع رسانی ما و معرفی کتاب همکاری صورت گیرد.
به نظر می‌رسد؛ کار کتاب با وجود سختی‌های برگزاری نمایشگاه سالانه کتاب، تمام شدنی نیست و مسئولین امر یک ماراتن سخت در برابر هزینه‌های خدمات شهری برای کتاب و ساماندهی و قدردانی از فعالان کتاب دارند، و با وجود قدردانی‌های موردی، این رشته به همراهی مسئولین و شناخت هر چه بیشتر مسائل کتاب و کتابخوانی نیاز دارد.
این در حالی است که هیچ گونه مطالعه پژوهشی برای ساماندهی فضاهای شهری مربوط به کتاب در اردبیل، از سوی شهرداری یا دیگر نهادهای مربوطه صورت نگرفته و معمولاً در اردبیل کتاب فروش‌ها هم آدم‌های مهمی در امر کارگردانی فرهنگ به حساب نمی‌آیند و قدر آدم‌های مهم در این حوزه دانسته نشده است، به این صورت کتاب چیزی غیرمهم در فضای شهری است تا جایی که مردم کتابفروشی را دکان می‌دانند.
انتهای پیام