استاندار مرکزی گفت: پس انجام ارزیابی‌های زیست‌محیطی و جمع‌بندی نهایی طرح آمایش استان، استانداری مرکزی آمادگی حمایت همه جانبه از صنایع سبز سازگار با ظرفیت اکولوژیک استان را دارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) – منطقه‌ی مرکزی، «محمدحسین مقیمی» در همایش زیست‌بوم پایداری توسعه‌ی ملی که در اراک برگزار شد، گفت: قرن بیست‌ویکم با بحث مناقشه‌آمیز تخریب محیط زیست مواجه است. با جدی‌تر شدن بحران‌های زیست‌محیطی، بشر هر روزه به اشتباهات گذشته‌ی خود در ارتباط با مفاهیم رشد و توسعه، بیشتر آگاه می‌شود.
وی افزود: امروزه بسیاری بر این باورند که تجربه‌ی توسعه‌ی اقتصادی در گذشته و پیامدهای ناشی از بی‌توجهی به محیط زیست، زمینه‌ی ایجاد شناخت و درک محدودیت‌های بستر پذیرنده‌ی توسعه، یعنی محیط زیست را طی چند دهه‌ی گذشته بوجود آورده است. طوریکه بشر بدرستی دریافته است که برای فعالیت‌های او در محیط زیست حد و مرزی وجود دارد و بمنظور پایداری اکوسیستم‌های مورد بهره‌برداری نباید از آن گذر کرد.
استاندار مرکزی گفت: کشور نیز به‌علت رشد سریع اقتصادی در دهههای گذشته و نیز بی‌توجهی به مفاهیم پایداری، درگیر معضلات زیست‌محیطی گوناگونی شده است که از اهم آنها می‌توان به پیامدهای افت شدید منابع آبی، گسترش نامتوازن شهرها، از میان رفتن اکوسیستم‌های طبیعی، معضلات آلودگی هوا و بسیاری از موارد دیگر اشاره کرد.
مقیمی اظهار کرد: از طرفی استان مرکزی نیز بعنوان یکی از قطب‌های مهم صنعتی کشور، ظرفیت‌های فراوان طبیعی، علمی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد که بی‌توجهی به مفاهیم پایداری توسعه در دهههای گذشته، مانع بروز پتانسیل‌های بالقوه این استان شده و متأسفانه سبب ایجاد معضلات محیط زیستی، اقتصادی و اجتماعی گوناگونی نیز شده است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به افت شدید آب‌های زیرزمینی، فرسایش شدید خاک‌های استان، کاهش بهره‌وری بخش کشاورزی، معضلات رشد شهری، آلودگی هوای شهر اراک و… اشاره کرد.
وی گفت: با توجه به این مسائل در ابتدای حضور من در استان تلاش شد تا برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در زمینه‌ی پایداری زیست‌بومی در استان مرکزی انجام شود و در این راستا با پیگیری جدی تهیه‌ی طرح آمایش استان، گام مهمی بمنظور تهیه یک برنامه جامع توسعه در استان برداشته شود. بدین منظور از همین تریبون از همه‌ی ذینفعان توسعه می‌خواهم تا در کنار دولت نقش خود را در دو بخش تبیین مفاهیم توسعه و اجرای صحیح این مفاهیم ایفا کنند.
استاندار مرکزی افزود: این فرصت را غنیمت می‌شمارم و در این جلسه که با حضور اساتید و محققان دانشگاهی، فعالان اقتصادی بخش خصوصی، مدیران دولتی و مدیران سازمان‌های مردم نهاد برگزار شده در بخش اول درخواست خود که همانا «تبیین مفاهیم توسعه» و «مدیریت زیست بومی» است، این همایش و نشست‌ها و نیز راه‌اندازی «نخستین دبیرخانه‌ی دائمی مدیریت جامع زیست بومی در کشور» را به میزبانی استان مرکزی نقطه‌ی ثقلی در زمینه‌ی بازتعریف مفاهیم زیست‌بومی می‌دانم چون هنوز هم، ما در مفاهیم توسعه درگیر چندگانگی هستیم بعنوان مثال اصطلاحاتی مثل گسترش، توسعه، توسعه پایدار و جدیداً اصطلاح «زیست‌بوم پایدار» در ادبیات توسعه‌ی منطقه‌ای مطرح شده است که این خود بیانگر این موضوع است.
مقیمی افزود: این اصطلاحات فارغ از مفاهیم اصلی خود، در محاوره‌های روزانه محققان و برنامه‌ریزان به کار می‌رود.
وی در مرور این مفاهیم به مفهوم گسترش با تأکید بر مسائل زیست محیطی اشاره و اظهار کرد: گسترش به معنی افزایش نامتوازن کاربری‌های انسانی در دل طبیعت، که اغلب تحت‌تأثیر افزایش جمعیت و تأمین نیازهای انسانی بدون داشتن هیچ برنامه و هدف مشخصی رخ می‌دهد یا به زبان ساده بزرگ شدن بدون داشتن هدف مشخص یاد می‌شود. نمونه‌ی بارز آن را می‌توان در گسترش شهری اراک مشاهده کرد که متأسفانه طی دهههای گذشته این گسترش شهری بدون داشتن هیچ هدف مشخصی انجام شده است و معضلات امروز این شهر و محاصره‌ی واحدهای صنعتی و رشد شهر به سمت صنایع و بلعیده شدن زمین‌های کشاورزی و باغ‌های حاشیه‌ی اراک، میراث نبود این برنامه در دهههای گذشته است و در حقیقت امروز صنایع و مردم درگیر این گسترش نامتوازن شهری در دهههای پیشین‌اند.
استاندار مرکزی درباره‌ی مفهوم توسعه گفت: توسعه در لغت به معنای رشد تدریجی به سمت یک هدف مشخص است. توسعه جریانی چند بعدی است که پایداری آن در همه‌ی ابعاد، اهمیت فراوانی دارد. بعبارت دیگر، توسعه به معنای رشد مستمر کالبد منطقه‌ای و نظام‌های اجتماعی به سوی اهداف از پیش مشخص شده است. توسعه‌ای که اگر در اراک اتفاق می‌افتاد شاید امروز مجبور نبودیم در کانون فرسایش بادی میقان برای فرار از ریزگرد گیاه بکاریم! و بهترین زمین‌های حاصلخیز دشت اراک و باغات را تبدیل به کوهی از بتن و ساختمان کنیم.
مقیمی با اشاره به توسعه‌ی پایدار افزود: توسعه‌ی پایدار فرآیند گسترشی در استفاده از منابع سرزمین، هدایت سرمایه‌گذاری‌ها، سمت‌گیری توسعه‌ی تکنولوژی و تغییر نهادهای منطقه‌ایست که بتواند نیازهای بشری را در ابعاد گوناگون توسعه فراهم کند، به زبان ساده‌تر این توسعه، سه ضلع دارد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی است که در تعاریف پیشین تعادل این سه ضلع فراهم‌کننده پایداری توسعه بود.
وی در خصوص مفهوم زیست‌بوم پایدار گفت: مفهوم بیانگر محیطی است پایدار، شامل اجزا زنده و غیر زنده شهری که دارای ارتباطات نزدیک اکوسیستمی و کارکردهای متفاوت اجزا مثل فضای سبز، ساختمان و کارخانه و… و تأمین‌کننده‌ی نیازهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بهره‌برداران در چارچوب ظرفیت‌های اکولوژیکی در بستر محیط زیست پایدار است.
استاندار مرکزی افزود: توجه به مفاهیم تعاریف فوق نشان می‌دهد که متأسفانه در مبانی توسعه، مفاهیم زیست‌بومی در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و آمایش سرزمینی مورد غفلت قرار گرفته است اما «توسعه زیست‌بومی» به مفهوم حرکت بر محور «انسان- محیط» است و توسعه‌ی امکانات اقتصادی با توجه به ملاحظات و ظرفیت‌های اکولوژیکی و نیز عدالت اجتماعی در چارچوب ملاحظات فرهنگی را مورد توجه قرار می‌دهد. «زیست بوم پایدار» سعی دارد به پنج نیاز اساسی تلفیق حفاظت و توسعه در چارچوب ظرفیت‌های اکولوژیکی منطقه‌ای، تأمین نیازهای اولیه و ثانویه زیستی انسان، دستیابی به عدالت اجتماعی در چارچوب هنجارهای اجتماعی، استقلال فکری و تنوع فرهنگی و نهایتاً حفظ پیوستگی اکولوژیکی در چارچوب شاخصه‌های پایداری پاسخ گوید.
مقیمی گفت: به نظر بسیاری از دانشمندان امروزه دیگر مفاهیم پیشین توسعه پاسخگوی نیازهای بشری نیست چون وضعیت فعلی محیط زیست جهان، کشور و استان میراث به جا مانده از همین مفاهیم توسعه و مدیریت اجرای آن است. در مفاهیم جدید زیست‌بومی دیگر توسعه، اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی سه ضلع برابر یک توسعه نیستند، چون محیط زیست فراتر از سه ضلع دیگر و بعنوان بستر و پایه و اساس حیات، تضمین‌کننده‌ی توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و مهم‌تر از همه توسعه‌ی فرهنگی است.
