سلامت نیوز: هر روز اتفاقات تازهتری در پرونده «پالم» میافتد، به فاصله تنها سه روز از زمانی که رئیس سازمان غذا و دارو از شناسایی 41 مورد تخلف در این پرونده خبر داد، میگذرد که رئیس سازمان ملی استاندارد به پلمب 5 کارخانه متخلف لبنی اشاره کرد. کارخانههایی که ظاهرا به مراجع قضایی هم معرفی شدند.تاکنون اما خبری از اعلام اسامی برندها نیست، چرا که به گفته نیره پیروزبخت، اسامی را مراجع قضایی باید اعلام کند.
او از مردم میخواهد تا دیگر نگران نباشند، چرا که سازمان استاندارد با متخلفان برخورد کرده و روغنهای موجود را جمعآوری کرده است. به گفته او این موسسه بازرسانی برای بررسی وجود و استفاده از روغن پالم به کارخانهها فرستاده و این موضوع دیگر کنترل شده است. با این همه رئیس سازمان ملی استاندارد تأکید میکند که در بررسیهای انجام شده، مشخص شده میزان استفاده از روغن پالم در لبنیات بالا نبوده، حتی در شیر هم مشکل خاصی دیده نشد. به گفته او موضوع اصلی روغن پالم نیست؛ بلکه استفاده از چربیهای گیاهی است، به عبارت دیگر لازم است که استفاده از روغن پالم در محصولات غذایی کاهش یابد. او به مهر میگوید: «بیشتر حجم روغن سرخکردنی را روغن پالم تشکیل میدهد، بیشترین روغنی هم که به خاطر تحریمها وارد کشور میشود روغن پالم است البته این روغن، روغن بدی نیست.» به گفته پیروزبخت سرانه روغن پالم ایران از سرانه این روغن در اروپا خیلی کمتر است، بهطوریکه در اروپا سرانه 5/12 کیلوگرم است و برای ما 10 کیلوگرم است و دیگر کشورها بیش از ما از این روغن استفاده میکنند.
مسئول فنی کارخانه، کارمند کارخانه صنایع غذایی است نه وزارت بهداشت
حاشیههای روغن پالم همچنان ادامه دارد، ماجرایی که دوازدهم مردادماه از سوی وزیر بهداشت آغاز شد، هر روز با اظهارنظرهای مختلف، دامنه وسیعتری به خود میگیرد، تا جایی که مسئولان به جای مذاکره دور یک میز، در رسانه به یکدیگر پاسخ میدهند. رئیس سازمان غذا و دارو هم برای چندمینبار در 10 روز گذشته به اظهارات مسئولان صنایع لبنی واکنش نشان میدهد. رسول دیناروند این بار به صحبتهای اخیر دبیر انجمن روغننباتی پاسخ داد و گفت: «این ادعا که صنایع تولید موادغذایی چون تحت نظارت هستند، هیچ تخلفی نمیکنند، ادعای درستی نیست. امکان تخلف وجود دارد و با متخلفین برخورد میشود.» به گفته او، اعلام وجود روغن پالم در فرآوردههای لبنی پرچرب به معنای متخلف بودن همه صنایع تولیدی نیست. او درباره اینکه گفته میشود، تمام واردات روغن با مجوز وزارت بهداشت صورت میگیرد و اگر مجوز این وزارتخانه نباشد، هیچ روغن پالمی ترخیص نمیشود، میگوید: «ورود روغن پالم مجاز است اما افزودن آن به فرآوردههای لبنی، بدون مجوز، تخلف و ممنوع است.» رئیس سازمان غذا و دارو، همچنین درباره حضور نماینده وزارت بهداشت در هر کارخانه صنایع غذایی، توضیح میدهد: «فردی ذیصلاح بهعنوان مسئول فنی که کارمند خود کارخانه است و به او اجازه داده شده که بر کیفیت تولید نظارت کند، در هر کارخانه صنایع غذایی وجود دارد. اما این فرد نماینده وزارت بهداشت به شمار نمیرود و حقوق خود را از این وزارتخانه دریافت نمیکند. مسئول فنی کارخانه کارمند کارخانه صنایع غذایی است اما پروانه فعالیت خود را از وزارت بهداشت دریافت میکند.» براساس اعلام او، درحال حاضر میزان مصرف روغن پالم در کشور 50درصد است که دولت موافقت کرده در سال 93 مصرف روغن پالم را تا 30درصد و سپس به 15درصد کاهش دهد.
