از حمله مزدوران پهلوی به مدرسه فیضیه تا تحریم هر گونه ارتباط با رژیم صهیونیستی

حمله مزدوران پهلوی به مدرسه فیضیه و کشتار طلاب و فضلای قم (1354 ش)
پس
از واقعه خونین پانزدهم خرداد 1342، هر سال روحانیون و اغلب مردم متدین،
به یاد شهدای این قیام و غم دوری رهبر و مراد خویش، حضرت امام خمینی (ره)،
(که در تبعید به سر می‌بردند) مراسم یادبودی برقرار می‌کردند. مأموران
شهربانی و نیروهای اطلاعاتی و امنیتی قم هر ساله، برگزاری چنین یادبودی از
طرف طلاب را پیش‌بینی می‌کردند، لذا از عصر چهاردهم خرداد و شب پانزدهم
خرداد، آهنگ آماده باش را در شهر قم، خصوصاً در اطراف حرم مطهر می‌نواختند.
در سال 1354 ش و در سالروز قیام پانزدهم خرداد، قبل از نماز مغرب و عشاء
عده‌ای از طلاب قصد داشتند که شعارهایی در حمایت از امام و شهدای 15 خرداد
42 سر دهند و تظاهرات را به بیرون از فیضیه بکشانند، ولی این مراسم با حمله
مزدوران رژیم پهلوی به طلاب، به خروشی علیه نظام استبدادی تبدیل گردید.


هرچند در این روز، این مراسم پایان یافت ولی در روز هفدهم خرداد آن سال،
مأموران پهلوی با محاصره و هجوم به مدرسه، طلابِ بی پناه را به طرزی
وحشیانه مورد ضرب و شتم قرار داده و نزدیک به 350 تن را دستگیر کردند. این
قیام نزدیک بود که تمام شهر را فراگیرد ولی با خشونت نیروهای دولتی، این
قیام سرکوب شد و مراسم خاتمه یافت. پس از دو الی سه هفته بازجویی و شکنجه
دستگیرشدگان، سالخوردگان و نوجوانان آزاد شده، جوانان را به سربازی فرستاده
و عاملان اصلی مراسم را به حبس‌های طولانی محکوم کردند.

اعلام ملی شدن بانک‌ها با تصویب شورای انقلاب (1358 ش)
برای حفظ حقوق و سرمایه‌های ملی و به کارانداختن چرخ‌های تولیدی کشور و تضمین سپرده‌ها و پس اندازهای مردم در بانک‌ها، ضمن قبول اصل مالکیت مشروع و مشروط و با توجه به نحوه تحصیل درآمد بانک‌ها و جلوگیری از انتقال غیر مشروع سرمایه‌ها به خارج؛ نقش اساسی بانک‌ها در اقتصاد کشور و ارتباط طبیعی اقتصاد مملکت یا مؤسسات بانکی؛ مدیون بودن بانک‌ها به دولت و احتیاج آن‌ها به سرپرستی دولت، لزوم هماهنگی فعالیت‌های بانک‌ها با سایر سازمان‌های کشور و لزوم سوق دادن فعالیت بانک‌ها در جهت اداری و انتفاعی اسلامی، کلیه بانک‌های ایران، ملی اعلام شد. ملی کردن بانک‌ها که توسط دولت موقت اعلام شد، در حقیقت اولین اقدام جمهوری اسلامی ایران در زمینه ملی کردن بخش‌های اقتصادی کشور به شمار می‌رفت.

تحریم هر گونه ارتباط با رژیم صهیونیستی از جانب “امام خمینی” (1346 ش)
در اوایل خرداد ماه سال 1346 ش، رژیم صهیونیستی اسرائیل به جنگی فراگیر از زمین و هوا و دریا علیه کشورهای همسایه فلسطین دست زد که به نام جنگ شش روز معروف شد. حضرت امام خمینی، رهبر نهضت اسلامی ملت مسلمان ایران که همزمان با مبارزه با رژیم منحوس پهلوی و تبعید در نجف اشرف، بر ضدّ موجودیت اسرائیل و رژیم صهیونیستی نیز فریاد می‌کشیدند، با صدور بیانیه‌ای، امت اسلام را به اتحاد و نبرد سرنوشت ساز برای ریشه‌کن کردن صهیونیسم و آزادی فلسطین فرا خواندند. ایشان در این بیانیه، ضمن اشاره به اینکه بارها دولت‌ها را از همکاری با اسرائیل بر حذر داشته‌اند، آمده است: “این ماده فساد که در قلب ممالک اسلامی جایگزین شده است، باید با همت و همکاری ممالک اسلامی ریشه‌کن گردد.” حضرت امام در این بیانیه تصریح کرده‌اند: “کمک به اسرائیل، چه فروش اسلحه و مواد منفجره و چه فروش نفت، حرام و مخالفت با اسلام است. رابطه با اسرائیل و عمّال آن، چه رابطه تجاری و چه رابطه سیاسی، حرام و مخالفت با اسلام است و باید مسلمین از استعمال کالاها و اجناس اسرائیل خودداری کنند.” بیانیه امام خمینی (ره) به زبان فارسی و عربی از رادیوی عراق پخش گردید و مرهمی بر دردهای درونی مسلمین نهاد.

