اگرچه در چند سال اخیر صحبت از تولید لوازم‌التحریر با طرح‌های ملی زیاد بوده اما با گذری از فروشگاه‌ها با حجم عظیمی از لوازم‌التحریر با طرح‌های غربی روبرو می شویم که خیلی هم مورد استقبال دانش‌آموزان قرار می‌گیرد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)منطقه کردستان، همزمان با نزدیک‌شدن به آغاز سال تحصیلی جدید و ایام خرید وسایل مورد نیاز مدرسه نیاز به پرداختن به مسئله طرح‌های منقش بر لوازم‌التحریر و تاثیر این طرح‌ها بر ذهن و روان دانش‌آموزان ضروری به نظر می‌رسد.
بر همین اساس و برای توصیف هرچه بیشتر بازار لوازم‌التحریر سری به فروشگاه‌های عرضه این محصولات در سطح شهر سنندج زدم و در گفت‌وگویی با فروشندگان و خریداران نظرشان را در رابطه با طرح‌های لوازم‌التحریر جویا شدم.
از بچه هایی که مشغول خرید لوازم‌التحریر بودند پرسیدم که کدام طرح‌ها را بیشتر می‌پسندند؟ که با این پاسخ مواجه شدم: طرح‌های خارجی از جذابیت و تنوع بیشتری برخوردارند و چون این طرح شخصیت کارتون‌هایی هستند که همیشه آنها را دنبال کرده‌اند لذا بیشتر این طرح‌ها را خریداری می‌کنند.
همچنین نظرات والدین بچه‌ها را در این زمینه جویا شدم.
والدین یکی از این بچه‌ها در پاسخ این سوال چنین اظهارکرد: با وجود اینکه جنس‌های خارجی قیمت بالاتری دارند اما به دلیل تنوع طرح‌ها و کیفیت بالای اجناس خارجی بچه‌ها بیشتر آنها را می پسندند و والدین ناچار تسلیم خواسته بچه‌ها می‌شوند.
در همین رابطه و برای کسب اطلاع از تاثیر این طرح‌ها بر فرهنگ‌پذیری و روح و روان بچه‌ها نظر یک کارشناس ارشد روانشناسی و استاد دانشگاه را جویا شدم.
علی سلیمانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا منطقه کردستان، با اشاره به اینکه لوازم‌التحریر و طرح‌های روی آن را نباید تنها از بعد زیبایی شناختی مورد ارزیابی و تحلیل قرار داد اظهارکرد: لوازم‌التحریر از جمله وسایلی است که در عرصه فرهنگ‌سازی به ویژه برای کودکان و نوجوانان، بسیار تاثیرگذار است.
وی افزود: فرهنگ و مفاهیم فرهنگی برای دانش‌آموزی که بخش عمده‌ای از زمان خود را در ارتباط با مدرسه، کلاس، دفتر و کتابش می‌گذراند، از طریق همین وسایل به ذهن، روح و روان او انتقال می‌یابد و به تدریج همین مفاهیم در وجودش رسوخ کرده و نهادینه می‌شود و پس از آن، می‌تواند مبنای سبک زندگی، اعمال، رفتار و قضاوت‌های شخصی او از محیط پیرامونش قرار بگیرد.
سلیمانی ادامه‌داد: تصاویر غربی حک شده روی کیف، دفتر و جامدادی دانش‌آموزان، همان هجوم خاموش فرهنگ غرب است که نمی‌تواند بدون پیامد نامناسب روح و روان کودکانمان آهسته و سربه زیر از کنار جامعه‌پذیری آنها رد شود و سایه سنگین غرب‌گرایی را بر سر آنها نیندازد.
این روانشناس گفت: شاید در وهله نخست، چنین به نظر برسد که نگرشی این چنینی تنها یک نوع بدبینی و القای حس توهم دشمنی و اشاعه این گونه طرح‌ها در میان کودکان و نوجوانان یک طرح بدون برنامه است که تنها جنبه هنری دارد و نباید به این موضوع از منظر سیاست و به عنوان مسئله‌ای سیاسی نگریست! اما تحقیقات نشان می‌دهند درج چنین تصاویری روی لوازم‌التحریر دانش‌آموزان، آن هم با این حجم و با این میزان تکرار و گزینش، کاملا با برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری های خاص برای نیل فرهنگ یک کشور به سمت غرب‌گرایی و غرب‌زدگی صورت می‌پذیرد.
