جشنهای آیینی اقوام ایرانی بخشهای مختلف از جمله موسیقی، داستان، اسطوره، اجرای حرکات موزون و نمادین را شامل می‌شود که در منطقه کاشمر نیز این جشن‌ها برگزار می‌شده و از قدیم الایام هنرمندانی این آیینها را نگه داشته و نسل به نسل منتقل کردند ولی متأسفانه امروزه به دلیل وجود برنامه‌های کامپیوتری و آلات موسیقی دیجیتالی در دنیا به عنوان مهمان ناخوانده، جایگزین آداب سنتی ما شده و شاهد از بین رفتن این آیینها هستیم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه خراسان رضوی، یکی از پیشکسوتان نمایشهای آئینی کاشمر “حسین رمضانپور” است که از 45 سال پیش با همراهی پدرش این نمایش‌ها را اجرا می‌کرده و با فراگیری آن توانسته این هنر را به دو پسر خود آموزش دهد.
نمایش‌هایی همچون اسب چوبی، دخترکولی، دوره، چادربازی، سیاه‌بازی و عمو نوروز که مردم منطقه از قدیم این هنر را لمس کرده‌اند گوشه‌ای از هنرهای این پیشکسوت نمایشهای آئینی است.
این پیشکسوت بازیهای آیینی با بیان اینکه این نمایش‌ها از هرگونه رفتار ناپسند، سبک، بی‌ارزش، گزافه‌گویی و بیهودگی به دور است و هر حرکت معنایی داشته و راز و رمزی در خود نهفته دارد، ادامه داد: چوب بازی و اسب چوبی مربوط به مراسم عروسی در گذشته است. اسب چوبی در قدیم اجرا می‌شده اما حالا این نمایش اجازه اجرا ندارد.
وی با بیان اینکه هر بازی روش اجرا و لباس خاص خود را دارد، افزود: لباس‌های هر نمایش در کنار حرکات موزون زیبایی خود را نشان می‌دهد و بهتر به تماشاچی پیام را می‌رساند. به همین منظور جهت اجرای هر برنامه چند دست لباس آماده دارم که برای تهیه آنها هزینه زیادی کرده‌ام تا اجرای این نمایشهای آیینی مورد توجه تماشاچیان قرار گیرد.
وی به توانایی خود جهت اجرای 22 مورد از فعالیت‌هایش، اشاره و بیان کرد: اجرای حرکات آکروباتیک، تخم مرغ بازی، کاسه آب، برداشتن سوزن با چشم و بازیهای مختلف دیگر از جمله اینهاست که اجرای هرکدام از این نمایشهای آیینی برای جوانان، جذاب و دیدنی و برای بزرگان تجدید خاطرات گذشته است.
وی با اظهار تأسف از اینکه این هنر در بین مردم منطقه به تمسخر گرفته می‌شود، افزود: علیرغم همه ناملایمات تلاش کردم در هر جشنوارهای که شرکت می‌کنم در سایه لطف خداوند با سرافرازی به اجرای نمایشهای آئینی شهرم بپردازم و افتخاری برای شهر کسب کنم. این هنر در شهرهای بزرگ و کشورهای خارجی بیشتر توجه می‌شود. این هنر نزد آنان قابل تقدیر است و به اجرای اینگونه سنتها و آیینها افتخار می‌کنند ولی در شهر خودمان هنوز مسئولان نتوانسته‌اند این هنر را به مردم بشناسانند و مردم نیز به این هنر بها نداده‌اند.
این پیشکسوت بازیهای آیینی با انتقاد از اینکه با سبک شمردن این رسوم آیینی در بین مردم و خانواده‌ها، هیچ رغبتی برای فراگرفتن این هنر وجود ندارد، ادامه داد: اداره ارشاد تاکنون برای آموزش این هنر کاری انجام نداده است.
وی با بیان اینکه پس از او کسی نیست که این هنر را ادامه دهد و کسانی به جز پسرانش اگر هستند، نمی‌توانند به خوبی این بازیهای آئینی را اجرا کنند همانگونه که او نمی‌تواند علیرغم فراگیری این هنر از پدر و عمویش بسیاری از حرکات و روش‌های آنها را اجرا کند، افزود: هزینه زندگی‌ام را تاکنون از راه قالیبافی تأمین کرده‌ام و با حضور در هر جشنواره، چندین روز از کار و زندگی عقب می‌افتادم ولی به عشق هنر و ماندگاری آن، هیچگاه دعوت مسئولان را رد نکرده و با حضور در خارج شهر و حتی کشور تلاش کردم این هنر در دیگر شهرها نیز به نمایش گذاشته شود.
رمضانپور که سنش از 60 سال هم گذشته خاطرنشان کرد: در جشنواره‌های استانی و کشوری بسیاری حضور پیدا کرده‌ام و یک سفر خارجی به کشور بلاروس در کارنامه کاری‌ام دارم. از اینکه در شهرستان به هنرمندان اهمیت نمی‌دهند و حتی لباس پوشیدن هنرمندان را جهت اجرای این نمایشهای آیینی به تمسخر می‌گیرند، گلایه‌مندنم. از سوی گروه‌های هنری شهرهای مختلف، بارها جهت اجرا، همراهی و آموزش، تقاضای همکاری داشته‌ام ولی به دلیل تعصبی که به شهر و هنر آن داشته‌ام همیشه دست رد به سینه آنها زده‌ام تا این هنر به نام کاشمری‌ها به یادگار بماند.
وی تصریح کرد: هرچند هم‌اکنون شهرهای دیگر برای این نمایشهای آئینی تبلیغات فراوانی کرده و حتی اجراهای مختص شهر کاشمر را به نام خود عرضه می‌کنند. حمایت نکردن مسئولان موجب شده این هنر رو به فراموشی رود و به جای اینکه به نام شهرم به ثبت برسد شاهد سوءاستفاده از آن به نام شهرهای دیگر هستیم.
این پیشکسوت عرصه هنر افزود: نمایش آئینی «دعای باران» که هنرمندان تربت جام به نام خود اجرا می‌کنند و بسیار هم در صدا و سیما مطرح است مربوط به شهر کاشمر است. اولین بار این نمایش آیینی با اجرای هنرمندان کاشمری از شبکه سراسری پخش شد، ولی به دلیل بی‌تفاوتی مسئولان، هنرمندان این عرصه و این هنر در شهر ما به فراموشی رفته‌اند.
وی با اشاره به اینکه اجرای بسیاری از نمایشهای آئینی مربوط به منطقه کاشمر است، افزود: تاکنون فقط اجرای نمایش‌ها را مسئولان از ما خواسته‌اند ولی برای به ثبت رساندن این هنر مختص منطقه و آموزش آن اقدامی صورت نگرفته است.
رمضانپور از علاقه‌اش به آموزش نمایشهای آئینی به نسل جوان گفت و افزود: بسیار دوست دارم به افراد دیگر این هنر را آموزش دهم.
وی که بیش از 100 لوح سپاس جهت اجراهای مختلفش دریافت کرده است، خاطرنشان کرد: این لوح‌ها دردی از من دوا نمی‌کند لذا دوست داشتم به جای این لوح‌ها می‌شد کاری کرد تا لااقل 10 نفر به خوبی این هنر را فرا بگیرند و ادامه دهنده آن باشند.
وی، توجه متولیان فرهنگ و میراث فرهنگی را برای زنده ماندن این هنر خواستار شد و افزود: آموزش افراد جهت اجرا و پرورش افرادی جهت زنده ماندن موسیقی محلی و نمایشهای آئینی می‌تواند از مرگ این هنر جلوگیری کند.
انتهای پیام