به علت جنگ ها و ناآرامی های چند سال اخیر در عراق این ریز گردهای سمی و گردو غبارهای سمی که حاوی بسیاری از بیماریهای مضر هستند به کشورما واردمی شوند،این رویه هرسال روبه افزایش است و هنوز چاره ای برای آن اندیشیده نشده است
همزمان با آغاز فصل گرما، ورود گرد و غبار و ریزگردها از کشورهای همسایه به ایران افزایش پیدا می‌کند. این پدیده که بخشی از آن منشأ داخلی و بخش دیگر منشأ خارجی دارد در سال‌های اخیر جان بسیاری از مردم ساکن در مناطق مرزی به ویژه مناطق جنوبی و غربی را تهدید می‌کند،
به گزارش سایت پزشک سلام ، در ۱۰ سال گذشته افزایشی ۱۵ برابری را تجربه کرده است و به گفته کارشناسان محیط زیست تا زمانی که فکری به حال خشک شدن تالاب‌ها، سد‌های کشور و برنامه‌های بیابان‌زدایی نشود و کشورهای همسایه در این زمینه به ایران یاری نرسانند، این مشکل نه تنها کمرنگ نمی‌شود بلکه در سال‌های آینده رشد چشمگیری خواهد داشت.
گرد و غبار ایران را تیره و تار می‌کند
امسال نیز همانند سال‌های گذشته مردم مناطق مرزی پذیرای میهمان ناخوانده‌ای به نام گرد و غبار عربی یا همان ریزگردها هستند که از ابتدای امسال به برخی استان‌های جنوبی و شرقی کشور به ویژه خوزستان، ایلام، بوشهر و سیستان و بلوچستان هجوم آورده و منجر به بروز مشکلاتی تنفسی و قلبی برای مردم شده است.
علاوه بر این، همزمان با روزهای پایانی اردیبهشت، موج جدیدی از ریزگرد‌های عربی آسمان کردستان را فرا گرفت. گزارش‌های اداره کل هواشناسی کردستان نشان می‌دهد، امسال به هیچ عنوان کاهشی در زمینه ورود این پدیده خطرناک به این استان صورت نگرفته و در بعضی از موارد نیز میزان آلودگی‌ها افزایش و شدت پیدا کرده است.
ورود گرد و غبارهای آلوده به ایران تازگی ندارد. مقابله با پدیده گرد و غبار که حاصل سوء مدیریت برخی مسئولان محیط زیست در زمینه بیابان‌زدایی از یک سو و بی توجهی مسئولان کشورهای عراق و ترکیه در استفاده درست از بیابان‌ها و زمین‌های رها شده است، موجب شد تا در آذر سال گذشته در سفر رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به عراق تفاهمنامه‌ای میان ایران با کشورهای سوریه، قطر، ترکیه و عراق در بحث ریزگردها منعقد شود. در این سفر همچنین، معصومه ابتکار جامعه بین‌الملل را نسبت به شرایط ناگوار ریزگردها در ایران مطلع کرد و از آنان خواست تا در این زمینه به ایران یاری برسانند. اگر چه اخبار مربوط به ریزگردها نشان می‌دهد سازمان محیط زیست تا به حال گام چندان مهمی در این زمینه برنداشته است.
ایران در انتظار وقوع دوباره پدیده گرد و غبار
عضو کمیسیون کشاورزی با اشاره به کم‌کاری‌های صورت گرفته برای جلوگیری از ورود گرد و غبار به کشور گفته است: با وجود بارش‌های مناسب جوی در کشور عراق و احتمال کم شدن وقوع پدیده گرد و غبار؛ دفعات ورود گرد و غبار به ایران کاهش می‌یابد اما، به لحاظ عملیات اجرایی هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
سیدمحمد سادات ابراهیمی، نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس اظهار داشته است: در لایحه بودجه ۹۳ ردیف اعتباری مشخصی برای جلوگیری از ورود گرد و غبار به کشور در نظر گرفته شده و سازمان جنگل‌ها و مراتع نیز با این تامین مالی ملزم به پیشگیری از وقوع این پدیده در کشور است.
او با تاکید بر اینکه سازمان جنگل‌ها باید عملیات جنگل‌کاری و ساز و کار لازم برای مبارزه با گرد و غبار را انجام دهد، افزوده است: علاوه بر جنگل‌ها، تالاب‌ها نیز به دلایل تغییر اکوسیستم مشکلاتی را به لحاظ زیست محیطی برای کشور به وجود آورده‌اند.