سلیمانی عنوان‌کرد: در واقع می‌توان گفت که اینگونه برنامه‌ریزی‌هاست که ذائقه مخاطب و استفاده‌کنندگان از محصولات فرهنگی را تعیین می‌کند نه بالعکس.
وی تصریح‌کرد: این موضوع دقیقا زمانی به اثبات می‌رسد که متوجه می‌شویم از میان تمامی شخصیت‌های کارتونی که بعضا برخی‌ها حاوی معانی مثبت فرهنگی برای کودکان و نوجوانان است، تنها شخصیت‌هایی انتخاب می‌شوند که به جای القای هوش، درایت و معناهای عمیق، صرفا سطحی‌نگری، برهنگی و پوشالی بودن را به کودکانمان القا می‌کنند.
این روانشناس بیان‌کرد: اینجاست که نقش مهم و پررنگ نهادهای فرهنگی و تولیدکنندگان اینگونه محصولات به میان آمده و چنین گوشزد می‌کنند که این عرصه، همکاری تنگاتنگ سازمان‌ها و نهادهایی نظیر آموزش و پرورش، انجمن اولیا و مربیان و خانواده‌ها، فعالان اقتصادی و صدا و سیما و رسانه‌ها را می‌طلبد.
وی افزود: اگر سه فاکتور قیمت، کیفیت و جذابیت را در میزان استقبال مردم از لوازم‌التحریر اساسی بدانیم، باید گفت آنچه بیشتر کودک و نوجوان را با خود درگیر می‌سازد، مبحث جذابیت تصویری لوازم‌التحریر است به طوری که این تصاویر در وهله نخست آنها را به خود گره می‌زند، اما کیفیت و قیمت، دو عنصر دیگری است که بیشتر مورد توجه والدین قرار می‌گیرد که لازم است هم تولیدکنندگان و هم حامیان تولیدکنندگان لوازم‌التحریر به این فاکتورها اهمیت ویژه نشان بدهند تا در رقابت با بازار خارجی و در راستای جذب بیشتر مردم، هم از کیفیت بالاتر و هم از قیمت پایین‌تری برخوردار باشند.
سلیمانی بیان کرد: در ارتباط با جذابیت لوازم‌التحریر منقش به کاراکترهای مختلف باید گفت یکی از دلایل موفقیت کاراکترهای غربی در جذب کودکان و نوجوانان این است که عموما این کاراکترها پیش از اینکه روی لوازم‌التحریر و کیف کودکان درج شوند، با یک سیاست‌گذاری هوشمندانه در برنامه‌های کارتونی خاص شخصیت پردازی شده‌اند؛ به طوری که کودک با آن کاراکتر در یک کارتون یا انیمیشن مدتها زندگی و با آن ارتباط عاطفی و فکری برقرار کرده و با آن هم‌ذات پنداری کرده است.
وی تصریح‌کرد: کودک با دیدن تصویر درج شده اینگونه کاراکترها روی کیف و لوازم‌التحریر و به تبع آن احساس لذتی که از برقراری ارتباط با این کاراکترها در او ایجاد شده، کماکان به اینگونه شخصیت‌ها تمایل نشان می‌دهد.
وی گفت: نمونه اینگونه تاثیرگذاری را در کاراکترهای ایرانی مربوط به انیمیشن «شکرستان» و برنامه «کلاه‌قرمزی» شاهد هستیم که به این دلیل که شخصیت‌های این دو برنامه به دنبال خود، داستانی در پی دارند و قبلا از طریق تلویزیون به کودکان و نوجوانان معرفی شده‌اند، بنابراین از استقبال بیشتری نسبت به شخصیت‌هایی نظیر «دارا و سارا» یا «ثمین و سینا» برخورداند.
این رواانشناس خاطرنشان کر: حل این مسئله نیازمند تعامل و ارتباط میان سازمان صدا و سیما و تولیدکنندگان لوازم‌التحریر با شاخصه‌های بومی است.
وی عرضه لوازم‌التحریر ایرانی با تصاویر بومی و محلی، قیمت و کیفیت مناسب را پیشنهاد کرد.
انتهای پیام