درگذشت بانوی عالمه حاجیه خانم ” ربابه الهی” شاگرد بانو مجتهده امین (1359 ش)
حاجیه خانم ربابه الهی در سال 1294 ش (1335 ق) در شهر اصفهان و در خانواده‌ای متدین به دنیا آمد. وی از کودکی به فراگیری علوم اسلامی پرداخت و بیشتر تحصیلات مقدماتی خود را در محضر پدرش میرزا محمد رضا الهی که از عالمان شهر بود، گذراند. خانم الهی مدارج بالاتر علمی را در نزد شیخ مرتضی اردکانی طی کرد و پس از آن، به مدت چندین سال از محضر پرفیض حاجیه خانم مجتهده امین بهره‌مند گردید تا به مدارج بالای علمی دست یافت. ایشان سپس محفل درسی خود را برپا کرد و طی سالیان متمادی، با رونق بخشی به حوزه علمیه خواهران، زنان فاضلی پرورش داد. از حاجیه خانم الهی آثار متعددی بر جای ماند که الجَنّةُ و الرّضوان، چهل حدیث لؤلؤ و مرجان و الدُّرِّ و الیاقوت از آن جمله‌اند وی همچنین دوباره، قرآن کریم را تحریر کرد. حاجیه خانم ربابه الهی سرانجام پس از 65 سال عمر بابرکت در هفدهم خرداد 1359 برابر با 23 رجب 1400 ق به علت ابتلا به بیماری سرطان درگذشت و در جوار پدر در تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد.

درگذشت فقیه عالی قدر “قاضی ابوالقاسم ابن برّاج” (481 ق)
شیخ
سعدالدین ابوالقاسم، عبدالعزیز بن نحریر بن عبدالعزیز بن برّاج طرابلسی
معروف به قاضی در حدود سال 400 ق در مصر به دنیا آمد. تحصیلات خود را در
زادگاه و سپس در بغداد ادامه داد تا این که یکی از فقهای نامدار و معتبر
شیعه در عصر خویش شد. ابن برّاج در حدود سی سال در طرابلس منصب قضاوت داشته
و به “قاضی” مشهور گشت. ابن برّاج از دانشمندان پرآوازه و معتبر شیعی است
که آرای او پیوسته مورد توجهی فقیهان بزرگ بوده و غالباً به نظریات او،
اشاره و استناد شده است. بسیاری از فقیهان و محدّثانِ سده‌های بعد، در
اجازه‌هایی که به برخی از شاگردان خود داده‌اند، به شخصیت و آثار او اشاره
کرده‌اند. قاضی، از نویسندگانی است که نوشته‌هایی در فقه و کلام از خود به
یادگار گذاشته است. نوشته‌های به جای مانده از او، شامل مجموعه‌ای از
فتواهای فقهی است که در آن‌جا، استدلال‌های فقهی و نقد نظرهای دیگر فقیهان،
بسیار کم به چشم می‌خورد. جواهر الفقه، عِمادُ المُحتاج فی مناسک الحاجّ
و… از تالیفات اوست. سرانجام این عالم ربانی در حدود هشتادسالگی در
طرابلس در لبنان بدرود حیات گفت.

صدور پیام امام خمینی (ره) به دنبال تهاجم رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان (1361 ش)
در حالی که عملیات‌های مبارزان فلسطینی بر ضد مزدوران رژیم صهیونیستی شدت می‌گرفت و در شرایطی که لبنان انتخابات ریاست جمهوری را پیش رو داشت، دولت غاصب اسرائیل با دو هدف عمده نابود کردن ماشین جنگی مقاومت فلسطین و روی کار آوردن دولتی هم پیمان و تابع اسرائیل در لبنان، مقدمات حمله به جنوب لبنان را تدارک دید. از این رو در شانزدهم خرداد 6 (1361 ژوئن 1982) هواپیماهای رژیم صهیونیستی به بمباران مواضع فلسطینیان پرداخته و ارتش اسرائیل نیز با عبور از مرز لبنان، وارد جنوب این کشور گردید.