سازمان غذا و دارو و موسسه استاندارد مقصرند
در شرایطی که هر سازمان و موسسهای، تقصیر را به گردن دیگری میاندازد، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تأکید میکند که سازمان غذا و دارو و موسسه استاندارد در این زمینه وظایف خود را انجام ندادند. «اگر دستگاه نظارتی ازجمله سازمان غذا و دارو و موسسه استاندارد در طول سالهای گذشته به وظایف خود عمل میکردند، امروز دیگر شاهد این تخلف و پرداخت این میزان هزینه برای برطرف کردن آن نبودیم.» محمدحسین قربانی، با همه اینها تأکید میکند که مشکل روغن پالم حل شده. او به «شهروند» میگوید: «از زمانی که وزیر بهداشت ماجرای پالم را مطرح کرد، بازرسان سازمان غذا و دارو و موسسه استاندارد با متخلفان برخورد کرده و حالا مردم بابت مصرف لبنیات نگرانی نداشته باشند.» به گفته او، از موضوعی که وزیر مطرح کرد، برداشتهای نادرستی شد، چرا که درحال حاضر 50درصد روغن مصرفی کشور «پالم» است، تمام روغنهای سرخ کردنی حتی روغنی که در بستنی و شیرینی و شکلاتها و… استفاده میشود همه از این روغن است، بحثی که مطرح است، ممنوعیت و غیرمجاز بودن استفاده از این روغن در شیر و لبنیات بود که با اعلام وزیر بهداشت حساسیت نسبت به این موضوع ایجاد شد. قربانی تأکید میکند: «بررسیها نشان داد برخی از شرکتها از این روغن استفاده میکردند، اما با نظارتی که انجام شد، دیگر هیچ کارخانهای از این روغن در بخش لبنیات استفاده نمیکند و لبنیات حاوی این روغن از بازار جمع شد.» به گفته او، ماجرای «پالم» هم پس از توضیحات معاونان موسسه استاندارد در کمیسیون بهداشت، از دستورکار مجلس خارج شد.
صحبتهای وزیر بهداشت، علمی نیست
در شرایطی که تلاش تمام مسئولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بر آرام کردن فضای جامعه و از میان بردن نگرانی مردم از مصرف لبنیات است، مدیرعامل کارخانه شیر پگاه خوزستان، اطلاعات قابل توجهی درباره مصرف روغن پالم میدهد، سرانه مصرف شیر در کشور به 60 تا
65 لیتر کاهش پیدا کرده، قد هر ایرانی به خاطر کمشدن مصرف لبنیات، 8 تا 10 سانت کوتاه شده، سن شروع پوکی استخوان در کشور به 35سال رسیده. اینها تنها بخشی از صحبتهای منصور شاکریان درباره مضرات کاهش مصرف لبنیات در کشور است. به گزارش مهر، او که از این کارخانه بازدید میکرد، به خبرنگاران میگوید: «وزیر بهداشت اگر درباره استفاده از روغن پالم در لبنیات، شبهاتی داشت باید به صورت میزگرد علمی و با حضور اساتید دانشگاهی مسأله پالم را مطرح میکرد. این مصاحبه موجب تشویش اذهان عمومی شده و مردم با نگرانی بر سر دوراهی مصرف یا عدم مصرف شیر ماندهاند.» شاکریان ادامه میدهد: «روغن پالم یکی از مهمترین محصولات کشاورزی اندونزی و مالزی است. در سال 2012 در سراسر جهان 9/183میلیون تن روغن گیاهی تولیدشده و به مصرف رسید که 1/52میلیون تن از آن به روغن پالم اختصاص داشت. اتحادیه اروپا و آمریکا از اصلیترین مصرفکنندههای روغن پالم هستند. وزیر بهداشت اگر ميگويد روغن پالم خوب نيست بايد دليل علمي داشته باشد و ما حاضريم تا اين بررسي را با حضور كارشناسان علمي انجام دهيم.» مدیرعامل کارخانه شیر پگاه خوزستان اظهارات اخیر را به کاهش سرانه مصرف شیر پس از هدفمندی یارانهها و تورم ارتباط میدهد. «سرانه مصرف شیر در کشور به 60 تا 65 لیتر کاهش پیدا کرد. کاهش مصرف سرانه شیر زنگ خطر و هشداری برای مسئولان است.» شاکریان از کاهش 8 تا 10 سانتی قد هر ایرانی در چند دهه اخیر خبر میدهد و میگوید: «این درحالیست که قد افراد در كشورهاي نژاد زرد 16 سانت افزايش پيدا كرده، اين كشورها در گذشته اصلا لبنيات مصرف نميكردند، این اتفاق در میان ایرانیان کاملا برعکس است، یعنی در گذشته مصرف لبنیات بالا بود اما حالا خیلی کم شده.» او به بالا بودن میزان پوکی استخوان در کشور هم اشاره میکند. «بيماري پوكي استخوان در خيلي از كشورها در سنین بالاي 60 تا 70سال ایجاد میشود اما در ايران سن پوكي استخوان به 35سال مي رسد. دليل آن هم بيتوجهي به مصرف غذايي به ويژه لبنيات است. این درحالیست که روغن پالم غني از ويتامين E و آنتياكسيدان و همچنين ضدسرطان است و يكي از روغنهاي مقاوم به حرارت و بسيار مفيد براي پختوپز و سرخ كردن است.»
افزایش 30 برابری سرانه مصرف روغننباتی
مدیرعامل کارخانه پگاه خوزستان بالا رفتن سرانه مصرف روغن نباتی در کشور را هم یادآور میشود. «در سال 1303 سرانه مصرف روغننباتي ايران 576 گرم بود، در سال 1380 اين آمار به 57/15 رسيد، يعني در 50سال اخير بيش از 30 برابر شد. سالانه نزدیک به يكميليون و 140تن سرانه مصرف روغن داريم كه بيش از 93درصد اين روغن وارداتي است. ايران دومين واردكننده روغن جهان و اولين واردكننده در خاورميانه است.»