وی تصریح کرد: توسعه‌ی فرهنگی می‌تواند حلال بسیاری از موارد و مشکلات امروز ما در همه‌ی حوزه‌ها باشد و مقام معظم رهبری نیز بدرستی ریشه‌ی مشکل را تشخیص داده و در بسیاری از سخنرانی‌ها و رهنمودهای خود از جمله در سخنرانی آغاز سال نو بر آن تأکید کردند و این موضوع، متأسفانه در مفاهیم پیشین توسعه‌ی پایدار کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت و در ذیل توسعه اجتماعی تعریف می‌شد اما، امروزه در تعاریف زیست‌بوم پایدار توسعه فرهنگی با مشارکت جوامع محلی در کنار توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی در بستر محیط زیست پایدار بعنوان تضمین‌کننده‌ی اهداف توسعه مورد توجه خاص است.
استاندار مرکزی از نکات مهم دیگر در مفاهیم مدیریت زیست‌بومی را توجه‌ی ویژه به ظرفیت‌های اکولوژیک زیست‌بوم دانست و افزود: این ظرفیت‌ها تعیین‌کننده‌ی جهت حرکت توسعه و مشخص‌کننده‌ی حدود و مرزهای آن است. بعنوان مثال در همین شهر اراک می‌توان به پتانسیل تالاب کویری میقان اشاره کرد، تالابی بی‌نظیر که بعنوان نگینی ارزشمند در کالبد محیط زیست استان مرکزی می‌درخشد و متأسفانه در سال‌های گذشته از ظرفیت‌های بی‌نظیر اکوتوریستی و اقتصادی آن بعنوان موتور مولد اقتصاد استان و منطقه استفاده نشده است، پتانسیلی که می‌تواند در قالب یک برنامه‌ی جامع مدیریت زیست‌بومی و ارزیابی توان اکولوژیک منطقه با مشارکت جوامع محلی به قطب توسعه‌ی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی منطقه تبدیل شود و این توسعه خود عاملی برای حفظ زیست بوم نیز می‌شود.
مقیمی از نکات مهم دیگر در مدیریت زیست‌بومی را نقش و جایگاه مفهوم پایداری دانست و گفت: این پایداری نه تنها تضمین‌کننده نیازهای جامعه امروز و نیز حافظ منابع نسل‌های آتی است بلکه در ساختار این پایداری نیز اکوسیستم بگونه‌ای مدیریت می‌شود که هر روز شرایط بهتری نسبت به گذشته خود داشته باشد و این پایداری در جنبه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست‌محیطی مورد تأکید است، برای مثال استان مرکزی بعنوان یکی از قطب‌های مهم صنعتی کشور و نیز وجود معضلات زیست‌محیطی درگیر پدیده‌ی فرار سرمایه‌گذار شده است این در حالی است که لازمه‌ی پایداری زیست‌بومی، پایداری اقتصادی است.
وی اعلام کرد: پس از ارزیابی‌های زیست‌محیطی و جمع‌بندی نهایی طرح آمایش استان، استانداری مرکزی آمادگی حمایت همه جانبه از صنایع سبز سازگار با ظرفیت اکولوژیک استان را دارد. همچنین انتظار من از محققان کشوری و پژوهشگران استانی این است که با ادامه‌ی فعالیت این دبیرخانه دائمی زیرساخت‌های مدیریتی لازم برای تبیین مسائلی مثل ارزشگذاری اقتصادی ظرفیت‌های زیست‌محیطی استان و باز تعریف مباحث حسابداری سبز، تعریف و ارائه مدل‌های مدیریت سبز در دستگاه‌های اجرایی و بخش غیر دولتی، صنایع، واحدهای اقتصادی و… جهت دستیابی به اصول پایداری با تکیه بر مشارکت مردمی، الگوسازی و ارائه‌ی مدل‌های نوین انرژی‌های پاک و تکنولوژی‌های نوین در بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی و نهایتاً مشارکت همه‌جانبه بخش‌های اقتصادی، مراکز دانشگاهی، مدیران دولتی، سازمان‌های مردم نهاد و مهم‌تر از همه مردم استان برای بازتعریف و اجرای برنامه‌های مدیریت زیست‌بومی بعنوان استان برتر و پایلوت کشور را خواستارم.
استاندار مرکزی خاطرنشان کرد: آمادگی استانداری مرکزی و مجموعه‌ی مدیریتی استان را در راستای حمایت همه جانبه از این اقدام ارزشمند در چارچوب برنامه‌های دولت «تدبیر و امید» و نیز برنامه‌های توسعه کشور، اعلام می‌کنم.
انتهای پیام