رئیس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان از تصویب تعداد 591 طرح مرتعداری به مساحت 2 میلیون و 313هزار و 123 هکتار در 5 ماهه سال جاری خبر داد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه سمنان، علی اصغر جلالی در جلسه شورای اداری این اداره کل گفت: مساحت مراتع استان بر اساس ممیزی مراتع 4 میلیون و 858 هزار و 885 هکتار بوده که با مطالعه پوشش گیاهی و بازبینی مراتع ممیزی شده، مساحت مراتع قابل تعلیف 3 میلیون و 741هزار و 410 هکتار اعلام شده است.
جلالی گفت: به منظور مدیریت مراتع، برای بخش قابل توجهی از سطوح مراتع در استان طرح‌های مرتعداری تهیه شده است.
وی با بیان اینکه طرح مرتعداری برنامه مدونی است که به منظور اعمال مدیریت با هدف حفظ، احیا، توسعه و بهره‌برداری صحیح از مراتع، تثبیت استمرار تولید و حفظ منابع پایه (آب و خاک) تدوین می‌شود، افزود: طی سال جاری 591 فقره طرح مرتعداری برای 3749 خانوار استان تهیه و پس از تصویب در کمیته فنی اداره کل ،سطحی معادل یک میلیون و 840 هزار و742 هکتار آن به بهره‌برداران ذینفع واگذار شد.
جلالی عنوان کرد: مراحل سیر قهقرایی مرتع در اثر چرای شدید دام و تشخیص بعضی از مراحل سیر قهقرایی که به وسیله‌ی چرای نامناسب دام در مرتع حادث می‌شود، آسان است. اما در اکثر مناطق، سیر قهقرایی در اثر چرای بی‌رویه انجام می‌شود که باید مرتعداران این سیر قهقرایی را به موقع تشخیص داده و مراحل آن را به خوبی بشناسند.
وی با اشاره به مراحل سیر قهقرایی در اثر چرای مفرط و بهره‌برداری نامناسب، تخریب فیزیولوژی گیاهان خوش خوراک را یکی از این مراحل اعلام و اظهار کرد: گیاهان خوش خوراک در اثر فشار چرای دام، قدرت گیاهی خود را از دست داده و در نتیجه رشد سالیانه و تجدید حیات طبیعی آنان کاهش می‌یابد.
وی، تغییر در ترکیب گیاهی را یکی دیگر از مراحل این فرآیند دانست و اظهار کرد: تداوم بر هم زدن فعالیت فیزیولوژیکی گیاه موجب از بین رفتن مرتع و از بین رفتن بیشتر گیاه به علت کاهش عملیات فتوسنتز، رقابت گیاهی، سن زیاد و خشکسالی و در نهایت کاهش رشد می‌شود.
این کارشناس مراتع ادامه داد: تغییر در ترکیب گیاهی، تدریجی و توام با تقلیل گیاهان مرغوب و کاهش عملیات فیزیولوژیکی است. همچنین با کاهش تعداد گیاه در واحد سطح، رقابت گیاهی کاهش می‌یابد در نتیجه گیاهان نامرغوب و مقاوم وارد می‌شوند. در این حالت دام‌هایی که در مرتع چرا می‌کردند به ناچار باید اشتهای خود را از گیاهان مرغوب به گیاهان نامرغوب تغییر دهند.
رئیس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، هجوم گونه‌های جدید را یکی دیگر از مراحل سیر قهقرایی عنوان و تصریح کرد: با تغییر ترکیب گیاهی، گیاهان جدیدی که قبلاً در ترکیب کلیماکس وجود نداشته وارد می‌شوند. ضمن اینکه اولین هجوم آورنده‌ها گیاهان یک ساله هستند و سپس گیاهان چندساله بوته‌ای که دارای ارزش علوفه‌ای نبوده و برای چرای دام مناسب نیستند، باقی می‌مانند و همین این مراحل جایگزینی بیشتر موجب تقلیل کیفیت گیاهی می‌شود.
این کارشناس ارشد منابع طبیعی اضافه کرد: مرحله‌ی بعدی سیر قهقرایی در اثر بهره‌برداری بی‌رویه و چرای مفرط دام در مرتع، کم شدن شدید گونه‌های خوش خوراک و باارزش و در نهایت ناپدید شدن آنها در مرتع است. به جای گونه‌های خوب مرتعی، گیاهان یک ساله و گونه‌های چندساله غیرخوش خوراک در مرتع ظاهر می‌شوند.
وی با بیان اینکه ادامه‌ی چرای بی‌رویه سرانجام درصد پوشش نباتی را هم کاهش می‌دهد، افزود: در این صورت گیاهان خوش خوراک از بین می‌روند و به تدریج جای آنها را گیاهان یک ساله غیر خوش خوراک می‌گیرند.
جلالی گفت: اگر چرای مفرط همچنان ادامه یابد از مقدار پوشش گیاهان نامرغوب هم به تدریج کاسته می‌شود و در فرجام کار نیز شاهد ظهور فرسایش خاک و از دسترس خارج شدن خاک مرغوب، وقوع سیلاب‌های مخرب به خصوص در مراتع ییلاقی و در نهایت فقر اقتصادی خواهیم بود.
انتهای پیام