گوناگون

نگاه شما: امنیت غذایی و اقتصاد مقاومتی

خالد حاجی ملکی؛ دانش آموخته گروه علوم و مهندسی خاک پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در مطلب ارسالی برای «نگاه شما» نوشت:

بنابر تعریف سازمان ملل متحد در سال ۱۹۸۶، امنیت غذایی را دسترسی همه مردم به غذای کافی در تمام اوقات برای داشتن یک جسم سالم می‌دانند. طبق این تعریف موجود بودن غذا، دسترسی به آن، و پایداری در دریافت غذا سه عنصر اصلی امنیت غذایی هستند.

کشاورزی محور عمده امنیت غذایی می باشد. باتوجه به سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری، که قریب به هشت بند از 24 بند آن بخش کشاورزی را شامل می شود و با تاکید بر بند هفت آن که به تأمین امنیت غذا و درمان و ایجاد ذخایر راهبردی با تأکید بر افزایش کمی و کیفی تولید (مواد اولیه و کالا) اشاره می کند نقش متخصصین کشاورزی را در پیاده نمودن این سیاستها جهت دستیابی به امنیت غذایی و تامین غذای کامل تمامی افراد جامعه و جلوگیری از وابستگی به واردات محصولات کشاورزی، و افزایش صادرات تولیدات این بخش که با خودکفایی کشور میسر است را روشن میسازد.

اصلیترین چالشهای پیش روی کشور در دستیابی به این هدف، محدودیت های منابع پایه تولید از قبیل آب و خاک، وجود خرده مالکی در اراضی کشاورزی، عدم وجود زیرساخت های مناسب این بخش، عدم به کار گیری یافتههای علمی و نتایج تحقیقات بخش کشاورزی، عدم پیشرفت کافی در ماشینی شدن عملیات کشاورزی، و کمبود سرمایهگذاری دربخش صنایع تبدیلی میباشد.

در بین این عوامل، توجه به خاک و اراضی کشاورزی از اهمیت ویژهای برخوردار است که کمتر موردتوجه قرار گرفته است. خاک، بستر اصلی کشاورزی است و تشکیل آن به زمان زیادی نیاز دارد بدین جهت آن را یک منبع طبیعی نیمه تجدیدپذیر در نظر میگیرند.

یکی از چالشهای مهم که از سوء مدیریت در بخش کشاورزی ناشی می شود تبدیل، تخریب، و فرسایش خاکهای حاصلخیز است. سیاستگذاران، مدیران، و متخصصین این امر باید با حفاظت و مدیریت صحیح اراضی و تکیه بر اصلاح کاربری آنها بتوانند کنترل دقیقی بر تخریب و فرسایش خاک اعمال کنند.

با توجه به اینکه هر ساله از اراضی کشاورزی و منابع طبیعی ایران، دو میلیارد تن خاک از بین می رود آمار فرسایش خاک در کشورمان در بین کشورهای جهان بسیار زیاد است که منشاء این تخریب، فعالیت های ناپایدار انسانی و مدیریت نادرست در بخش کشاورزی می باشد لذا باید تمهیدات اساسی برای جلوگیری از هدر رفت آن اندیشید. خاک بیش از 99 درصد نیازهای غذایی جهان را برآورده میکند درصورتی که از تخریب آن جلوگیری به عمل آید با مدیریت صحیح می توان کشاورزی پایدار را برای نسل های آتی فراهم کرد. آنچنان که آدام اسمیت پدر علم اقتصاد مدرن در کتاب خود ( ثروت ملل) بیان می کند که چگونگی رفتار سیاستمداران و متخصصان با خاک به عنوان یک منبع طبیعی رفاه و پایداری امنیت اقتصادی یک جامعه را تعیین می کند.

بنابراین متخصصین و متولیان امر کشاورزی باید با اعمال تدابیر دقیق در پایداری منابع خاک و جلوگیری اکید از تبدیل و تخریب اراضی کشاورزی، بستر و زیربنای لازم جهت توسعه و تقویت کشاورزی و افزایش کمی و کیفی تولید محصولات این بخش را مهیا و زمینه تحقق سیاست¬های کلی اقتصاد مقاومتی را فراهم نمایند.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا