چه نسخه‌ای برای تشنگی کرمان پیچیده شد؟

کشاورزی استان کرمان این روزها حال و روز خوشی ندارد و به عبارتی مشکل کم‌آبی و خشکسالی کمر کشاورزی استان کرمان را شکسته است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه کویر، خبرهایی از بحران آب در بعضی استانها همچون استان کرمان به گوش می‌رسد. این تهدید نه تنها در زمینه کمبود آب شرب مردم است بلکه امروز کشاورزی نیز مورد تهدید کم آبی قرار گرفته است.

حال همه کرمانی‌ها چشم انتظار طرح نجات آب استان کرمان هستند. طرحی که استاندار کرمان آن را یکی از نسخه‌های نجات بخش استان کرمان از بحران کم آبی می‌داند. طرحی تحت عنوان «پلیس آب» یا «همیاران آب». طرحی که “علیرضا رزم حسینی” معتقد است طبق مقررات جاری کشور تنظیم شده و هدف آن است که مصرف آب را که در سال‌های پس از پیروزی انقلاب بی‌رویه و بدون صرفه‌ی اقتصادی استفاده شده، را مدیریت کند.

استاندار کرمان با بیان اینکه آژیر خطر کمبود آب در استان کرمان چندین بار به صدا در آمده است، تصریح کرد: در بخش کشاورزی می‌توانیم در قدم نخست صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای داشته باشیم و طرح‌های انتقال آب به استان را از جمله انتقال 180 میلیون مترمکعب آب شرب از «بهشت‌آباد» و انتقال آب برای صنعت از خلیج‌فارس را به موازات هم دنبال می‌کنیم.

رزم حسینی افزود: باید روش‌های جدید آبیاری و کشت‌های جدید و کم آب برای تولید محصولات کشاورزی اعمال شود. مدیریت اقتصادی در بخش کشاورزی اعمال نشده و کشاورزان، آب مجانی استفاده می‌کنند.

استاندار کرمان گفت: مصرف بی رویه آب در بخش کشاورزی و استفاده نکردن از تکنولوژی روز و آبیاری نوین از عوامل دچار شدن به وضعیت کنونی است. هنوز کسی درد بحران آب در استان را احساس نکرده و امروز یکی از مسئولیت‌های اصلی مدیریت استان، حل بحران آب است.

رزم حسینی افزود: به دنبال تدوین سند آب استان کرمان هستیم و سندی داشته باشیم که رفسنجان حق‌آبه خود از سند را بداند. باید استراتژی را تغییر داده و براساس قانون کار کنیم. تمام کشاورزان باید بدانند که صرفه جویی امروز به نفع فرزندان آنهاست.

شهباز حسن پور، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنای کرمان اظهار کرد: به علت شرایط ویژه، به طور کلی هیچ نوع مجوز جدیدی برای کشاورزی تحت هیچ شرایطی صادر نخواهد شد و باید از آب موجود کشاورزی درصدی را تغییر کاربری داده و برای شرب و صنعت استفاده کنیم.

وی اظهار کرد: با توجه به وضعیت بحران آب در استان کرمان، در حال حاضر بیش از 1000 روستا در استان با تانکر آبرسانی می‌شود و در شهر کرمان هم با مشکل کمبود آب روبه‌رو هستیم.

حسن‌پور افزود: به دلیل این شرایط، کمیته حفاظت از آب با حضور نایب رییس مجلس، استاندار و مجمع نمایندگان استان تشکیل شده است. در این جلسه با توجه به هزینه‌های بالای آب در استان و اینکه در برخی نقاط، باید آب را از اعماق 400 متری زمین استحصال کرد، مقرر شد در استان کرمان حفر چاه‌های جدید، ممنوع و پلیس آب تشکیل و از فعالیت چاه‌های غیرمجاز و یا برداشت بیش از حد چاه‌های مجاز جلوگیری شود.

نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس تصریح کرد: با توجه به هزینه‌های سرسام آور آب در کرمان، هیچ مجوز جدیدی برای کشاورزی در استان صادر نمی‌شود. همچنین باید به دنبال تغییر الگوی کشت بود و در مصرف آب صرفه جویی کرد.

وی بیان کرد: باید از آب موجود کشاورزی نیز درصدی را تغییر کاربری داده و برای شرب و صنعت استفاده کنیم. دولت باید به این موضوع توجه کند که فریاد العطش مردم کرمان به خاطر کم‌آبی بلند شده است. از رییس جمهور و دولت می‌خواهیم به وضعیت آب استان به صورت فوری رسیدگی کند.

توسعه محصولات کشاورزی پرآب ممنوع می‌شود

حسین امیری خامکانی، یک عضو مجمع نمایندگان استان کرمان به خبرنگار ایسنا گفت:‌ فقط توسعه محصولات کشاورزی پرآب باید در استان کرمان ممنوع شود. استانداری کرمان طرحی را پیگیری می‌کند که بتواند طی یک برنامه 5-4 ساله با روش‌های مختلف به کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی برسد. یکی از این روش‌ها، آبیاری با سیستم مکانیزه است. با این روش مصرف آب و تبخیر آن پایین می‌آید.

نماینده مردم زرند در مجلس خاطرنشان کرد: یکی از روش‌های دیگر، کشت جایگزین است به این صورت که کشت محصولات کم‌آبی همچون زعفران، زیتون و گل محمدی را جایگزین محصولات پرآب کنیم.

امیری خامکانی با اشاره به جلسه دو روز گذشته مجمع نمایندگان استان با مسئولان استانداری، تصریح کرد: بنا شد از کشت و توسعه محصولات آب‌بر و پر‌آب جلوگیری شود و برای حفظ باغات موجود به خصوص پسته تلاش کنیم.

وی با تأکید بر اینکه نمی‌توان کشاورزی را به طور کل در استان ممنوع کرد، تصریح کرد: در حال حاضر ما بزرگترین جنگل مصنوعی دنیا را در کرمان داریم که ثروت ملی محسوب می‌شود و باید باغات پسته را با بالا بردن بهره‌وری و کاهش مصرف آب حفظ کرد.

این عضو مجمع نمایندگان کرمان یادآور شد: اگر روش فعلی مصرف آب ادامه پیدا کند باغات پسته نیز دچار مشکل می‌شوند. یکی از موضوعات جلسه ما بررسی این موضوع بود تا مصرف آب در تولید هر کیلو پسته با روش‌های آبیاری مکانیزه و با احکام تحکمی و تشویقی کاهش پیدا کند.

امیری خامکانی افزود: بر اساس طرح در دستور استانداری قرار است طی 5 سال در مصرف یک میلیارد مترمکعب آب صرفه‌جویی شود. البته شدت خشکسالی قابل پیش‌بینی نیست اما ان‌شاألله با اجرای چنین طرح‌هایی بتوان این قبیل مشکلات را حل کرد و باغات پسته را نجات داد.

وی به مشکل کمبود آب شرب مردم کرمان اشاره کرد و افزود: آب شرب روستا‌ها وضعیت خوبی ندارند و با تانکر آبرسانی می‌شوند. صنایع به شدت به آب نیاز دارند و قطعا باید در استان‌هایی همچون کرمان به فکر رفع فشار کم‌آبی بود.

نماینده مردم جیرفت در مجلس شورای اسلامی هم خبر هرگونه ممنوعیت مصرف آب برای محصولات کشاورزی در استان کرمان را تکذیب کرد.

فرج‌الله عارفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنای کرمان با تاکید بر اینکه نمی‌توان استفاده از آب را در کشاورزی ممنوع کرد، گفت: متاسفانه آبی که در حال حاضر در کشور و در استان کرمان مصرف می‌شود بیش از ورودی آن است لذا اگر این موضوع مدیریت نشود با مشکلات جدی مواجه خواهیم بود.

وی ادامه داد: باید نوع آبیاری برای محصولات کشاورزی از غرقابی به آبیاری تحت فشار تغییر پیدا کند تا بتوان طی یک دهه مشکلات سفره‌های آبی را حل کرد و توازنی میان ورودی و خروجی این سفره‌ها ایجاد کرد.

نماینده مردم جیرفت در مجلس با بیان اینکه مگر می‌توان آبیاری محصولات کشاورزی را ممنوع کرد؟ ادامه داد: در برخی مناطق مانند جنوب کرمان به لحاظ تولید بالای محصولات کشاورزی، هرگونه توسعه در زراعت و صدور مجوز جدید برای حفر چاه به مصلحت مردم استان نیست. بعضا می‌شود افرادی به عنوان سرمایه‌گذار در این مناطق حضور پیدا کرده تا زمینی در اختیار بگیرند، این در حالی است که کشاورزان ما برای فروش محصولات خود مشکل دارند و این قطعا مغایر با توسعه متوازن است بنابراین تنها راه این است که با مدیریتی مناسب، منابع آبی موجود را حفظ کرد.

کشاورزی در کرمان ممنوع نشده است

در حالی که نمایندگان مجلس و مسئولان استانی استان کرمان در جلسه مشترکی “کشت هر نوع محصول کشاورزی در استان کرمان را برای حل بحران آب ممنوع کردند” قائم‌ مقام وزیر کشاورزی اعلام کرده است، هیچ ممنوعیتی در استان مصوب نشده است.

خلیل آقایی، قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی در امور مجلس در این زمینه به خبرنگار ایسنا گفت: هیچ گونه ممنوعیتی برای کشت محصولات کشاورزی در استان کرمان مصوب نشده است اما اگر در منطقه‌ای به دلیل نبود منابع آبی ممنوعیت کشتی اعلام شود، اطلاع رسانی آن وظیفه وزارت نیرو است. در چنین شرایطی وزارت نیرو به کشاورزان منطقه مورد نظر اعلام می‌کند به دلیل محدودیت منابع آبی نمی‌تواند برای کشت، آب اختصاص دهد و آن‌ها نباید در منطقه مورد نظر به کشت محصولات کشاورزی بپردازند.

به گفته آقایی، ممکن است در یک منطقه خاص از یک استان به دلیل نبود منابع آبی کشت ممنوع شود اما اعلام ممنوعیت کشت در یک استان امکان پذیر نیست و تاکنون ممنوعیتی برای کشت در کرمان تصویب نشده است.

17 راهکار برای صرفه جویی آب کشاورزی در کرمان

محمد جواد کامیاب، معاون عمرانی استانداری کرمان از تصویب 17 راهکار استانداری کرمان برای صرفه‌جویی آب در بخش کشاورزی خبر داد و به خبرنگار ایسنا گفت: سالانه 5 هزار و 910 میلیون مترمکعب آب برداشتی از سفره‌های زیرزمینی در بخش کشاورزی استان، 270 میلیون مترمکعب در شرب و یک درصد در بخش صنعت مصرف می‌شود. عقل حکم می کند به سمت صرفه جویی در بخش کشاورزی برویم و پایه صرفه جویی را در این بخش گذاشته‌ایم. صرفه جویی به معنای درست مصرف کردن است.

وی اظهار کرد: در شورای آب استان کرمان 17 راهکار برای صرفه جویی آب در بخش کشاورزی مصوب شده و از این پس استان باید برنامه خود را براساس این 17 مصوبه تنظیم کند. این 17 روش نهایی شده و به فرمانداران سراسر استان ابلاغ می‌شود و همه دستگاه‌های اجرایی موظف به همکاری برای اجرای این طرح هستند.

کامیاب افزود: استفاده از سیستم آبیاری نوین با حفظ سطح زیرکشت موجود یکی از مصوبات 17 گانه استانداری در طرح صرفه جویی در مصرف آب استان است و افزایش سطح زیرکشت نخواهیم داشت. در این صورت می‌توانیم 55 درصد صرفه جویی کنیم. حذف کشت با مصرف زیاد آب دیگر مصوبه ماست.

وی تصریح کرد: اصلاح و بهبود روش آبیاری، تجهیز و یکپارچگی اراضی، خاموشی و عدم بهره برداری موتورپمپ‌های کشاورزی و کاهش سطح زیرکشت متناسب با آب ورودی دشت از دیگر مصوبات برای صرفه جویی آب در بخش کشاورزی استان کرمان است. در جاهایی که کشت و میزان آب همخوانی ندارد، کشاورزی را کاهش می‌دهیم و طبیعی است که توصیه نمی‌کنیم سطح زیرکشت افزایش یابد.

یک متر توسعه کشاورزی در کرمان توجیه عقلی و فنی ندارد

محمدرضا بختیاری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمان نیز در این باره به خبرنگار ایسنا گفت: وضعیت منابع آب زیرزمینی استان کرمان بسیار بغرنج است و کرمان و اصفهان در وضعیت قرمز قرار دارند.

وی افزود: در شمال استان سفره‌های آب شیرین زیرزمینی را از دست داده‌ایم و در دشت رفسنجان نمی‌توانیم آب را برای شرب استفاده کنیم. امروز یک متر توسعه کشاورزی در استان کرمان هیچ توجیه عقلی و فنی ندارد. آب استان به لحاظ کمی و کیفی دچار مشکل است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمان گفت: منابع آب سطحی استان دچار مشکل بوده و در حال از بین رفتن است.

وی با بیان اینکه برای تامین آب شمال استان کرمان راهی غیر از انتقال حوضه به حوضه آب ندارد، تصریح کرد: انتقال 180 میلیون مترمکعب آب به استان در صورتی که با اعتبار دولتی باشد، 17 هزار میلیارد تومان و در صورت تامین فاینانس 33 هزار میلیارد تومان هزینه دارد.

بختیاری ادامه داد: اگر در استان کرمان 30 درصد صرفه جویی کنیم، 30 هزار میلیارد تومان در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌شود. کار در بخش آب نیاز به نهضت فرهنگی دارد. مردم استان باید بدانند هر قطره آب ارزش دارد.

زنگ خطر بحران آب در جنوب کرمان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان معتقد است: زنگ خطر بحران آب در جنوب کرمان به صدا در آمده است و مسئولان باید در این زمینه هرچه سریع‎تر چاره‎اندیشی کنند.

سیدیعقوب موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینکه بیش از 95 درصد منابع آب در بخش کشاورزی مصرف می‎شود، افزود: بر همین اساس توجه‌ی ویژه به مدیریت منابع و افزایش کارآیی مصرف آب از محل منبع تا مصرف با جدیت مد نظر قرار گرفته است. بر همین اساس اقدام عملیاتی و ضربتی در این زمینه توسط استاندار کرمان، به‎هنگام‎سازی آمار مربوط به بخش آب در بخش‎های کشاورزی، شرب و صنعت و شناخت بهره‎برداران و مصرف‎کنندگان آب در این بخش بوده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان اظهار کرد: با بررسی‎های کارشناسی و تشکیل جلسه‎های متعدد در شمال و جنوب استان آمار اولیه تهیه و تصمیم‎هایی در این زمینه اتخاذ شده که به دو بخش مجزا تقسیم می‎شود.

وی ادامه داد: عزم جدی در مدیریت مصرف آب و پیشگام بودن در همکاری با دولت به منظور استفاده‌ی بهینه از آب به عنوان یک منبع ارزشمند و محدود مانند برقی کردن چاه‎ها، نصب کنتورهای حجمی، خاموشی موتورپمپ‎ها و الکتروموتورها در زمان پیک مصرف آب و برق و حفظ منابع آب، بخش نخست تصمیم‎ها بوده است.

انتهای پیام