به گزارش خبرنگارمهر، در این آئین بيش از هزار سال در اردبيل قدمت داشته و در زبان ترکي و محلي به نام “شمع پايلاما” معروف است، عزاداران حسيني بعد از هشت روز عزاداري در مساجد و خيابانها و محلات اردبيل در روزي که منتسب به علمدار رشيد کربلا، حضرت ابوالفضل‌العباس (ع) است اقدام به روشن کردن شمع مي‌کنند و در سوگ آن علمدار رشيد بر سر و سينه مي‌زنند.
در تاسوعاي حسيني همه دسته‌هاي عزاداري شامل محلات ششگانه، شعبات آن و مردم عزادار برای اجتماع بزرگ تاسوعایی حضور داشته و ضمن عزاداري آيين شمع‌گرداني را نيز با شکوه خاص و هرچه تمام تر برگزار مي کنند.
در اين آئين که از معمولا از ساعات نزدیک به ظهر تاسوعا آغاز شده و تا غروب ادامه مي يابد، عزاداران با دسته‌هاي شمع به مساجد مختلف محلات رفته و با روشن کردن شمع که در حقيقت نذري آنها محسوب مي‌شود، عشق و ارادت خود را به حضرت ابوالفضل (ع) نشان مي‌دهند.
41 مسجد اردبیل میزبان شمع گردانان
این آئین تا اذان مغرب ادامه یافته و عزاداران با پاي پياده به 41 مسجد شهر اردبيل رفته و با نيتي خالص و با هدف برآورده شدن حاجاتشان شمع را روشن و براي شهداي کربلا نيز فاتحه و صلوات مي خوانند.
اين مراسم نه تنها در اردبيل بلکه ساير شهرها و امامزاده‌ها با حضور دسته‌ها و گروه‌هاي عزاداري با حال و هواي خاص بويژه در شکل و محتواي باشکوه برگزار مي شود و نظير آن را مي توان در امامزاده سليمان فخرآباد مشگين شهر، سيد دانيال خلخال، مسجد غريب بيله سوار و ديگر اماکن مذهبي و مورد احترام مردم استان مشاهده کرد.
آئين “شمع گرداني” يکي از اين آيينهایی است که در اردبيل تجلي و به نمادي از عشق و ارادت مبدل مبدل شده و در طول تاريخ سينه به سینه و نسل به نسل با فرهنگ خاص نشر يافته و منتقل شده است.
اردبيل به عنوان خواستگاه تشيع علوي، در حالی عشق و عاشقي و وابستگي کامل خود را به خاندان اباعبدالله الحسين (ع) بویژه حضرت ابوالفضل العباس (ع) به اثبات رسانده که این دلدادگی در ماه محرم و با برگزاری آئین هایی که به این منطقه تعلق دارد، به اوج خود می رسد، آئین هایی که هزاران سال قدمت داشته و حکایت از هزاران سال سرسپردگی است.
اردبيل خواستگاه تشيع و مرکز تبلور و تجلي شور و عشق حسيني و ميراث‌دار فرهنگ عاشورايي است و مردم آن از گذشته تاکنون ارادتي خالصانه به حسين (ع) سالار شهيدان، حضرت ابوالفضل (ع) و ياران باوفاي او دارند، به طوري که در طول تاريخ اين شهر و منطقه به شهر حسيني شهرت داشته است.
تمام این ارادت و سرسپردگی با برگزاری آئین هایی نمود پیدا می کند که صدها و هزاران سال قدمت داشته و از سینه به سینه به نسل ها منتقل می شود، آئین هایی که مختص اردبیل و مردم این دیار بوده و یا از این منطقه به سایر کشور منتقل شده است.
مردم اردبيل به مانند ساير مناطق و فرهنگهاي مختلف کشور، داراي آداب و رسوم و سنن خاصي در برگزاري مراسم عزاداري و سوگواري بوده، اما برخي از اين مراسمات از جمله طشت گذاري، شمع گرداني، برپايي دستجات ششگانه، و… نه تنها در کشور بلکه در سراسر دنيا بي نظير و متعلق به منطقه اردبيل است و هميشه در بررسي آيينهاي عاشورايي مورد مطالعه قرار گرفته است. چنانچه مراسم ماه محرم در اردبیل را سرشار از نشانه ها و نمادها کرده است.
شمع گرداني آيينی مختص اردبيل است
يک شهروند اردبيلي در گفتگو با خبرنگار مهر مراسم و آيين عزاداري روز تاسوعا را يکي از آيين هاي منحصر و قديمي اردبيل عنوان کرد و متذکر شد: در اين روز مردم اردبيل با روشن کردن 41 شمع نذري در ظرفهاي مخصوص شمع‌سوز در 41 مسجد؛ حاجات خود را طلب مى‌کنند.
علی طاهری اضافه کرد: اين مراسم که از صبح روز تاسوعا تا پاسي از شب ادامه مي‌يابد، مردم عزادار اردبيل به صورت گروهي و در قالب دستجات عزاداري از يک مسجد به مسجد ديگر و از محله‌اي به محله ديگر رفته و اقدام به روشن کردن شمع مي‌کنند.
اين شهروند با اشاره به علت نامگذاري و تعيين 41 مسجد براي شمع گرداني افزود: به نظر مي رسد که در سالهاي گذشته و يا آغاز اين آيين ماندگار در استان اردبيل، فقط 41 مسجد در سطح جامعه فعال بوده و از همين رو تاکنون اين آيين همچنان دست نخورده مانده و در بين 41 مسجد به اجرا گذاشته مي شود.
این آئین سنتی امروز در حالی در اردبیل برگزار می شود که از صبح دوشنبه بارش برف در مرکز استان آغاز شده و همچنان ادامه دارد. علاوه بر بارش برف و در برخی مواقع کولاک دمای هوای استان اردبیل نیز بین هشت تا 12 درجه کاهش داشته است.