گوناگون

برگزاری دو نشست تخصصی در پژوهشکده تاریخ اسلام/ بررسی شخصیت ابوالحسن زواره‌ای

به گزارش خبرگزاری مهر، گروه روش شناسی و تاریخ نگاری نشستی با حضور احمد پاکتچی با عنوان «کج تابی روايت تاريخی و کاربرد روش شناختی آن » برگزار می کند. این نشست روز دوشنبه دوم تیر ماه برگزار خواهد شد.

پاکتچی در مورد این نشست گفته است: می دانيم روايتهای تاريخی عموماً از الگوهای کلاسيک پيروی می کنند که از حيث روند، نسبت ميان پي رفت‌ها، روابط ميان کنشگران و ديگر ويژگیهای عمومی روايت، وضعيتهايی قابل انتظار دارند. از سوی ديگر می دانيم گزارشگران تاريخ را رسم بر آن بوده که دريافتشان از رخداد بيرونی و امر تاريخی را  به مثابه پيشاروايت در چارچوب يک روايت قالب بندی کنند و برای آيندگان ثبت نمايند و همين قالب بندی، زمينه ای را برای فاصله گرفتن گزارشها از صورت خام پيشاروايت فراهم آورده است. همچنين روايتی گزارش شده توسط يک مورخ، خود می تواند در چرخه گزارشگری وارد شود و در شکل جديدی قالب بندی شود. بزرگترين مسأله ای که در اين ميان پديد می آيد، آن است که امر تاريخی به عنوان امری غالباً دور از انتظار در قالب روايت داستانی جای می گيرد، روايت هايی که غالباً روندی قالب انتظار دارند و قالب بندی های مکرر فاصله ها از آن پيشاروايت خام را بيشتر و بيشتر می سازد. بر اين پايه برای پژوهشگر تاريخ بسيار اساسی است که بتواند با استفاده از ابزاری، زاويه موجود ميان گزارش روايی و رخداد را رصد نمايد و با واسازی و طی مسير وارونه در اين قالب بند یها، به امر تاريخی نزديکتر گردد.

يکی از الگوهای واسازی و شکافتن لايه های يک متن برای دستيابی به لايه زيرين، جستن به دنبال کجتاب یهای Deviation متن است که در مباحث نشانه شناسی، از جمله نشانه شناسی تصوير مورد استفاده قرار گرفته است. الگويی نزديک به آن نيز با سابق های بيشتر در مباحث مربوط به نقد متن به ويژه نقد کتاب مقدس با عنوان لايه شناسی Stratology مورد استفاده بوده است که می توان دستمايه های آن حوزه را نيز در کنار مباحث مربوط به کجتابی فعال کرد و به يک الگوی کارآمد در حوزه نقد گزارشهای تاريخی مبدل ساخت. در اين مبحث کوشش خواهد شد تا گونه های مختلف کجتابی در روايت و چگونگی استفاده از اين کجتابی ها برای رسيدن به لاي ههای زيرين روايت معرفی و تبيين گردد و زمينه ای برای کاربرد روش شناختی از آن فراهم آيد.

همچنین گروه رجال و خاندانهای اسلامی این پژوهشکده طی نشستی با عنوان «ابوالحسن علی بن حسن زواره ای » به بررسی آثار و اندیشه های این دانشمند شیعی خواهد پرداخت. این نشست روز چهارشنبه چهارم تیر ماه از ساعت 17 تا 19 ، با حضور دکتر منصور پهلوان عضو هیأت علمی گروه الهیات دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.

ابوالحسن علی بن حسن زواره ای از دانشمندان بنام قرن دهم است که در عهد شاه اسماعیل صفوی و فرزندش شاه طهماسب می زیست. زادگاه این مفسر به نام زواره قری های مشهور در نزدیکی اردستان اصفهان است. وی پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در زادگاه خود به اصفهان و کاشان رفته و پس از تلمذ نزد اساتید حوزه علمیه این دو شهر، برای تکمیل تحصیلات خود رهسپار هرات گردیده است. با به قدرت رسیدن شاه طهماسب و علاقه وافر وی در نشر و تقویت مذهب شیعه، زواره ای از هرات به ایران بازگشت و به دستور این پادشاه در مقابل کتب معروف اهل سنت و جماعت به ترجمه و تألیف کتب شیعی اهتمام ورزید.

زواره ای مفسر و از چهره های برجسته عالم تشیع از اکابر شاگردان محقق کرکی، شیخ علی بن عبدالعالی، سید غیاث الدین جمشید زواره ای مفسر و سید امیر عبدالوهاب استرآبادی بود. وی در کنار تفسیر قرآن و آثار متعدد راجع به حدیث و قصص انبیاء، به ترجمه و شرح نهج البلاغه دست یازیده و توانسته شرحی دیگرگون از کلام امیرالمؤمنین(ع) فراهم آورد.

از آثار وی می توان به «ترجمه الخواص یا تفسیر زواری »، در تفسیر قرآن، تألیف شده در سال ۹۴۶ق؛ شرح «نهج البلاغه » به فارسی به نام «روضه الابرار »؛ ترجمه «کشف الغمه » بهاءالدین عیسی اربلی به نام «ترجمة المناقب »؛ ترجمه «مکار مالاخلاق » رضی الدین طبرسی به نام «مکار مالمرائم »؛ ترجمه «عده الداعی » ابن فهد حلی به نام «مفتاح النجاح »؛ ترجمه «الاحتجاج » شیخ طبرسی که به نام شاه طهماسب به پایان رسانید؛ ترجمه «الاعتقادات » شیخ صدوق به نام «وسیله النجات »؛ ترجمه تفسیر منسوب به امام عسگری(ع) به نام «آثا رالاخیار »؛ ترجمه «الطرائف » ابن طاووی،  در زیارات؛ «مجم عالهدی » در تاریخ پیامبران؛ تلخیص «احسن الکبار فی مناقب ائمه اطهار » ورامینی به نام «لوامع الانوار الی معرفه ائمه الاطهار » به فارسی اشاره کرد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا