خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، یادداشت روز
عبدالرضا محمدی- خبرنگار
در میان تعدد کانال‌های تلویزیونی، شبکه‌های استانی از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند که آیینه‌ی تمام نمای محل جغرافیایی خود و نماینده فرهنگ بومی محلی هستند. شبکه‌های استانی با مخاطبان خاصی سروکار دارند که با اشتراکات فراوان از یک خیل و دسته‌اند.
عوامل تولید برنامه‌های بومی با شناخت ذائقه‌ی مخاطب محلی به تولید برنامه‌هایی متفاوت از شبکه‌های ملی می‌پردازند.
سال‌ها از فعالیت شبکه‌ی استانی ایلام می‌گذرد. در گذر این سال‌ها و با تغییر مکرر مدیریت سازمان صدا و سیما، کیفیت برنامه‌ها افت و خیز فراوانی داشته است.
بنیان‌گذاری بسیاری از اقدامات باعث دلخوشی مردم شهرمان شده است و گاهی هم بالعکس خاطرشان را مکدر کرده است. یکی از شایسته‌ترین کارهایی که از سوی صدا و سیمای مرکز ایلام ادامه داشته، پخش اخبار به زبان کردی بوده است که به واقع نسل میانسال و سالخورده‌ی ایلامی را با دنیای خبر آشتی داد و فارغ از معدود کاستی‌هایی که دارد، قابل تحسین است.
تولید برنامه‌های مناسبتی و ساخت نمایش‌ها و فیلم‌های کوتاه هم گاه گاهی نظر مخاطبان را جلب کرده است.
چیزی که در این برهه‌ی زمانی به چشم می‌خورد افت فاحش کیفیت برنامه‌های تولیدی سیمای ایلام است که باعث شده همشهریان ایلامی سایر شبکه‌ها را به شبکه استانی ترجیح بدهند.
برنامه‌های نازل، گزارش‌های سطحی و پخش فیلم‌های تکراری از نقاط ضعف این مرکز به شمار می‌روند.
این روزها برنامه‌های صدا وسیما در انحصار عده‌ای خاص قرار دارد و در ورطه‌ی تکرار آزاردهنده‌ای افتاده است. گزارشگران و بازیگرانی که شبکه‌ی استانی را قرق کرده‌اند، کیفیت برنامه‌ها را به طور چشمگیری کاهش داده است. از سوی دیگر نباید از تاثیر قوی رسانه غافل شد، آنجا که کسانی در شبکه‌ی استانی ظاهر می‌شوند که با به کار گیری مکرر کلمات فارسی، زبان کردی را دچار تحریف کرده‌اند و واژگان اصیل کردی را از گردونه‌ی صحبت خارج نموده‌اند.
اجرای برنامه‌های مانگه‌شو، شونشینی، شوچراغ، ئیسفا، و .. که همه آنها به رغم اسامی ظاهراً متفاوت از یکنواختی ملال آوری رنج می‌برند که بر برنامه‌سازان و برنامه‌سازی آنها مستولی شده است. هر ایلامی که یک بار یکی از این برنامه‌ها را دیده است می‌داند که تمام آیتم‌ها یکسان و ثابت بوده و هیچ‌گونه نوآوری و نگاه امروزی در آنها جایی ندارد.
تقدیس گذشته و سنت‌های زندگی عشایری و روستایی، تاکید مفرط و کلیشه‌ای بر استفاده از واژه‌های منسوخ و مرده زبان، بی‌توجهی مفرط به گسترش روزافزون زندگی شهری و نگاه منفی نسبت به آن، از وجوه بارز این برنامه‌هاست.
در برنامه‌های روستا محور که مجری و تهیه کننده و گوینده همگی یک نفر است، بی‌توجهی به تحولات جدید در حوزه کشاورزی و ستایش شیوه‌های سنتی تولید معیشتی در کشاورزی و دامداری استان نوعی سکون فکری نسبت به کشاورزی مدرن را در بین عامه به دنبال داشته، در حالی که همه می‌دانیم در کشاورزی مدرن با یک صدم نیروی انسانی نسبت به کشاورزی معیشتی چند هزار برابر بر میزان تولید افزوده می‌شود.
استفاده از کارشناسان خبره و جذب افراد مستعد در صدا و سیمای مرکز ایلام جایی ندارد و برنامه‌ها بدون کوچکترین خلاقیت و ظرافتی به تولید می‌رسند. به عنوان مثال می‌توان به کپی‌برداری برنامه‌ها از استان‌های همسایه اشاره کرد که مسابقات طنزی که از شبکه پخش می‌شود عینا مشابه برنامه‌ی شبکه‌ی استانی کرمانشاه است و چیزی که جالب توجه است آن که عزیزانی که این برنامه را کپی برداری کرده‌اند حتی در تقلید هم ناموفق عمل کرده‌اند! طوری که برنامه‌ی طنز بیشتر از آن‌که خنده را به لب مخاطب بیاورد حرصش را درمی‌آورد!
شعار شبکه با عنوان”شبکه‌ی ایلام، شبکه‌ی هر ایلامی” که تقلید آشکار شعار یکی از شبکه‌های سراسری است با موسیقی شمالی نمایش داده می‌شود و مخاطب را با یک علامت سوال در ذهن رها می‌کند که آیا هر ایلامی شایسته شنیدن موسیقی محلی و فولکلور کردی نیست؟
آنجا که اخبار هواشناسی را کسی روایت می‌کند که حرفه‌اش چیز دیگری است و بدون تخصص، صرفا انجام وظیفه می‌کند. پیش بینی وضع هوا از هر طرف که باد بیاید! گزارش هواشناسی از هرکس که بتواند ولو این‌که حرفه‌ی اصلی‌اش مونتاژ باشد!
این روزها متخصصان و صاحبنظران مهجور مانده‌اند و از سوی صدا و سیمای مرکز ایلام دعوت به همکاری نمی‌شوند. چندین سال است فراخوانی رسمی مبنی بر جذب نویسنده، گزارشگر، مجری، بازیگر و… از سوی این مرکز دیده نشده است. صرفا به گزارشگرانی افتخاری از شهرستان‌ها اکتفا کرده‌اند که آن هم با پخش یک الی دو گزارش ارسالی قضیه را به فراموشی سپرده‌اند.
فرهنگ و آیین کردی به ندرت نشان داده می‌شود و موسیقی غنی کردی سهم زیادی از برنامه‌ها ندارد.
گذشته از این‌ها دیده شدن برنامه‌ها از سوی دیگر استان‌ها و سایر کرد زبانان ترس دیگریست که بر جان شهروندان نشسته است. آیا برنامه‌های شبکه استانی ایلام نمونه‌ی کوچک شده‌ی جامعه و مردم ایلام است؟ آیا دیگر بینندگان این شبکه، با دیدن این برنامه‌ها به تصور درستی از مردم ایلام و فرهنگ آنان می‌رسند؟
شایسته است دست اندرکاران مرکز ایلام در ساخت برنامه‌ها تجدید نظر جدی به عمل آورند، با دادن فراخوان، نیروهای مستعد را جذب کنند، همت کنند و به استقبال تغییرات بزرگ بروند.
انتهای پیام