این عضو کمیسیون کشاورزی بر لزوم مدیریت و ایجاد امکانات جدید برای مبارزه با پدیده گرد و غبار تاکید کرده و گفته است: باید عملکرد دستگاه‌هایی که برای یونیزاسیون گرد و غبار در مناطق جنوب غربی کشور استقرار یافته بود مورد ارزیابی قرار گرفته و بازخورد آن تجزیه شود و چنانچه از نظر عملکردی موفق بوده‌اند باید تعداد این دستگاه‌ها افزایش یابد. او درباره نحوه عملکرد این دستگاه‌ها نیز توضیح داده است: دستگاه‌های یونیزاسیون با تغییرات جوی با ایجاد فضای مغناطیسی و حالت ربایش مانع ورود گرد و غبار به کشور می‌شوند.
ابراهیمی با اشاره به اینکه تاکنون کار خاص و چشمگیری برای جلوگیری از ورود گرد و غبار به کشور انجام نشده، خاطرنشان کرده است: درحال حاضر آنگونه که انتظار می‌رفت اقدامی نسبت به جلوگیری از وقوع یا ورود پدیده گرد و غبار به کشور انجام نشده است و مقصر اصلی را عدم تامین مالی اعلام کرده‌اند. او افزوده است: با توجه به افزایش بارش‌ها در عراق نسبت به دو سال گذشته که با رویش گیاهان همراه بوده احتمال کم شدن نسبی تعداد دفعات ورود گرد و غبار به کشور وجود دارد اما امسال نیز همچنان با پدیده گرد و غبار مواجه خواهیم بود. عضو کمیسیون کشاورزی همچنین تصریح کرده است: در زمینه چگونگی جلوگیری از وقوع پدیده گرد و غبار با طرف عراقی مذاکراتی انجام شده اما تاکنون نتایجی در پی نداشته است. مدیر دفتر مقابله با پدیده گرد و غبار کشور نیز در تازه‌ترین اظهارات خود تسلط ترکیه بر دجله و فرات را عامل تشدید ورود گرد و غبار و ریزگردها و از دست رفتن ۹۰ درصد تالاب‌های کشور معرفی کرده است. ضیاء الدین شعاعی گفته است: ۹۵ درصد گرد و غبارهای کشور منشأ خارجی داشته و تنها ۵ درصد از گرد و غبارهای موجود داخلی بوده و ازاستان‌های ایلام، مرکزی، سیستان و بلوچستان و جنوب خوزستان نشأت می‌گیرد.
جنگ آمریکا و عراق مهم‌ترین عامل شکل‌گیری ریزگردها
یک نماینده مجلس با اشاره به دلایل ورود ریزگردها به ایران می‌گوید: بحث ورود ریزگردها به ایران که بخش بزرگی از آن به کشور عراق مربوط می‌شود ناشی از جنگ میان عراق و آمریکا و بمباران عراق توسط آمریکاست. کمال الدین پیرموذن در ادامه بیان می‌کند: بیابان‌ها و شوره‌زار‌های عراق و استفاده نادرست و غیر علمی از این اماکن هم بر ایجاد ریزگردها و ورود آنها به ایران موثر است. او در پاسخ به سوال خبرنگار آرمان درباره اقدامات فراکسیون محیط زیست مجلس در راستای کنترل ورود ریزگردها تصریح می‌کند: اقدامات صورت گرفته در این مورد بیشتر از سوی رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط زیست بوده است. انعقاد قراردادهای چند جانبه یکی از همین اقدامات بود. مجلس هم در جلسات آتی با جدیت این مساله را پیگیری می‌کند.
نیاز به کمک‌های بین‌المللی داریم
حامد قادرمزی، نماینده مردم قروه و دهگلان نیز از تلاش‌های خود در مجلس برای مقابله با ریزگرد‌های منطقه کردستان خبر می‌دهد و می‌گوید: بارها این مساله را در دولت‌های دهم و یازدهم پیگیری کرده‌ام و با مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست جلسه‌های متعدد داشته‌ام. واقعیت این است که حل این مساله نیاز به کمک‌های بین‌المللی دارد و از آنجا که سرچشمه ریزگردها کشور عراق است، اقدامات ایران به تنهایی نمی‌تواند موثر باشد. این نماینده مجلس در ادامه عنوان می‌کند: سدسازی در ترکیه و برداشت بی رویه آب از دجله و فرات موجب شده است تا تالاب‌های جنوبی کشور عراق خشک شود. همین مساله به مشکل ریزگردها دامن زده است. در نتیجه، معتقدم علاوه بر اقدامات داخلی توافقات جدی میان ایران، عراق، ترکیه و سوریه باید صورت گیرد تا در آینده شاهد کاهش ورود ریزگردها به ایران باشیم.