به گزارش خبرنگار مهر، ميمنت حسيني چاوشي در سمينار پويايي جمعيت كشورهاي اسلامي در دانشگاه يزد اظهار داشت: باروری در اکثر نقاط دنیا کاهش یافته است و یک همگرایی در تمام دنیا وجود داشته است به نحوي كه باروری در ایران در دهه 60 به بالاترین سطح و در دهه 90 به پایین ترین سطح خود رسید و در سال های اخیر هنوز به نقطه بحرانی نرسیده و در سطح دو در نوسان بوده است.
حسینی چاوشی، به تاخیر افتادن ازدواج در کشوهای در حال توسعه مانند ایران و کشورهای توسعه یافته، نا امنی اقتصادی توام با بیکاری، بحث زنان و شاغل بودن آنها و فرزندآوری در کنار کار کردن، مسائل پست مدرنیسم و بسترهای مختلف فرهنگی، اقتصادی و جمعیتی را ازدلایل تحولات باروری عنوان کرد.
وي با اشاره به سیاستهای جمعیتی بعد از انقلاب اسلامي ایران بيان كرد: نگرش حاکم بر این سیاست ها این بود که جمعیت بعد از پیروزی انقلاب باید اضافه شود و بعد از آن، این نگرش عوض شد و سیاست کنترل موالید پیش گرفته شد و در دهه 90 بسیج عمومی کاهش باروری را داشته ایم.
برنامه ريزي براي افزايش باروري بايد به صورت همگاني اجرا شود
حسيني ادامه داد: به تازگي در پنج سال اخیر بحث افزایش باروری در کشور مطرح شده است و جلساتی با حضور سیاستگذاران و اساتید فن برگزار شد تا تغییرات سیاست های جمعیتی به درستی شناخته و اجرا شود و در اردیبهشت سال جاری این سیاست ها در 14 بند از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد.
وی با بیان اینکه باروری در تمام کشور در سال های اخیر کاهش داشته، ادامه داد: برنامه ریزی برای افزایش باروی باید به صورت همگانی اجرا شود و سیاست های درستی باید اعمال کنیم تا باروری در کشور به تعادل برسد.
حسيني تاکید کرد: در کنار سیاست های افزایش باروری باید برنامه ها و سیاست هایی نظیر تسهیل در ازدواج، سیاست های حمایتی با تحصیل و شاغل بودن بانوان و بهداشت باروری و سلامت بانوان و الگوی فرزندآوری و کاهش یافتن هزینه آموزش نیز وجود داشته باشد.
افزايش جمعيت بيشتر در كشورهاي در حال توسعه اتفاق افتاده است
هانس گروت از محققان سوئيسي نيز در اين همايش با اشاره به افزایش جمعیت در جهان در قرن 21 اظهار داشت: در حال حاضر هفت ميليارد و 200 ميليون نفر جمعیت دنیاست که اين جمعيت هر سال در حال افزایش است و این پدیده بیشتر در کشور های در حال توسعه به ويژه قاره آفریقا در قرن جاری اتفاق افتاده است.
وی افزایش جمعیت را ناشی از بهبود وضعیت زندگی، کاهش مرگ و میر کودکان و امید به زندگی دانست و مجموعه این تغییرات را عامل تحولات بزرگ در ساختار جمعیتی در کشورهای مختلف عنوان کرد.
هانس گروت، تحولات تعداد جمعیت در آینده را غیرقابل پیش بینی بیان کرد اما در عين حال حدود جمعیت در سال 2050 را بالغ بر 10 میلیارد نفر دانست و افزود: این تغییرات در جمعیت پیامدهایی را به همراه دارد که باید به آن توجه شود به خصوص فرصت هایی که برای کشورها ایجاد می شود مانند فرصت های شغلی که باید برنامه ریزی درستی براي آن صورت گیرد.
وی در مورد وضعیت کشورهای اسلامی نيز عنوان كرد: جمعیت مسلمانان یک چهارم جمعیت دنیا را تشکیل می دهند که اين آمار اكنون معادل يك ميليارد و 600 ميليون نفر هستند.
عامل اصلي تغييرات جمعيتي كشور تحولات باروري است
وی، عامل اصلی تغییرات جمعیتی کشور را تحولات باروری به خصوص کاهش باروری در کشورهای اسلامی عنوان کرد و افزود: افزایش تحصیلات دختران و زنان از عوامل اصلی و اساسی این کاهش بوده است.
هانس گروت در مورد سالخوردگی نیز بيان كرد: با توجه به بهبود وضعیت بهداشتی، امید به زندگی افزایش یافته است. سوییس از کشورهایی است که بیشترین درصد افراد سالخورده را داراست که یکی از موضوعات مورد بحث در سوییس این است که بهره وری اقتصادی را همزمان با افزایش درصد سالمندان بتوانیم حفظ کنیم ضمن اينكه کشورهای اسلامی نيز در این مسیر قرار دارند و بحث چالش سالخوردگی یکی از بحث هایی است که این کشورها باید داشته باشند.
جنسيت از عوامل اساسي روندهاي جمعيتي است
این پژوهشگر سوییسی، یافته های اصلی این کتاب را بحث جنسیت بیان کرد و افزود: جنسیت یکی از عوامل اساسی روندهای جمعیتی است همچنین اسلام و جمعیت نیز یکی از عوامل تغییرات جمعیتی است.
وي در مورد پنجره جمعیتی که در آینده، رفاه و ثروت کشورها نقش اساسی دارد نيز عنوان كرد: پیش نیاز استفاده درست از پنجره جمعیتی کشورهای اسلامی، توجه اساسی به افزایش تحصیلات و ایجاد شغل است و دولتها بايد شرایط شفافی ایجاد کنند تا سرمایه گذاران در ايجاد شغل موفق شوند.
وی تصريح كرد: ما باید پنج قدم اصلی را برداریم، آگاهی داشتن نسبت به شرایط موجود، علت یابی عوامل تغییرات جمعیتی، اعتماد به همدیگر، تعامل و کنش متقابل و سازماندهی در کارها.
رئیس موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور نيز در اين مراسم، تحولات جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی را در سالهای اخیر زیاد دانست و اظهار داشت: تحولات جمعیتی در سالهای اخیر پیامدهایی را به دنبال داشته که نیاز به شناخت بیشتر دارد.
محمدجلال عباسی عنوان كرد: فعالیت هایی در این زمينه انجام شده به عنوان نمونه در سال 1381 اولین پروژه علمی در استان یزد شروع شد و نگاه این پروژه اين بود که تحولاتی که در جمعیت اتفاق افتاده است، نیازمند یک بازنگری در خصوص سیاست های جمعیتی است.
وی در خصوص سیاست های کلی ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری گفت: این سیاستها دیدگاه توسعه محور دارد و علاوه بر کمیت جمعیت به بحث کیفیت آن نیز توجه دارد و در بندهای این سیاست ها به افزایش باروری به سطح جانشینی، ازدواج، بهداشت باروری، تشکیل خانواده و تقویت بنیان خانواده، ترغیب و تشویق فرهنگ ایرانی اسلامی، افزایش امید زندگی، ایجاد جامعه دوستدار سالمند همچنین استفاده از افراد در سنین کار، آمایش سرزمین، مدیریت مهاجرت به داخل و خارج و استفاده از توانایی ایرانیان خارج از کشور برای سرمایه گذاری در ایران و تقویت فرهنگ و هویت ایرانی و وحدت بین جامعه و ارزیابی تحولات جمعیتی اشاره شده است.
ساختار سني كشور در تاريخ تحولات جمعيتي بي نظير است
استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: باید با توجه به ساختار سنی جمعیت، برنامه ریزی داشته باشیم و ساختار سنی کشور در تاریخ تحولات جمعیتی بی نظیر است و باید این سطح ساختار مورد توجه و استفاده قرار گیرد.
عباسی که تحقیقات متعددی در زمینه تحولات جمعیتی ایران داشته است، آینده جمعیت کشور را یک جمعیت سالخورده باسواد عنوان کرد که هنوز امید به زندگی دارند و افزود: اکثر افراد در آینده باسواد هستند که این یک فرصتی ایجاد کرده است که به فرصت طلایی و پنجره جمعیتی معروف است به دلیل اینکه جمعیت در سن کار افزایش می یابد و تعداد مصرف کننده کمتر می شود و اگر شرایط کاری برای افراد ایجاد شود، امکان تولید، بهره وری، ذخیره و سرمایه گذاری بیشتر می شود.
وي افزود: پیام این ساختار سنی این است که از فرصت طلایی استفاده کنیم و شغل و امنیت شغلی داشته باشیم و نکته مهم اینکه رابطه بین آموزش و نیازهای شغلی را درک کنیم و همچنین رشته هایی متناسب با نیاز جامعه ایجاد و تقویت کنیم.
عباسي يادآور شد: ارائه خدمات بهداشتی برای افراد سالخورده، افزایش امید به زندگی، تغییر خدمات اجتماعی و بیمه برای این افراد، ایجاد سیستم های پاسخگوی نیاز سالمندی، تغییر سیستم و سن بازنشستگی همچنین توجه به ساخت سنی جوانان و ایجاد شرایط مناسب و با نشاط برای آنها باعث می شود سیاست ها را متناسب با بستر اجتماعی اجرا کنیم.
این سمینار به منظور ارائه نتایج تحقیقات پیرامون تحولات جمعیتی در کشورهای اسلامی با حضور محققان و صاحب نظران جمعیتی از کشور سوییس و محققاني از كشور نظير دکتر محمدجلال عباسی شوازی رئیس موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور و دکتر میمنت حسینی چاوشی محقق ایرانی تبار در دانشگاه ملی استرالیا و تنی چند از اعضای هیئت علمی و پژوهشگران علوم اجتماعی دانشگاه یزد در سالن شهید صدوقی دانشگاه یزد برگزار شد.