با این حال گرچه خاک یک کشور اسلامی – عربی مورد تهاجم قرار گرفته بود، اما هیچ اقدام عملی نه قبل و نه بعد از آن از سوی دولت‌های به ظاهر مسلمان و حتی حامیان جامعه عربی به عمل نیامد. در این حال و در شرایطی که ایران به تازگی خرمشهر را از چنگال مزدوران بعث عراق خارج ساخته بود و مناطق مسکونی ایران زیر بمباران وحشیانه رژیم عراق قرار داشت، حضرت امام خمینی (ره)، با صدور پیامی خطاب به ملت ایران، لبنان و مسلمانان جهان، در 17 خرداد 1361 ناراحتی و تأثر شدید خود را از بی‌تفاوتی و سکوت دولت‌های اسلامی ابراز داشتند.

شهادت حجت الاسلام “عباس شیرازی” قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی (1364 ش)
حجت الاسلام عباس شیرازی از فضلای مبارز حوزه علمیه قم بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در پست‌های تبلیغی خدمات ارزنده‌ای انجام داد و از دو سال قبل، در سمت قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی مشغول انجام وظیفه بود. وی همچنین از اعضای شورای عالی تبلیغات به شمار می‌رفت و سرانجام در سفری که به منظور بررسی مسائل تبلیغی رزمندگان اسلام، به جبهه‌های جنوب داشت، بر اثر سانحه تصادف جان به جان آفرین تسلیم کرد و در حرم مطهر حضرت معصومه (س) در قم به خاک سپرده شد.

عملیات ایذایی ظفر یک در منطقه عملیاتی جزیره مینو توسط ارتش (1364 ش)
پس از عملیات بدر در بهمن ماه 1363، جمهوری اسلامی ایران به عملیات گشتی رزمی محدود و نفوذی با استعداد یک گردان اقدام کرد. مهم‌ترین دلیلی که باعث انتخاب این منطقه عملیاتی شد، فراهم آوردن زمینه مناسب برای انجام عملیات بزرگ والفجر 8 بود. رزمندگان اسلام در جهت ایجاد زمینه برای انجام عملیات سرنوشت ساز والفجر 8 و شناسایی راه کار دشمن، به اجرای چند عملیات تاکتیکی کوچک دست زدند. برای رسیدن به این مهم، سلسله عملیات‌های کوچک قدس و عاشورا توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سلسله عملیات ظفر توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران به اجرا درآمدند. اهداف این عملیات‌ها، آزادسازی مناطقی از خاک میهن اسلامی، ایجاد تحرک در جبهه‌ها، قرار دادن دشمن در حالت یاس و نومیدی، مختل کردن ماهواره‌های اطلاعاتی، فریب و گمراه کردن نیروهای دشمن و پراکندن یگان‌های آنان، جلوگیری از تمرکز دشمن در نقاط حساس، شناسایی مناطق عملیاتی و نشان دادن عزم راسخ رزمندگان در تعقیب جنگ و مجازات متجاوز بود. در این راستا بود که عملیات ایذایی ظفر یک در شامگاه هفدهم خرداد 1364 در منطقه عملیاتی جزیره مینو، توسط ارتش اسلام و با هدف انهدام بخشی از نیروهای دشمن به اجرا درآمد. در این حمله، تلفات و خساراتی بر دشمن وارد شد و تعدادی از سنگرهای انفرادی و اجتماعی دشمن منهدم گردید.

درگذشت “ابن انباری” فقیه و لغت شناس مسلمان (577 ق)
ابوالبرکات، کمال الدین عبدالرحمن ابن محمد، مشهور به ابن انباری، تحصیلات خود را در مدرسه‌ی نظامیه‌ی بغداد به پایان رساند و به علّت کسب مدارج عالی در علوم فقهی و ادبی، در همان مدرسه به تدریس مشغول شد. ابن انباری پس از طی مراتب علمی، به استادی دست یافت و شیخ زمانه گردید. آنگاه آثارش شهرت یافت و طلاب علم از هرسو به محضرش شتافتند. ابوالبرکات در مقام استادی، نَفَسی گرم و مبارک داشت، چنان‌که هر کس نزد وی شاگردی کرد، از مشاهیر شد. ابن انباری مردی دیندار و پارسا و زاهدی مخلص و بی‌پیرایه بود. او از هیاهوی نظامیه روی برتافت و در گوشه‌ی عُزلَت نشست. بیشتر اوقات ابن انباری صرف تألیف در علم نحو شده است. وی می‌کوشید قواعد و اصول فقهی و نحوی را به هم پیوند دهد. از همین رو، شیوه‌ی او در برداشت‌های نحوی، بیشتر به شیوه‌ی فقیهان شبیه است. از ابن انباری کتب و رساله‌های بسیار بر جای مانده است که کتاب اسرارُ العربیه شهرتی بیشتر دارد.

روز استقلال “واتیکان” از ایتالیا (1929 م)
واتیکان کوچک‌ترین کشور مستقل دنیا و در عین حال یکی از با نفوذترین قدرت‌های معنوی جهان به شمار می‌آید. دولت – شهر واتیکان با انعقاد قرار داد لاتْران میان واتیکان و ایتالیا، رسماً استقلال یافت. قرارداد لاتْران در هفتم ژوئن 1929 م به این تعهد رسمیت بخشید و در سال 1947 م، این قرارداد به صورت یکی از موارد قانون اساسی ایتالیا در آمد. حکومت پاپ علاوه بر کاخ واتیکان در رم، دارای سیزده بنا و ساختمان مختلف است که آن‌ها هم در قلمرو پاپ هستند. قانون واتیکان برتر از هر چیز، مقر حکومت مرکزی کلیسای کاتولیک رومی است و این اصطلاح برای خود دولت واتیکان به کار می‌رود. قدمت و اهمیت دربار پاپ، به آن رنگ و خصوصیت دربارهای سلطنتی بخشیده و تشریفات درباری و انجام مراسم با لباس‌های خاص و نظایر این امور، به صورتی دقیق مراعات می‌شود. ایستگاه رادیویی پرقدرت واتیکان نیز به پخش برنامه‌های مخصوص واتیکان به 37 زبان دنیا اشتغال دارد. ضمناً بیش از 60 کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران در این کشور سفارت دارند. رئیس فعلی حکومت واتیکان، بِنِدیکت شانزدهم است که در روز فوریه 2005 م به این مقام منصوب شد و این روز به عنوان روز ملی واتیکان نیز به شمار می‌رود. واتیکان واقع در رُم پایتخت ایتالیا، در جنوب اروپا قراردارد و با کمتر از نیم کیلومترمربع مساحت کوچک‌ترین و با هزار نفر جمعیت، کم‌جمعیت‌ترین کشور جهان است. سکنه واتیکان محدود به اسقف‌ها و کشیشان و خدمه تشکیلات اداری پاپ است. مردم واتیکان دارای زبان رسمی ایتالیایی و اکثریت آن‌ها پیرو آیین کاتولیک هستند. واحد پول این کشور کوچک، لیره ایتالیا بود که پس از رواج یافتن پول واحد اروپایی، یورو جای‌گزین آن گردید.

برگزاری نخستین انتخابات آزاد اندونزی پس از 35 سال استبداد (1999 م)
کشور اندونزی بعد از جنگ جهانی دوم، در سال 1945 م استقلال خود را اعلام نمود، اما در 28 دسامبر 1949 م به استقلال کامل دست یافت و دکتر احمد سوکارنو که از رهبران استقلال طلب در جریان حاکمیت هلندی‌ها بود، به ریاست جمهوری رسید. اما در سال 1965 م ژنرال سوهارْتو با کودتایی خونین روی کار آمد و از آن پس به مدت 33 سال به طور مطلق حکومت کرد. وی در این مدت طی هفت نوبت اقدام به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نمود و به عنوان تنها کاندیدا بیشترین آراء را به خود اختصاص می‌داد. با این حال در مارس 1998 م پارلمان اندونزی برای هفتمین بار این ژنرال سالخورده را در مقام خود ابقاء نمود، اما اعتراضات گسترده و شورش فراگیر مردمی باعث شد تا در ماه مه همان سال، سوهارتو از کار کناره‌گیری کند و معاون وی، یوسف حبیبی به ریاست جمهوری دست یابد. ولی ادامه حضور کارگزاران سوهارتو باعث تداوم اعتراضات شد. سرانجام در 7 ژوئن 1999 م اولین دور انتخابات آزاد برای ریاست جمهوری پس از 40 سال در این کشور برگزار شد و حزب دموکراتیک اندونزی به رهبری مگاواتی سوکارنو پوتری یک سوم کرسی‌های پارلمان را به دست آورد. در این مجلس عبدالرحمان وحید رهبر گروه اسلامی و نهضت العلماء به عنوان رئیس جمهور برگزیده شد و مگاواتی سوکارنو، دختر نخستین رئیس جمهور اندونزی به معاونت وی انتخاب گردید.

