قبل از توضیح در خصوص علت ممنوعیت خواندن کتاب های فانتزی در زندان های آمریکا ، باید گفت که از آنجایی که زندانیها از ارتباط انسانی صمیمی و دیگر ابزاری که به زندگیشان معنایی بدهد محروم شدهاند، با فانتزی میتوانند از واقعیت فرار کنند.
چرا کتاب های فانتزی در زندان های آمریکا است ؟
در ادبیات فانتزی جایی برای واقعگرایی که افراد را به دنیای واقعی برگرداند نیست و این تخیلات ادامهی زندگی را در چهارچوب زندان قابل تحمل میکند. بسیاری از زندانیها، خصوصاً آنانی که به دههها زندان محکوم شدهاند، با ایدههای فانتزی از میان دیوارهای زندان فرار میکنند.
در رابطه با ممنوعیت کتاب های فانتزی در زندانهای آمریکا تحقیقاتی صورت گرفته و مشاهدات فردی که در کتابخانهی زندان کار میکرد، اثبات کرده افراد زندانی تمایل رایجی برای مطالعات فانتزی از خودشان نشان دادهاند.
در این میان زندانیها از خانواده و دوستان خود جدا میشوند و بیشترشان مطمئن نیستند دقیقاً چه زمانی آزاد خواهند شد. طبق قوانین زندانهای آمریکا افراد نباید به یکدیگر دست بزنند، نباید مکالمات خصوصی داشته باشند و نباید وسایل خودشان را باهم به اشتراک بگذارند. شاید به همین دلیل ادبیات فانتزی با چاشنی جادو، ایدههای کیمیاگری و تغییر اجسام و تغییر شکل میان زندانیها محبوب است.
با این حال شاید عجیبترین ژانرهایی که در فهرست ممنوعیت کتاب در زندانها قرار گرفته همان ژانر فانتزی و جادویی باشد. اگر به سراغ فهرست کتابهایی بروید که مسئولین زندانها ممنوع کردهاند، چشمتان به «نامرئی بودن: استادی در هنر ناپدید شدن» اثر استیو ریچاردز Invisibility: Mastering the Art of Vanishing و جادو: الفبای پنهان اثر دیوید کانوی Magic: An Occult Primer میخورد که از کتابهای ممنوعه در لوییزیانا محسوب میشوند.
«جادوی ذهنی کاربردی» اثر تئودور آنمن در کنتیکت از دسترس زندانیان درآمده؛ کتابی که راجعبه استفاده از قدرت ذهن برای ذهنخوانی، پیشگویی و انتقال افکار است.
کلویس یا کلید دسترسی به جادوی سلیمان» اثر ابنزر سیبلی و فردریک هاکلی The Clavis or Key to the Magic of Solomon در زندانهای آریزونا ممنوع شده و علتش هم به دلایل امنیتی و ایمنی بوده؛ این کتاب دستورالعمل واضح و دقیقی برای استفاده از ابزار جادویی برای اهداف کاربردی را در خودش دارد.
کتاب «ماسکیم هول بابلی» اثر مایکل فورد Maskim Hul Babylonian Magick از زندانهای کالیفرنیا حذف شده؛ کتابی که حاوی اطلاعاتی از جادوهای مرتبط با تیامات، ایزدبانوی بابلی و سومری، و جادوگری در دوران قدیم است. تقریباً تکتک ایالتها فهرستی از کتابهای ممنوعه در زندان دارند که کتابهای مرتبط با جادو هم در آنها دیده میشود.
آیا مسئولانی که چنین تصمیماتی گرفتهاند معتقدند که جادو واقعی است؟ دادگاههای آمریکا تأیید کردهاند که تفکر و باور به جادو خطرناک است. برای مثال، یکی از دادگاهها رأی به ممنوعیت بازیهای دیانددی (Dungeons and Dragons) را برای افراد زندانی داده زیرا مقامات زندان معتقد بودند که بازیهای نقشآفرینی (Role Playing) رفتارهای رقابتطلبانه، خشونتآمیز و تمایل به فرار از واقعیت و علاقه به قمار را افزایش میدهد.
نویسندههایی مانند اورسلا کی. لگویین، از بزرگترین نویسندههای علمیتخیلی تاریخ، تلاش خودشان را کردند تا شکاف محکم میان جادو و واقعیت را به چالش بکشند. او معتقد بود تخیل بسیار کاربردی و حتی ضروری است:
دوران سختی در راه است، زمانی که نیازمند صدای نویسندههایی خواهیم بود تا بتوانند جایگزینی برای زندگیهای کنونی ما تصور کنند؛ بتوانند از ورای جامعهی وحشتزدهی ما و فناوریهایی که زندگیهایمان را اشغال کرده، راههای دیگری برای وجود داشتن را ببینند؛ حتی بتوانند زمینهای برای امید را در اختیارمان بگذارند. نیازمند صدای نویسندههایی میشویم که قادر باشند آزادی را بهخاطر بیاورند، شاعران و رویاپردازانی که بتوانند واقعیتی مهمتر را نشانمان دهند.
زندانیهایی که کتاب دست گرفتهاند میگویند محدودیتی که تجربه کردند، افکار و آزادیهای ذهنی آنها را سرکوب میکند. لئو کاردز، روزنامهنگار مسئول پروژههای مرتبط با زندانها مینویسد: «کتابها راه فرار ما هستند، با آنها زندگی میکنیم، از آنها یاد میگیریم و رشد میکنیم… برای بسیاری از افراد کتابها تنها همراه و دوستشان است.» جیسون سنترون، زندانی ایالت اورگان، با خشم از کسانی یاد میکند که تفکر جادویی را تهدیدآمیز تلقی میکنند: «این محتوا مملو از مهارتهای بقا، آموزههای هنرهای رزمی، گرهزدنها و نکاتی در رابطه با ناپدید شدن است.»
ممنوعیت ژانر فانتزی بسیار خطرناک است. صرف نظر از اینکه چه دیدگاهی نسبت به زندانیها دارید، باید همه موافق باشیم که زندانی اجازه دارد تصوراتش از دیوارهایی که در آن محبوس شده فراتر برود و حتی شاید نسخهی بهتری از خودش را تصور کند. خلاقیت فکری ابزاری برای ساختن زندگی بهتر است و باید در دسترس همگان قرار بگیرد.