روز مقدس مسیحیان و عید گل‌ریزان به مناسبت نزول روح‌القدس بر حواریون
طبق آئین مسیحی، عید گلریزان یادبود نزول روح مقدس به زمین است. عید گلریزان در اصل نشانه پایان هفت هفته جشن عید پاک بوده است. در عید گلریزان، طبق سنتی دیرینه، مردم زود از خواب بیدار می‌شوند تا «رقص» خورشید را نظاره کنند، و بسیاری از مردم، غذای خود را در پیک نیک عید گلریزان در جنگل صرف می‌کنند. عید گلریزان هرسال در ماه مه یا ژوئن واقع می‌شود

درگذشت “یوهان هولْدِرْلین” ادیب و شاعر برجسته آلمانی (1843 م)
یوهان کریستین فریدریش هولْدِرْلین، شاعر آلمانی، در بیستم مارس 1770 م به دنیا آمد. وی اولین سرودهای روحانی را به کمال مطلوب انسانی و آزادی تقدیم کرد و در زبان و بیانی فلسفی، به صورتی اعجاب آور به الهامات والای مذهبی دست یافت که او را به قله‌های زیبایی در نغمه و سرود روحانی رسانده است. هولدرلین که پیوسته از تضاد میان رؤیا و واقعیت رنج می‌بُرد و در آرزوی این بود که به هنر یونان باستان و تمدن کهن که در آن، هماهنگی خاصی میان مردم، طبیعت و عالَم می‌دید بازگردد، بر آن شد که جهان واقعی را با دنیای سراسر زیبایی یونان باستان بسنجد، در حالی که جهان پیرامون خویش را عاری از هر نوع نزدیکی با قوای طبیعت و خدایانی می‌دید که به این قوا تجسم می‌دادند. در اشعار هولدرلین، تمایل به فرهنگ و زیبایی کلاسیک قدیم و دنیای کهن با صُوَر ذهنی و اضطراب‌های رمانتیک آمیخته و حسرت قرنی طلایی و عطش برای اشتراک معنوی بشر در آن‌ها آشکار است. قالب اشعار هولدرلین، گاه منظم و گاه در قالب شعر آزاد است. آثار هولدرلین تا یک قرن ناشناخته ماند و پس از آن که چند تن از بزرگان آن را ستودند، از گمنامی و ناشناختگی بیرون آمد. یوهان هولدرلین در سال‌های پایانی عمر خود در تشویش ذهنی عمیقی فرورفت تا این که در هفتم ژوئن 1843 م در 73 سالگی درگذشت.

تولد چارلز مکینتاش از بنیانگذاران مکتب گرافیک گلاسکو (1868 م)
دانشکده هنر گلاسکو این بنا توسط چارلز رنی مکینتاش طراحی شد و در ابتدا به معرفی مختصر ود می‌پردازیم. تاثیرات اورتا و ون ده ولده و پیروان مکتب وین در انگلیس به سردی مورد استقبال قرار گرفت اما در گلاسکو گروه 4 در دانشکده هنر گلاسکو این تاثیرات را در آثارشان نمایان کردند. مکینتاش- مک نیر و خواهران مری دونالد اعضاء این گروه بودند. مکینتاش شروع فعالیتش را با عنوان نقشه کش در شرکت معماری هانیمن و کپی به کار مشغول شد.

دانشکده جدید هنر گلاسکودر که در سال‌های 1897 و 1899 ساخته شد و از 1907 تا 1909 گسترش یافت اولین سفارش همه او به عنوان طراح مستقل بود. در این آثار مکینتاش تعبیری جدید و شورانگیز از گنجینه فرم‌های آرنوورا ارائه داد. خطوط پر پیچ و تاب تزیینی، وسیله ای برای افزایش غنای فضاهای داخلی در بخش‌های مختلف ساختمان شد و به این ترتیب رابطه بی واسطه تری بین استخوان بندی دیوارها که اغلب جسیم و گونیا بودند و دکوراسیون چوبی یا فلزی با قوس‌های پرپیچ و خم پدید آمد.